Ung thư thực quản giai đoạn 1 được xác định khi khối u mới bắt đầu xâm lấn lớp màng đáy, cơ niêm hoặc dưới niêm mạc, chưa di căn sang các hạch bạch huyết lân cận. Tuy vậy giai đoạn này triệu chứng không rõ ràng nên dễ bị bỏ qua, cần chủ động khám sức khỏe định kỳ để phát hiện bất kỳ dấu hiệu nguy cơ nào của bệnh để điều trị kịp thời, tăng tiên lượng sống cho người bệnh.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sỹ thuộc Trung tâm Ung bướu Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Những yếu tố làm gia tăng nguy cơ ung thư thực quản
Theo y học, thực quản được cấu tạo từ lớp niêm mạc, lớp dưới niêm mạc, lớp cơ và lớp áo ngoài. Ung thư thực quản xảy ra khi những tế bào ung thư phát triển từ niêm mạc thực quản và bắt đầu xâm lấn những cơ quan xung quanh, sau đó di căn đến các cơ quan xa hơn. Trường hợp khối u còn nằm trong lớp niêm mạc và dưới niêm thực quản, chưa di căn thì được gọi là ung thư thực quản giai đoạn 1.
Ung thư thực quản là căn bệnh ác tính, với hai dạng phổ biến là ung thư biểu mô tế bào gai và tế bào tuyến. Những yếu tố nguy cơ dẫn đến ung thư thực quản chủ yếu là thói quen uống rượu bia và hút thuốc lá, với chế độ dinh dưỡng không lành mạnh, thường ăn những thực phẩm chế biến sẵn hoặc chế biến ở nhiệt độ cao. Ngoài ra, nếu trong tiền sử bệnh lý từng trải qua trào ngược dạ dày - thực quản hoặc Barrett thực quản thì nguy cơ mắc ung thư thực quản cũng sẽ gia tăng.
2. Triệu chứng thường gặp của ung thư thực quản
Ở những giai đoạn ban đầu khi khối u chưa phát triển, khả năng phát hiện các triệu chứng, dấu hiệu của ung thư thực quản rất khó. Đa phần các trường hợp phát hiện thường là khi đã chuyển sang các giai đoạn ung thư muộn hơn, hoặc vô tình được chẩn đoán khi đi khám sức khỏe định kỳ. Giai đoạn 1 thường sẽ có một vài triệu chứng thoáng qua như ợ hơi, ợ chua, khó tiêu, nóng rát giữa ngực sau khi ăn hoặc sụt cân bất thường. Vì những triệu chứng này tương đối giống với một số bệnh lý dạ dày - thực quản khác nên dễ bị bỏ qua.
3. Phân loại ung thư thực quản giai đoạn 1
Cũng giống như nhiều căn bệnh ung thư khác, ung thư thực quản được chia giai đoạn dựa vào ba yếu tố chính là mức độ xâm lấn của khối u, tình trạng di căn sang những hạch bạch huyết lân cận và di căn xa. Giai đoạn 1 của ung thư thực quản còn được phân loại dựa theo việc đó là ung thư biểu mô tế bào gai hay tế bào tuyến.
3.1. Mức độ xâm lấn của khối u
Thông thường hai trường hợp Tx và T0 là khi không thể đánh giá hoặc không ghi nhận được khối u thực quản, nhưng cũng có trường hợp loạn sản mức độ nặng được gọi là Tis, được chẩn đoán khi tế bào ung thư chưa xâm lấn lớp màng đáy thực quản mà vẫn còn khu trú ở bên trong lớp biểu mô. Giai đoạn 1 được xác định khi khối u bắt đầu xâm lấn lớp màng đáy, cơ niêm hoặc lớp dưới niêm mạc. Các giai đoạn tiến triển xa hơn là khi khối u dần xâm lấn đến lớp cơ, lớp vỏ và những cơ quan lân cận.
3.2. Tình trạng di căn lân cận hoặc di căn xa
Chỉ có các trường hợp N0 và M0 là khối u chưa di căn và chủ yếu với trường hợp giai đoạn 1 của ung thư biểu mô tế bào tuyến, còn ung thư biểu mô tế bào gai cũng có trường hợp xuất hiện di căn 1 - 2 hạch vùng, được gọi là N1. Các giai đoạn 2 và 3 thường sẽ di căn từ 3 đến 6 hạch vùng và trên 7 hạch vùng, nhưng chưa di căn tới các cơ quan ở xa.
4. Chẩn đoán và tiên lượng sống ung thư thực quản
Để chẩn đoán ung thư thực quản, bác sĩ có thể tiến hành một số phương pháp khám lâm sàng như:
- Chụp CT để kiểm tra tình trạng di căn.
