U xơ tử cung dưới thanh mạc (u xơ dưới thanh mạc) là một loại u xơ thường gặp và gây ra nhiều ảnh hưởng tới đời sống hàng ngày của chị em phụ nữ. Có khoảng 20% phụ nữ trên 35 tuổi xuất hiện loại u xơ này và thường gặp nhất trong độ tuổi từ 30-45 tuổi, tuy nhiên phụ nữ sau mãn kinh lại ít xuất hiện hơn.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của Thạc sĩ, Bác sĩ Trịnh Thị Thanh Huyền, chuyên ngành Sản phụ khoa, tại Khoa Sản phụ khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.
1. U xơ tử cung là gì? U xơ tử cung dưới thanh mạc là như thế nào?
U xơ tử cung là một loại khối u lành tính, thường gặp ở phụ nữ từ 35-45 tuổi. Khối u này có nguồn gốc từ cơ trơn tử cung nên còn gọi là u cơ tử cung. Các khối u này có thể xuất hiện ở nhiều vị trí như thanh mạc, niêm mạc, thành cơ tử cung hoặc cổ tử cung.
Các chị em có thể bị một hoặc nhiều khối u với kích thước khác nhau. Những khối u nhỏ thường không nguy hiểm, tuy nhiên khối u lớn có thể gây rối loạn kinh nguyệt, gây đau, ảnh hưởng tới thai kỳ hoặc gây ra vô sinh.
U xơ tử cung dưới thanh mạc là khối u nằm ở mặt ngoài tử cung, dưới lớp thanh mạc. Loại u này có thể có cuống dài, thậm chí nằm giữa hai lá phúc mạc của dây chằng rộng, gây khó khăn trong chẩn đoán và phẫu thuật.
U này chịu ảnh hưởng khá nhiều bởi hormone estrogen từ buồng trứng. Khi nồng độ estrogen tăng, đặc biệt trong thai kỳ, khối u có xu hướng phát triển lớn hơn. Một số yếu tố nguy cơ khác bao gồm béo phì, yếu tố di truyền và rối loạn nội tiết.
2. Triệu chứng của u xơ dưới thanh mạc
Hầu hết phụ nữ đến khám vì nhận thấy bụng lớn hơn hoặc cảm giác nặng trĩu ở vùng bụng dưới. Tình trạng đau vùng bụng dưới thường ít xảy ra, nhưng nếu cơn đau trở nên dữ dội, chị em có thể nghi ngờ đến các biến chứng như viêm nhiễm hoặc hoại tử.
Ngoài ra, các triệu chứng do khối u chèn ép lên cơ quan khác gồm:
- Chèn ép bàng quang sẽ gây tiểu nhiều lần, tiểu khó hoặc bí tiểu.
- Chèn ép niệu quản có thể gây thận ứ nước.
- Chèn ép trực tràng gây ra táo bón hoặc đau khi đại tiện.
- Chèn ép ruột, dạ dày dẫn đến rối loạn tiêu hóa.
Phụ nữ cũng có thể gặp tình trạng chảy máu âm đạo bất thường như rong kinh, cường kinh, gây thiếu máu kéo dài. Một số người còn bị đau hoặc chảy máu khi quan hệ tình dục.
3. Biến chứng có thể gặp
Tùy vào giai đoạn, u xơ dưới thanh mạc có thể gây ra nhiều hệ quả với nhiều mức độ nguy hiểm khác nhau.
3.1 Đối với phụ nữ không mang thai
- Rối loạn nội tiết: Rong kinh, cường kinh, chu kỳ kinh nguyệt không đều gây mất máu kéo dài.
- Thay đổi tổng trạng: Mệt mỏi, xanh xao dai dẳng, đau khi quan hệ tình dục, ảnh hưởng tâm lý.
- Giảm khả năng thụ thai: Khối u chèn ép cản trở tinh trùng gặp trứng.
- Vô sinh: Khối u lớn dần có thể dẫn đến mãn kinh và mất khả năng sinh con.
- Biến chứng chèn ép: Tiểu khó, táo bón, phù chi dưới do tĩnh mạch bị chèn ép.
3.2 Đối với phụ nữ đang mang thai
- Nguy cơ sảy thai liên tiếp và sinh non do khối u chèn ép cản trở sự phát triển của thai nhi.
- Chảy máu trong thai kỳ: U xơ dưới thanh mạc có thể gây xuất huyết ở bất kỳ giai đoạn nào, phụ thuộc vào sự chèn ép và co bóp của tử cung.
- Xoắn vỡ hoặc hoại tử khối u: Thai nhi phát triển chiếm phần lớn thể tích của tử cung, làm tăng nguy cơ khối u bị xoắn vỡ hoặc tắc nghẽn mạch máu gây hoại tử.
- Thai chậm phát triển hoặc dị tật: Lòng tử cung biến dạng, không gian phát triển của thai nhi bị hạn chế, vị trí bám nhau bình thường của thai nhi cũng có thể bị thay đổi.
- Di chứng sản khoa: Nguy cơ nhau tiền đạo, bong nhau thai, dễ gây băng huyết sau sinh và khả năng phải mổ lấy thai cao.
4. Điều trị u xơ dưới thanh mạc
Không phải mọi trường hợp u xơ tử cung dưới thanh mạc đều cần điều trị. Với những khối u nhỏ, không biến chứng thì chỉ cần theo dõi định kỳ mỗi 3 tháng/lần. Phần lớn u xơ nhỏ sẽ tự teo dần sau tuổi mãn kinh.
Các phương pháp điều trị tình trạng u xơ dưới thanh mạc hiện nay gồm:
4.1 Điều trị nội khoa
Điều trị nội khoa là phương pháp sử dụng thuốc để giúp khối u teo dần. Thuốc có chứa thành phần nội tiết tố sinh dục, được đưa vào cơ thể để gây ức chế rụng trứng.
Tuy nhiên, cách này chỉ áp dụng cho bệnh nhân ít biến chứng hoặc đang vào giai đoạn mãn kinh để nhân xơ tự teo đi.
4.2 Lấp mạch máu nuôi u xơ
Cách này sẽ tiêm một số chất hoặc dùng dòng điện để làm tắc mạch máu nuôi khối u, dẫn đến hoại tử nhân xơ.
4.3 Phẫu thuật
Phẫu thuật được chỉ định khi điều trị nội khoa không hiệu quả hoặc khi bệnh nhân bị rong kinh, tiểu nhiều, đau nhiều hoặc hiếm muộn.
4.4 Phương pháp MRI HIFU
Đây là phương pháp loại bỏ mô bất thường mà không cần phẫu thuật (không xâm lấn), không ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản. Đây cũng được xem là phương pháp điều trị tiên tiến nhất hiện nay.
Tuy nhiên, u xơ tử cung, đặc biệt là u xơ dưới thanh mạc thường tiến triển âm thầm với triệu chứng không rõ ràng. Do đó, phụ nữ nên khám phụ khoa định kỳ để phát hiện và xử lý sớm các biến chứng, tăng cơ hội điều trị hiệu quả.
Nhằm đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe phụ khoa, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec hiện triển khai Gói khám và sàng lọc bệnh lý phụ khoa cơ bản. Gói dịch vụ này bao gồm thăm khám, chẩn đoán sớm các bệnh lý phụ khoa phổ biến và nguy hiểm như u xơ tử cung dưới thanh mạc, giúp phát hiện và xử trí kịp thời, đảm bảo sức khỏe lâu dài cho người bệnh.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
