Chảy máu đường mật: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Ngọc Thắng - Bác sĩ Ngoại tiêu hóa - Khoa Ngoại tổng hợp - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng. Bác sĩ có kinh nghiệm 17 năm trong lĩnh vực phẫu thuật tiêu hóa gan mật.

Chảy máu đường mật là tổn thương trong lưu thông đường mật và gây chảy máu. Có nhiều nguyên nhân chảy máu đường mật, trong đó, phần lớn là do các bệnh lý, thương tổn ở gan. Điều trị chảy máu đường mật bao gồm điều trị nội, ngoại khoa hay phối hợp cả hai.

Chảy máu đường mật là tổn thương trong lưu thông máu giữa đường mật với và các mạch máu như động mạch gan, tĩnh mạch gan, tĩnh mạch cửa, ... gây xuất huyết bên trong đường mật. Chảy máu đường mật rất nguy hiểm, nếu không được xử trí kịp thời có thể dẫn đến tử vong do mất máu.

Có nhiều nguyên nhân gây chảy máu đường mật như:

2.1 Do tai nạn, chấn thương

Trước đây, tai nạn là nguyên nhân hàng đầu gây chảy máu trong đường mật do chấn thương ở gan, làm vỡ mạch máu và ống mật gan.

2.2 Do viêm đường mật

Viêm đường mật do nhiễm trùng, sỏi mật có thể gây ra các biến chứng như: áp xe đường mật, phá hủy nhu mô gan và gây tổn thương mạch máu với đường mật.

2.3 Do tai biến phẫu thuật

Dẫn lưu dịch mật qua da, phẫu thuật cắt bỏ túi mật, khối u gan, nội soi sinh thiết gan, tán sỏi mật qua da là những tai biến, chấn thương trong điều trị gây chảy máu đường mật.

2.4 Do các nguyên nhân khác

Các bệnh lý về gan như ung thư gan hay bất thường về mạch máu như phình động mạch bị vỡ (hiếm gặp) cũng là nguyên nhân ảnh hưởng đến lưu thông máu trong đường mật.

Chảy máu đường mật bao gồm các triệu chứng sau:

• Đau hạ sườn phải, vùng thượng vị. Cơn đau thường xuất hiện trước khi chảy máu.
• Xuất huyết tiêu hóa, đại tiện ra máu hoặc phân đen, nôn ra máu.
• Vàng da là triệu chứng điển hình của các bệnh lý về gan mật. Sau khi xuất huyết tiêu hóa, triệu chứng vàng da sẽ giảm.
• Sốt cao, kèm theo cảm giác rét run. Người bệnh sốt do bị nhiễm trùng đường mật.

Các triệu chứng của chảy máu đường mật thường không xuất hiện ngay sau khi chấn thương hoặc tai biến phẫu thuật. Sau vài tuần hoặc vài tháng, các triệu chứng mới bắt đầu xuất hiện.

Tùy vào mức độ và tình trạng bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp. Về mức độ, chảy máu đường mật được chia làm 2 thể:

• Thể nhẹ: Truyền máu và điều trị bảo tồn.
• Thể nặng: Điều trị xâm lấn để cứu sống tính mạng người bệnh.

Điều trị chảy máu đường mật có thể là điều trị nội ngoại khoa.

4.1 Điều trị nội khoa

Điều trị nội khoa bao gồm truyền dịch, truyền máu, dùng kháng sinh, thuốc cầm máu và đảm bảo hồi sức tốt cho người bệnh.

4.2 Điều trị ngoại khoa

Điều trị ngoại khoa có thể lựa chọn mổ mở hoặc mổ nội soi. Với mổ mở để lấy sỏi trong ống mật chủ, cần bơm rửa đường mật bằng huyết thanh ấm và thực hiện dẫn lưu Kehr.

Nếu không cầm được máu cần tiến hành thắt động mạch gan chung hoặc riêng. Nếu nguyên nhân gây chảy máu đường mật là do túi mật thì phẫu thuật cắt bỏ túi mật. Nếu mổ mở phát hiện có tổn thương khu trú ở một thùy gan và áp xe gan, phẫu thuật cắt bỏ phần gan. Có thể, phối hợp điều trị ngoại khoa với nút mạch để cầm máu.

Ngoài các phương pháp nêu trên, hiện nay, phương pháp điều trị chảy máu đường mật phổ biến là thuyên tắc lỗ rò trên động mạch và đường mật. Phương pháp này được chỉ định trong trường hợp chảy máu đường mật nhiều, người bệnh phải truyền máu, hoặc chảy máu đường mật là mãn tính gây thiếu máu, bệnh nhân gặp thất bại trong điều trị bảo tồn. Phương pháp điều trị này mang lại hiệu quả cao.

Chảy máu đường mật là tổn thương nghiêm trọng có thể đe dọa tính mạng của người bệnh, do đó cần được phát hiện và xử trí điều trị kịp thời.