Bệnh viện là nơi chữa bệnh, nhưng cũng tiềm ẩn nhiều "kẻ thù vô hình" như vi khuẩn, virus hay nấm mốc - có thể gây nhiễm khuẩn cho người bệnh và người nhà bất cứ khi nào chúng ta lơ là trong việc phòng ngừa.
Nội dung được viết bởi Điều dưỡng viên Hoàng Ngọc Ánh - Khoa Kiểm soát nhiễm khuẩn BV Vinmec Times City.
Cùng đứng lên phòng ngừa nhiễm khuẩn: Đoàn kết – Bảo vệ – Phòng ngừa – Chiến thắng
Theo Tổ chức y tế thế giới (WHO,2024), nhiễm khuẩn bệnh viện là tình trạng nhiễm khuẩn mắc phải trong quá trình điều trị, không có trước khi nhập viện. Mỗi năm, hàng trăm triệu ca nhiễm khuẩn bệnh viện được ghi nhận trên toàn cầu, trong đó tỷ lệ này ở các nước đang phát triển cao gấp 2-3 lần so với các nước phát triển. Nhiễm khuẩn bệnh viện không chỉ khiến người bệnh đau đớn, kéo dài thời gian nằm viện, mà còn làm tăng gánh nặng tài chính và nguy cơ tử vong.
Điều đáng mừng là chúng ta hoàn toàn có thể phòng ngừa nhiễm khuẩn bệnh viện! Mặc dù nguy hiểm là thế nhưng không khó để chúng ta ngăn chặn nhiễm khuẩn bệnh viện từ những hành động đơn giản trong cuộc sống hằng ngày:
- Nghiên cứu của WHO cho thấy, chỉ cần rửa tay đúng cách (bao gồm đúng thời điểm và đủ các bước rửa tay) có thể giảm tới 50% nguy cơ lây truyền vi khuẩn trong môi trường y tế. Tại một bệnh viện ở Anh, chiến dịch “Clean Hands Save Lives” (Bàn tay sạch cứu sống sinh mạng) đã giúp tỷ lệ nhiễm khuẩn vết mổ giảm hơn 40% chỉ trong vòng 6 tháng.
- WHO cũng nhấn mạnh tầm quan trọng to lớn của việc sử dụng khẩu trang đúng cách trong phòng ngừa nhiễm khuẩn, chính là việc đeo khẩu trang che kín mũi và miệng, ôm khít vùng mặt và thay ngay khi ẩm ướt hoặc dính bẩn. Một phân tích tổng hợp đã chỉ ra rằng việc đeo khẩu trang có thể làm giảm rủi ro nhiễm vi-rút đường hô hấp (COVID-19, SARS…) lên tới khoảng 62-80 % so với không đeo khẩu trang.
Tuy nhiên, trong một nghiên cứu về thực trạng đeo khẩu trang ở Châu Á đã ghi nhận rằng mặc dù tỉ lệ đeo khẩu trang cao (~ 80,9 %) nhưng tỷ lệ tuân thủ việc đeo khẩu trang đúng cách chỉ dao động từ 23,1 % đến 83,5 %. Một nghiên cứu đã nhấn mạnh: “Leaving your nose uncovered defeats the purpose of wearing a mask” – tức là nếu khẩu trang không che mũi, hiệu quả chắn giọt bắn và vi khuẩn sẽ bị giảm mạnh, đồng nghĩa người đeo vẫn có thể hít phải mầm bệnh qua mũi.
Việc sử dụng kháng sinh đúng theo chỉ định của bác sĩ cũng là một trong những biện pháp phòng ngừa nhiễm khuẩn hiệu quả nhất được áp dụng trong cộng đồng. Nhưng theo nghiên cứu của WHO ghi nhận tại Việt Nam cho thấy tại các hiệu thuốc cộng đồng, 88-97 % các cửa hàng thuốc vẫn bán kháng sinh không cần đơn cho người dân và hơn 1/3 người dân Việt Nam từng tự mua kháng sinh để dùng (self-medication) ít nhất một lần trong năm gần nhất. Đáng buồn hơn là theo ước tính, Việt Nam hàng năm có khoảng 14.300 ca tử vong trực tiếp do kháng kháng sinh và thêm khoảng 52.500 ca liên quan đến kháng kháng sinh. WHO cũng cảnh báo rằng sự kháng thuốc đang gia tăng nhanh chóng, làm thu hẹp lựa chọn điều trị đối với các nhiễm khuẩn nghiêm trọng, khiến nhiễm khuẩn bệnh viện, các vi khuẩn đa kháng trở nên nguy hiểm hơn.
Tất cả những con số trên đều chứng minh rằng, những hành động nhỏ như rửa tay, đeo khẩu trang đúng cách, sử dụng kháng sinh đúng chỉ định cũng có thể tạo nên khác biệt lớn, giúp bảo vệ sức khỏe hiệu quả cho chính bản thân mình. Vinmec đã và đang không ngừng nỗ lực để duy trì hàng ngày những hành động này để bảo vệ an toàn cho sức khỏe và tính mạng của người bệnh cũng như NVYT.
Kiểm soát nhiễm khuẩn – trách nhiệm của tất cả chúng ta
Không chỉ là nhiệm vụ của nhân viên y tế, người bệnh và người nhà cũng là “người gác cổng” quan trọng trong cuộc chiến với vi khuẩn, dịch bệnh.
Khi được trang bị đầy đủ kiến thức cơ bản về kiểm soát nhiễm khuẩn, hiểu và thực hành đúng các nguyên tắc cơ bản – như rửa tay trước và sau khi chăm sóc người bệnh, đeo khẩu trang kín mũi miệng, hay dùng khuỷu tay che miệng khi ho – chúng ta đang góp phần bảo vệ chính mình và những người thân yêu.
Với sự chung tay của NVYT, người bệnh và người chăm sóc, chúng ta hãy quyết tâm xây dựng một bệnh viện an toàn – không nhiễm khuẩn.
Hãy nói “Không” với nhiễm khuẩn bằng hành động mỗi ngày!
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.