Nội soi đại tràng bằng phương pháp gây mê giúp bệnh nhân không cảm thấy đau đớn hay khó chịu trong quá trình khám. Phương pháp này cho phép bác sĩ kiểm tra toàn bộ đường tiêu hóa một cách kỹ lưỡng, đồng thời giảm thiểu rủi ro tai biến, biến chứng và tiết kiệm thời gian cũng như công sức cho cả người bệnh và đội ngũ y tế.
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi ThS.BS Dương Xuân Lộc - Bác sĩ Ngoại tiêu hóa - Khoa Ngoại tổng hợp - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng. Bác sĩ đã có kinh nghiệm hơn 12 năm làm Bác sĩ Ngoại tiêu hóa.
1. Nội soi đại tràng bằng phương pháp gây mê là gì?
Nội soi đại tràng là kỹ thuật chẩn đoán sử dụng ống nội soi mềm để kiểm tra bên trong các phần của đường ruột, bao gồm trực tràng, đại tràng và đoạn cuối của ruột non. Phương pháp này giúp phát hiện các bất thường trong đại tràng, bao gồm tầm soát ung thư đại tràng và phát hiện, cắt bỏ các tổn thương tiền ung thư.
Trong quá trình nội soi đại tràng gây mê, bác sĩ sẽ cho bệnh nhân sử dụng thuốc gây mê, giúp họ vào trạng thái hôn mê sâu từ 30 đến 45 phút. Sau khi hoàn thành nội soi, bệnh nhân sẽ được nghỉ ngơi cho đến khi thuốc mê hết tác dụng và tỉnh lại hoàn toàn.
Phương pháp này cho phép bác sĩ phát hiện các vấn đề trong đại tràng như loét, polyp, khối u, vùng viêm hoặc chảy máu. Bác sĩ cũng có thể lấy mẫu mô trong quá trình nội soi để chẩn đoán chính xác hơn. Nội soi đại tràng rất hữu ích trong việc tầm soát ung thư đại tràng, phát hiện sớm và loại bỏ các tổn thương tiền ung thư hoặc khối u nhỏ.
Ngoài ra, nội soi đại tràng cũng có thể được sử dụng để theo dõi tình trạng bệnh sau điều trị. Ví dụ, sau khi loại bỏ polyp, bệnh nhân thường được khuyến cáo kiểm tra lại qua nội soi sau 3 năm và sau đó định kỳ mỗi 5 năm để theo dõi sự tiến triển hoặc tái phát. Nội soi còn giúp bác sĩ đánh giá sự tiến triển của bệnh, từ đó đưa ra phương án điều trị kịp thời và phù hợp.
2. Vì sao nên nội soi đại tràng bằng phương pháp gây mê?
Đại tràng nằm sâu bên trong cơ thể nên việc quan sát trực tiếp rất khó khăn. Các phương pháp nội soi truyền thống như qua hậu môn hoặc mũi có thể gây ra nhiều khó chịu cho bệnh nhân như buồn nôn hoặc khiến bệnh nhân dịch chuyển không hợp tác, ảnh hưởng đến kết quả kiểm tra và thậm chí gây tổn thương cho các cơ quan khác.
Do đó, phương pháp gây mê khi thực hiện nội soi đại tràng mang lại nhiều lợi ích, bao gồm:
- Giúp thăm dò hầu hết các bộ phận trong đường tiêu hóa một cách hiệu quả, đồng thời giảm thiểu tối đa các biến chứng và tai biến. Khi thực hiện, bệnh nhân sẽ không cảm thấy đau đớn hay khó chịu.
- Phương pháp này không gây ám ảnh hay sợ hãi cho bệnh nhân như những phương pháp nội soi truyền thống.
- Tiết kiệm thời gian, công sức cho cả người bệnh và đội ngũ y tế.
- Giúp phát hiện sớm các dấu hiệu bệnh lý, bao gồm những mầm mống ung thư, từ đó có kế hoạch điều trị kịp thời và hiệu quả.
3. Chỉ định nội soi đại tràng bằng phương pháp gây mê
Nội soi đại tràng bằng phương pháp gây mê được chỉ định trong các trường hợp sau:
- Bệnh nhân có triệu chứng đau quặn bụng, thay đổi thói quen đại tiện (như có máu trong phân hoặc phân có màu đen giống bã cà phê), sụt cân không rõ lý do.
- Các bất thường được phát hiện qua các xét nghiệm hình ảnh như chụp cắt lớp, cộng hưởng từ hoặc X-quang.
- Bệnh nhân bị thiếu máu nhược sắc không rõ nguyên nhân. Cùng với sự xuất hiện của máu trong phân hoặc phân có màu đen giống bã cà phê, đây có thể là dấu hiệu của vấn đề nghiêm trọng trong đại tràng
- Theo dõi và kiểm tra những người có tiền sử polyp đại tràng hoặc ung thư đại tràng.
- Tầm soát ung thư đại-trực tràng ở những đối tượng có nguy cơ cao hoặc theo chỉ định của bác sĩ.
- Sau khi phẫu thuật loại bỏ polyp hoặc điều trị ung thư đại tràng, nội soi thường được thực hiện để theo dõi và đánh giá tình trạng sức khỏe của đại tràng sau quá trình điều trị.
Phương pháp nội soi đại tràng gây mê không được chỉ định trong các trường hợp sau:
- Bệnh nhân dị ứng với thành phần của thuốc gây mê.
