Các tác dụng phụ của thuốc chẹn kênh canxi

Thuốc chẹn kênh canxi là một trong các nhóm thuốc chủ yếu trong điều trị tăng huyết áp. Nhiều nghiên cứu lâm sàng đã chứng minh vai trò của thuốc chẹn kênh canxi trong hạ huyết áp và giảm các biến cố tim mạch. Tuy nhiên trong quá trình sử dụng thuốc có thể gặp một số tác dụng phụ, người bệnh cần hết sức lưu ý.

Các thuốc chẹn kênh canxi là một nhóm thuốc quan trọng trong điều trị tăng huyết áp. Cơ chế tác dụng của thuốc chẹn kênh canxi là ức chế dòng ion canxi đi vào tế bào cơ tim và cơ trơn thành mạch, từ đó gây giãn mạch và giảm sức cản ngoại vi, hạ huyết áp. Thuốc cũng có tác dụng làm chậm nhịp tim, giảm cung lượng tim, giảm sức co bóp cơ tim.

Nhiều nghiên cứu lâm sàng đã chứng minh vai trò của nhóm thuốc chẹn kênh canxi trong điều trị tăng huyết áp và bảo vệ bệnh nhân khỏi các biến cố tim mạch. Dùng các thuốc chẹn kênh canxi trong tăng huyết áp thời gian dài cũng không gây rối loạn lipid máu cũng như ảnh hưởng đến đường máu. Do có nhiều ưu điểm, nên thuốc chẹn kênh canxi ngày càng được sử dụng rộng rãi.

Các thuốc chẹn kênh canxi có nhiều dạng khác nhau như: dạng tác dụng ngắn, dạng tác dụng kéo dài, dạng ưu thế tác dụng lên mạch, dạng ưu thế tác dụng lên tim. Bác sĩ sẽ quyết định dùng loại thuốc nào cho người bệnh tùy thuộc vào tình trạng huyết áp và phác đồ điều trị đã dùng trước đó.

Một số thuốc chẹn kênh canxi thường được sử dụng gồm: Amlodipin, Felodipin, Isradipine, Nicardipin, Nifedipin, Nisodipin, Diltiazem, Verapamil.

Ngoài sử dụng thuốc chẹn kênh canxi trong tăng huyết áp, các thuốc chẹn kênh canxi còn được chỉ định trong các trường hợp khác như:

• Bệnh động mạch vành
• Bệnh đau thắt ngực
• Nhịp tim không đều
• Một số tình trạng rối loạn tuần hoàn, như bệnh Raynaud

Với một số đối tượng như người da đen và người cao tuổi, thuốc chẹn kênh canxi có thể tác dụng tốt hơn các loại thuốc huyết áp khác như thuốc chẹn bêta, thuốc ức chế men chuyển (ACE) hoặc thuốc chẹn thụ thể angiotensin II.

Các tác dụng phụ của thuốc chẹn kênh canxi có thể gặp trong quá trình sử dụng là:

• Đau đầu
• Chóng mặt, choáng váng, buồn nôn, mệt mỏi
• Huyết áp thấp
• Rối loạn nhịp tim
• Khô miệng
• Phù ngoại vi như sưng mắt cá chân, bàn chân, cẳng chân,... do dịch thấm từ khoang mạch vào mô liên quan đến giãn tiểu động mạch tiền mao mạch.
• Phát ban da
• Táo bón hoặc tiêu chảy
• Bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD)

Trước khi sử dụng thuốc chẹn kênh canxi, người bệnh hãy cho bác sĩ biết:

• Tất cả các loại thuốc đang sử dụng, bao gồm thuốc kê đơn, thuốc không kê đơn, thuốc có nguồn gốc thảo dược,... Bác sĩ sẽ kiểm tra tương tác giữa thuốc chẹn kênh canxi và các thuốc người bệnh đang sử dụng để ngăn ngừa các tương tác bất lợi có thể xảy ra.
• Về tất các các tình trạng y tế đang mắc phải, đặc biệt là các bệnh lý về tim, mạch máu, bệnh thận hoặc bệnh gan.

Dựa vào tình trạng cụ thể của người bệnh, bác sĩ sẽ điều chỉnh đơn thuốc cho phù hợp.

Sử dụng thuốc theo đúng liều lượng, số lần dùng theo hướng dẫn của bác sĩ. Hầu hết các thuốc chẹn kênh canxi có thể dùng với thức ăn hoặc sữa, tuy nhiên hãy đọc thông tin trên nhãn sản phẩm và hỏi ý kiến bác sĩ trước khi thực hiện. Tránh uống nước bưởi trong thời gian điều trị bằng thuốc chẹn kênh canxi, vì bưởi ngăn cản sự phân hủy và loại bỏ thuốc ra khỏi cơ thể. Điều này có thể làm tăng độc tính hoặc giảm hiệu quả điều trị.

Người bệnh hãy tái khám theo định kỳ theo lịch hẹn của bác sĩ để được kiểm tra đáp ứng điều trị với thuốc chẹn kênh canxi và phát hiện sớm các tác dụng phụ nếu có. bác sĩ có thể điều chỉnh liều lượng, thay đổi hoặc phối hợp thuốc nếu các thuốc chẹn kênh canxi không đạt hiệu quả như mong muốn.

Ngoài bưởi và nước ép bưởi, khi sử dụng thuốc chẹn kênh canxi, người bệnh còn cần lưu ý không uống rượu vì rượu sẽ làm giảm tác dụng điều trị của thuốc và làm tăng tác dụng phụ. Ngoài ra, sử dụng kết hợp thuốc chẹn kênh canxi với các thuốc điều trị huyết áp khác có thể gây hạ huyết áp đột ngột. Do đó, một điều rất quan trọng là người bệnh cần báo với bác sĩ tất cả các thuốc đang sử dụng. Bác sĩ và người bệnh sẽ cùng thảo luận để tìm ra liệu trình điều trị phù hợp nhất.

Nguồn tham khảo: mayoclinic.org, webmd.com