Thuốc kháng axit là một trong những phương pháp phổ biến để điều trị các triệu chứng của bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD). Tuy nhiên, thuốc kháng axit chỉ mang lại hiệu quả tạm thời và không ngăn ngừa được những triệu chứng nghiêm trọng của bệnh.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc khoa Tiêu hoá - Gan Mật - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Bệnh trào ngược dạ dày thực quản là gì?
Bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD) là tình trạng axit từ dạ dày trào ngược lên thực quản, gây ra các triệu chứng như ợ nóng và viêm niêm mạc thực quản. Việc quản lý tình trạng GERD thường đòi hỏi việc theo dõi triệu chứng liên tục kết hợp cùng các phương pháp điều trị từ đơn giản đến phức tạp, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh.
Trong trường hợp những triệu chứng nhẹ, việc sử dụng thuốc kháng axit không kê đơn có thể hiệu quả cho việc kiểm soát cơn ợ nóng và khó tiêu. Tuy nhiên, không phải lúc nào thuốc cũng mang lại hiệu quả mong muốn.
Trong trường hợp bệnh nghiêm trọng hơn hoặc các triệu chứng không thuyên giảm dù đã áp dụng các biện pháp điều trị ban đầu, các giải pháp khác như thay đổi lối sống, sử dụng thuốc theo toa hoặc thậm chí là can thiệp phẫu thuật có thể được xem xét.
Thuốc trung hòa axit là lựa chọn phổ biến vì dễ dàng mua và giá cả phải chăng. Thuốc hoạt động bằng cách trung hòa axit trong dạ dày, giảm nhẹ các triệu chứng nhanh chóng. Tuy nhiên, để đạt được kết quả điều trị tốt nhất, việc kết hợp nhiều chiến lược điều trị và theo dõi sát sao với bác sĩ là điều cần thiết, đặc biệt khi các triệu chứng không cải thiện.
2. Thuốc kháng axit điều trị các triệu chứng bệnh trào ngược dạ dày thực quản như thế nào?
Thuốc kháng axit sẽ làm giảm nhanh chóng các triệu chứng ợ nóng và khó tiêu bằng cách trung hòa axit trong dạ dày. Cơ chế của thuốc dựa trên các thành phần kiềm hóa, giúp điều chỉnh độ pH trong dạ dày từ mức axit cao sang trung tính hoặc hơi kiềm.
Hầu hết các loại thuốc kháng axit đều chứa một trong số các thành phần sau để điều trị các vấn đề về dạ dày:
- Nhôm hydroxit: Được sử dụng để điều trị viêm dạ dày, khó tiêu do axit và ợ nóng.
- Canxi cacbonat: Hiệu quả trong việc giảm ợ nóng, rát họng và đau bụng.
- Magie hydroxit: Dùng cho tình trạng táo bón và ợ nóng.
Các thành phần này được gọi là "bazơ", là những chất hóa học có giá trị pH cao hơn 7. Thành phần này sẽ tương tác với axit trong dạ dày và trung hòa axit bằng cách chuyển hóa thành muối.
Ngoài ra, một số thuốc kháng axit khác còn chứa bismuth subsalicylate để điều trị buồn nôn, trào ngược axit, tiêu chảy và simethicone để giảm tình trạng đầy hơi. Axit Alginic - một loại đường từ rong biển tự nhiên, cũng rất hiệu quả trong việc giảm các triệu chứng của bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD).
Thuốc kháng axit có thể được tìm thấy dưới dạng lỏng hoặc hỗn dịch, viên nhai hoặc viên tan, giúp giảm nhanh các triệu chứng do axit gây ra như:
- Ợ nóng.
- Rát họng.
- Cảm giác cổ họng bị căng và thắt.
- Ho.
- Đầy hơi.
- Ợ hơi.
- Cảm giác chua trong dạ dày và khó nuốt.
Các thuốc trung hòa axit có khả năng giảm triệu chứng nhanh chóng và hiệu quả có thể kéo dài trong vài giờ. Dưới đây là một số loại thuốc có mặt trên thị trường hiện nay:
- Gaviscon.
- Gelusil.
- Maalox.
- Mylanta.
- Riopan.
- Rolaids.
- Tums.
- Pepto-Bismol.
- Alka-Seltzer.
- Sữa Magnesia.
Thuốc kháng axit giúp giảm nhanh các triệu chứng như ợ nóng hoặc khó chịu bằng cách trung hòa axit dạ dày. Tuy nhiên, loại thuốc này chỉ có tác dụng tức thời và không thể ngăn ngừa triệu chứng tái phát.
Người bệnh không nên sử dụng thuốc kháng axit lâu dài vì thuốc không hiệu quả trong điều trị các trường hợp nặng và có thể gây tác dụng phụ như rối loạn tiêu hóa hoặc mất cân bằng khoáng chất.
Để ngăn chặn bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD) và giảm nguy cơ các triệu chứng trở nên nghiêm trọng hơn, bác sĩ thường kê đơn thuốc như:
- Thuốc chẹn H2: Giảm sản xuất axit trong dạ dày bằng cách ngăn tác động của histamin - một chất kích thích tế bào tiết axit.
- Thuốc ức chế bơm proton (PPI): Ngăn hoạt động của bơm proton, làm giảm lượng axit được dạ dày sản xuất.
Những loại thuốc này không chỉ giúp kiểm soát axit mà còn mang lại hiệu quả lâu dài hơn so với thuốc kháng axit, vốn chỉ trung hòa lượng axit đã có trong dạ dày.
3. Tác dụng phụ của thuốc kháng axit
Thuốc kháng axit có thể gây ra một số tác dụng phụ, đặc biệt khi sử dụng thường xuyên hoặc không đúng chỉ dẫn. Các tác dụng phụ phổ biến bao gồm:
- Táo bón.
- Tiêu chảy.
- Đau đầu.
- Buồn nôn.
Ngoài ra, thuốc kháng axit cũng có thể tương tác với các loại thuốc khác, bao gồm hormone tuyến giáp và thuốc chống tiểu cầu - những loại thuốc này thường được dùng để ngăn ngừa đông máu.
Những người mắc bệnh thận hoặc có lượng canxi trong máu cao nên thận trọng khi sử dụng thuốc kháng axit. Những người có rối loạn máu hoặc đang dùng thuốc chống đông cũng cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng. Đối với trẻ em, việc sử dụng thuốc kháng axit cần có sự cho phép của bác sĩ nhi khoa.
4. Cần làm gì khi thuốc không làm giảm triệu chứng
Thuốc trung hòa axit thường được dùng để kiểm soát tạm thời các triệu chứng của chứng trào ngược axit và khó tiêu. Trong trường hợp người bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD), các triệu chứng có thể nghiêm trọng và thường xuyên hơn, có khả năng gây tổn thương cho niêm mạc thực quản.
Trong trường hợp này, thuốc kháng axit có thể không đủ mạnh để giảm bớt các triệu chứng do viêm mãn tính. Nếu sử dụng thường xuyên và lâu dài, thuốc còn có thể gây ra các vấn đề sức khỏe khác.
Nếu các triệu chứng không được cải thiện khi sử dụng thuốc kháng axit không kê đơn, người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia y tế để được hỗ trợ phương pháp điều trị toàn diện hơn.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