- Thực hiện nội soi tiêu hóa để tìm kiếm những dấu hiệu bất thường trong lòng thực quản, dạ dày hoặc tá tràng. Bên cạnh đó là xác định vị trí của khối u, tình trạng loét hoặc xuất huyết trên bề mặt khối u và mức độ hẹp lòng thực quản. Một vài trường hợp được tiến hành chung với siêu âm hoặc sinh thiết khối u.
- Xét nghiệm máu để kiểm tra mức độ chỉ số CEA và CA 19-9.
- Chụp MRI não, xạ hình xương, nội soi lồng ngực, nội soi ổ bụng hoặc PET/CT nếu nghi ngờ có dấu hiệu di căn xương hoặc di căn não.
Về tiên lượng sống của người bệnh, có đến 55% trường hợp ung thư thực quản giai đoạn 1 sống đến 5 năm và điều đó cũng phải tùy thuộc vào một vài yếu tố khách quan khác như tình trạng bệnh lý kèm theo, thể trạng tổng quát của người bệnh, những phương pháp điều trị được áp dụng và khả năng đáp ứng điều trị. Điều quan trọng là người bệnh sau khi được chẩn đoán cần giữ một tinh thần lạc quan, đồng thời tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ và duy trì lối sống lành mạnh để có khả năng đáp ứng điều trị tối ưu.
5. Những lựa chọn điều trị ung thư thực quản giai đoạn đầu
Nhằm mục đích tối ưu hóa mức độ hiệu quả trong điều trị ung thư thực quản, hầu hết trường hợp người bệnh sẽ được chỉ định điều trị đa mô thức, tức là kết hợp nhiều phương pháp với nhau, từ phẫu thuật, hóa xạ trị cho đến chăm sóc giảm nhẹ. Điều quan trọng nữa là mỗi người bệnh sẽ có đặc điểm bệnh lý khác nhau, từ tình trạng sức khỏe tổng quát, tính chất đặc trưng của khối u và bệnh lý kèm theo, do đó tùy vào kết quả chẩn đoán mà bác sĩ sẽ đưa ra những chỉ định khác nhau.
5.1. Phẫu thuật cắt thực quản
Được xem là phương pháp điều trị chính đối với người mắc ung thư thực quản giai đoạn 1, có thể cắt bỏ một phần hoặc thậm chí là toàn bộ thực quản. Vì liên quan đến cả phần cổ, ngực và bụng nên phương pháp này còn gọi là đại phẫu, kéo dài trong khoảng từ 4 đến 6 tiếng. Do đó điều quan trọng khi thực hiện là bản thân người bệnh phải chuẩn bị tâm lý sẵn sàng và kiểm soát được những bệnh lý đi kèm, nâng cao thể trạng.
5.2. Hóa xạ trị kết hợp
Phương pháp được áp dụng đối với các trường hợp bản thân người bệnh không đảm bảo sức khỏe để tiến hành phẫu thuật cắt bỏ thực quản. Bằng việc kết hợp sử dụng hóa chất ức chế khả năng phát triển của khối u và tia phóng xạ để loại bỏ những tế bào ung thư còn sót lại, phương pháp điều trị triệt để này cũng có thể được chỉ định thực hiện nhằm mục đích hỗ trợ sau khi đã tiến hành phẫu thuật.
5.3. Nội soi cắt lớp niêm mạc thực quản (EMR)
Còn có tên gọi khác là cắt lớp dưới niêm mạc thực quản (ESD), lựa chọn này chủ yếu thực hiện đối với các trường hợp tiền ung thư, hoặc đang mắc ung thư thực quản ở giai đoạn Tis và T1a, tức là còn rất sớm, chưa đến mức phải thực hiện phẫu thuật cắt bỏ.
5.4. Chỉ thực hiện xạ trị
Đây là lựa chọn dành cho nhóm đối tượng không đủ điều kiện sức khỏe để thực hiện hóa xạ trị hoặc phẫu thuật.
Nhìn chung, ung thư thực quản ở giai đoạn ban đầu nếu được phát hiện sớm và có kế hoạch điều trị thích hợp sẽ giúp tăng tiên lượng sống lên rất cao. Do đó điều quan trọng là phải duy trì kiểm tra sức khỏe định kỳ để phòng ngừa bệnh, hoặc chủ động tìm đến bệnh viện ngay khi cảm thấy có các dấu hiệu nghi ngờ ung thư, để được chẩn đoán và nhận phác đồ điều trị kịp lúc.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
