Sử dụng thuốc giảm đau an toàn: Bộ hỏi - đáp cần biết

Acetaminophen (hay còn được gọi là paracetamol) là một loại thuốc không kê đơn được sử dụng rộng rãi để giảm đau và hạ sốt. Tuy nhiên, khi dùng quá liều cho phép, acetaminophen có thể gây tổn thương gan nghiêm trọng và dẫn tới tử vong. Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ đã đưa ra một số khuyến cáo cụ thể để sử dụng acetaminophen an toàn.

Acetaminophen là một loại thuốc có tác dụng giảm đau và hạ sốt, được tìm thấy trong nhiều sản phẩm không kê đơn (được bán mà không đơn thuốc) bao gồm Tylenol, Anacin không chứa aspirin, Excedrin và nhiều loại thuốc điều trị cảm lạnh khác. Ngoài ra, acetaminophen cũng được tìm thấy trong thành phần của nhiều loại thuốc kê đơn.

Trên thị trường, các loại thuốc chứa acetaminophen có nhiều dạng bào chế như siro, dạng giọt, viên nang và viên cứng.

Theo cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (Food and Drug Administration), acetaminophen là một loại thuốc quan trọng và được sử dụng rộng rãi trong việc giảm đau và hạ sốt. Thuốc được coi là an toàn khi sử dụng theo chỉ định và liều lượng của tờ thông tin sản phẩm. Tuy nhiên, khi sử dụng thuốc giảm đau Acetaminophen quá liều lượng cho phép, thuốc có thể gây tổn thương gan, biểu hiện thông qua các chỉ số bất thường trong xét nghiệm máu, xét nghiệm chức năng gan, dẫn tới các bệnh gan cấp tính, suy gan và thậm chí tử vong.

Điều quan trọng khi sử dụng thuốc giảm đau như acetaminophen hay bất kỳ loại thuốc nào khác là sử dụng chính xác theo chỉ dẫn của bác sĩ hoặc hướng dẫn sử dụng trên nhãn thuốc bởi đây là một thuốc thông dụng có thể uống khi không cần đơn kê của bác sĩ. Tuy nhiên, dùng quá liều với mức độ khác nhau đều có thể gây rủi ro.

Dưới đây là một số lời khuyên cụ thể từ Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (Food and Drug Administration) khi sử dụng thuốc giảm đau acetaminophen:

• Đọc tất cả các thông tin mà bác sĩ cung cấp và hướng dẫn sử dụng của sản phẩm.
• Thực hiện theo các hướng dẫn trên nhãn "Thông tin thuốc" của các sản phẩm không kê đơn.
• Hiểu về liều lượng của thuốc: uống bao nhiêu acetaminophen trong 1 lần, sau bao lâu có thể dùng thêm acetaminophen, tổng số liều acetaminophen dùng mỗi ngày, thời điểm ngừng sử dụng acetaminophen và gặp bác sĩ để tư vấn.
• Không dùng quá liều khuyến cáo của thuốc khi cơn đau không đỡ hoặc không giảm sốt
• Không dùng nhiều hơn một loại thuốc có chứa acetaminophen.
• Kiểm tra thành phần của tất cả các loại thuốc đang sử dụng, để đảm bảo dùng không quá một loại thuốc có chứa acetaminophen cùng một lúc.
• Nhận biết một số nhãn thuốc kê đơn có thể viết tắt acetaminophen là "APAP."
• Hỏi bác sĩ trước khi dùng thuốc giảm đau acetaminophen nếu bạn uống rượu hoặc đồ uống chứa cồn, bị bệnh gan hoặc có sử dụng warfarin.

Câu trả lời là có. Những nguyên tắc khi dùng thuốc giảm đau áp dụng cho người lớn cũng áp dụng được cho trẻ em:

• Không dùng nhiều hơn số liều lượng được khuyến cáo.
• Không dùng nhiều hơn một loại thuốc có chứa acetaminophen kể cả thuốc kê toa và không kê toa.
• Thực hiện theo đúng hướng dẫn của bác sĩ và dược sĩ.

Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (Food and Drug Administration) khuyến nghị thực hiện các bước sau khi dùng thuốc giảm đau acetaminophen ở trẻ em:

• Chọn đúng loại thuốc dựa trên cân nặng và tuổi của trẻ. Gặp bác sĩ, dược sĩ để được tư vấn hoặc đọc kỹ hướng dẫn sử dụng để biết được liều lượng phù hợp cho trẻ.
• Sử dụng các dụng cụ đo lường để lấy chính xác liều lượng của thuốc. Bố mẹ tuyệt đối không dùng muỗng dùng để nấu ăn hoặc ăn để đong lượng thuốc cần sử dụng. Nếu không có dụng cụ đo đi kèm với thuốc, bố mẹ cần hỏi dược sĩ trước khi sử dụng.

• Ghi lại liều lượng và thời điểm dùng thuốc của trẻ.
• Bảo quản tất cả các loại thuốc trong hộp, tủ có khóa, để xa tầm với và tiếp cận của trẻ.

Đến cơ sở y tế gần nhất để được bác sĩ tư vấn khi dùng quá liều acetaminophen cho dù không gặp bất kỳ dấu hiệu bất thường nào. Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (Food and Drug Administration) lưu ý rằng các dấu hiệu và triệu chứng của tổn thương gan có thể không rõ ràng và khó nhận biết sau hàng giờ hoặc thậm chí vài ngày sau khi uống acetaminophen. Đến khi nhận thấy những triệu chứng bất thường, người bệnh đã có thể bị tổn thương gan nghiêm trọng và thậm chí dẫn tới tử vong.

Nếu có nhu cầu tư vấn và thăm khám tại các Bệnh viện thuộc hệ thống Y tế trên toàn quốc, Quý khách vui lòng đặt lịch trên website để được phục vụ.

Nguồn dịch: webmd.com

XEM THÊM

• Paracetamol có tác dụng gì?
• Giảm sốt ở trẻ em: Sử dụng Acetaminophen an toàn
• Sử dụng thuốc giảm đau hợp lý
• Có những phương pháp giảm đau sau mổ nào?