- Bệnh nhân suy kiệt nặng, sức khỏe yếu.
- Người bệnh đang trong tình trạng sốc, suy hô hấp, suy tuần hoàn hoặc thiếu máu nặng.
- Phụ nữ mang thai, đặc biệt trong các giai đoạn nhạy cảm của thai kỳ.
4. Những lưu ý trước khi nội soi đại tràng gây mê
Trước khi thực hiện nội soi tiêu hóa có gây mê, bệnh nhân cần chuẩn bị như sau:
- Khám tiền mê: Bệnh nhân sẽ được bác sĩ kiểm tra sức khỏe và đánh giá tình trạng trước khi thực hiện thủ thuật.
- Kiêng ăn uống: Trong vòng 24 giờ trước khi nội soi, bệnh nhân không nên ăn đồ cay, chua, nóng hay uống đồ có cồn và có ga để tránh ảnh hưởng đến quá trình nội soi.
- Làm sạch ruột: Để đảm bảo kết quả chính xác, bệnh nhân cần thực hiện việc làm sạch ruột trước khi tiến hành thủ thuật.
- Xét nghiệm nếu có bệnh lý kèm theo: Nếu bệnh nhân có các bệnh lý như tim mạch, phổi, cần thực hiện một số xét nghiệm bổ sung để bác sĩ đánh giá tình trạng sức khỏe trước khi nội soi.
5. Nên ăn và kiêng gì sau khi nội soi đại tràng?
Việc chú ý đến chế độ ăn uống sau khi nội soi đại tràng gây mê hoặc không gây mê đều rất quan trọng để giúp bệnh nhân giảm bớt các triệu chứng khó chịu, hỗ trợ quá trình phục hồi nhanh chóng và giúp đại tràng ổn định. Dưới đây là những lưu ý cần nhớ để chăm sóc sức khỏe đường ruột tốt hơn sau nội soi:
Thực phẩm nên ăn sau nội soi đại tràng:
- Món ăn mềm, dễ tiêu: Các món như cháo loãng, canh, súp là lựa chọn phù hợp. Lưu ý để món ăn nguội bớt, chỉ còn hơi ấm trước khi ăn. Tránh nêm gia vị quá nhiều để giảm áp lực lên đường ruột.
- Trứng gà: Cung cấp các vitamin A, E, D giúp hỗ trợ quá trình hồi phục sau nội soi.
- Trái cây: Những loại trái cây giàu vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa giúp tăng cường hệ miễn dịch và cải thiện sức khỏe tiêu hóa. Tuy nhiên, tránh chọn trái cây có vị chua vì có thể gây kích thích đại tràng khi phục hồi.
Thực phẩm không nên ăn sau nội soi đại tràng:
- Thức ăn cứng và khó tiêu: Những món ăn này có thể gây khó chịu cho đường ruột và làm chậm quá trình phục hồi.
- Đồ ăn cay, nóng hoặc lạnh: Những thực phẩm này có thể làm kích thích và gây đau cho đại tràng.
- Món ăn nhiều dầu mỡ và đồ ăn nhanh: Các thực phẩm này khó tiêu hóa và có thể làm tăng gánh nặng cho hệ tiêu hóa.
- Rượu, bia, đồ uống có ga, cà phê, trà đặc, thuốc lá và các chất kích thích: Có thể làm tăng khả năng gây kích ứng và làm chậm quá trình hồi phục của đường ruột.
Tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec, Gói tầm soát và phát hiện sớm ung thư đường tiêu hóa (bao gồm thực quản, dạ dày, đại tràng) là dịch vụ nổi bật được nhiều khách hàng quan tâm. Nội soi đại tràng trong gói khám này giúp phát hiện sớm ung thư và các bệnh lý tiêu hóa, mang lại nhiều lợi ích vượt trội:
- Đối tượng sử dụng: Dành cho khách hàng nam và nữ trên 40 tuổi có nhu cầu tầm soát bệnh lý về đại trực tràng, đặc biệt là những người có yếu tố nguy cơ cao mắc ung thư đại trực tràng.
- Những đối tượng có nguy cơ cao: Bao gồm người có tiền sử polyp đại tràng, viêm loét đại trực tràng mạn tính, bệnh Crohn, hoặc có người thân mắc ung thư đại trực tràng. Những người có triệu chứng như đại tiện phân có máu hoặc xét nghiệm hồng cầu trong phân dương tính (FOBT+).
- Chăm sóc và điều trị: Người bệnh sẽ được điều trị theo phương pháp phối hợp đa chuyên khoa, cá thể hóa để phù hợp với từng bệnh nhân.
- Các phương tiện chuyên môn: Bệnh viện sở hữu đầy đủ các thiết bị hiện đại để chẩn đoán xác định bệnh và xác định giai đoạn bệnh trước khi điều trị, bao gồm nội soi, CT scanner, PET/CT, MRI, chẩn đoán mô bệnh học, xét nghiệm gen và tế bào.
- Điều trị ung thư đa mô thức: Bệnh viện cung cấp các phương pháp điều trị ung thư hiệu quả như phẫu thuật, xạ trị, hóa trị, ghép tế bào gốc, liệu pháp miễn dịch tự thân và nhiệt trị, nhằm đạt kết quả điều trị tốt nhất cho người bệnh.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
