Hội chứng ruột kích thích liên quan đến các bệnh lý nào?

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ nội tiêu hóa, Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng

Hội chứng ruột kích thích là rối loạn tiêu hóa hay gặp, gây nên các rối loạn tiêu hóa mạn tính, tình trạng kéo dài ảnh hưởng nhiều đến cuộc sống, tâm lý của bệnh nhân.

Tỷ lệ mắc IBS ở người trẻ tuổi cao hơn so với những người trên 50 tuổi. Tỷ lệ mắc IBS chung ở phụ nữ cao hơn so với nam giới. Phụ nữ có thể dễ bị IBS táo bón hơn so với nam giới

Hội chứng ruột kích thích là một hội chứng (IBS), không phải là một bệnh, biểu hiện bởi các rối loạn chức năng đường tiêu hóa đặc trưng bởi đau bụng mãn tính và thay đổi thói quen đại tiện mà không có tổn thương về cấu trúc hay sinh hóa của hệ thống tiêu hóa.

Bệnh biểu hiện đặc trưng bởi các rối loạn về đại tiện (tiêu chảy hoặc táo bón, có thể có các đợt tiêu chảy và táo bón xen kẽ nhau), đau bụng, chướng bụng với tính chất tái phát, có thể kèm theo thay đổi tính chất phân (phân nhầy hoặc nát), điểm đặc biệt là các biểu hiện trên thường hết hoặc đỡ nhiều sau khi đi ngoài. Bệnh dễ tái phát gây nhiều khó chịu cho người bệnh cũng như ảnh hưởng nhiều đến chất lượng cuộc sống.

Hội chứng ruột kích thích cho đến nay vẫn chưa biết rõ được nguyên nhân chính xác, Một số yếu tố bao gồm các yếu tố về thể chất và tinh thần đã được chứng minh là có liên quan đến hội chứng này như: thay đổi nhu động ruột, tăng nhậy cảm nội tạng, viêm ruột, sau nhiễm trùng tiêu hóa, thay đổi hệ vi khuẩn chí ở ruột, vi khuẩn phát triển quá mức, nhạy cảm thức ăn, gen, hoặc các stress tâm lý.

Chính vì thế những người bị hội chứng ruột kích thích thường liên quan đến các vấn đề tiêu hóa và ngoài tiêu hóa khác. Các bệnh lý hay liên quan với hội chứng ruột kích thích gồm.

IBS có liên quan đến các tình trạng khác bao gồm: đau cơ xơ, hội chứng mệt mỏi mãn tính (còn được gọi là bệnh không dung nạp gắng sức toàn thân), bệnh trào ngược dạ dày thực quản, chứng khó tiêu chức năng, đau ngực không do tim, và rối loạn tâm thần bao gồm trầm cảm, lo âu và rối loạn tâm thần

Trào ngược dạ dày thực quản: Ở những người bị hội chứng ruột kích thích thường bị trào ngược dạ dày thực quản hơn so với người khác. Điều này là do giảm áp lực cơ thắt dưới gây trào ngược dịch vị từ dạ dày lên thực quản thậm chí là lên vùng hầu họng. Bệnh biểu hiện chủ yếu bằng triệu chứng nóng rát vùng thượng vị, hay ợ hơi, ợ nóng, một số trường hợp kéo dài có thể gây viêm họng mạn tính hay tái phát.

Chứng khó tiêu chức năng: Tiêu chuẩn chẩn đoán: có một hoặc các tiêu chuẩn sau:

a. Khó chịu sau ăn

b. No sớm

c. Đau vùng thượng vị

d. Nóng rát vùng thượng vị

VÀ

Không có bằng chứng về bệnh cấu trúc (bao gồm cả nội soi trên) có khả năng giải thích các triệu chứng

• Đau ngực không do tim: Đau ngực do GERD có thể giống cơn đau thắt ngực và có thể được mô tả là chèn ép hoặc nóng rát sau xương ức và lan ra lưng, cổ, hàm hoặc cánh tay. Nó có thể kéo dài vài phút đến vài giờ và tự khỏi hoặc bằng thuốc kháng axit. Nó có thể xảy ra sau bữa ăn, làm bệnh nhân thức giấc ngủ và bị trầm trọng hơn do căng thẳng cảm xúc.
• Hội chứng mệt mỏi mạn tính: Tình trạng mệt mỏi kéo dài, làm bệnh nhân không muốn hoặc giảm khả năng học tập, làm việc và các hoạt động hằng ngày, tình trạng này là hậu quả của nhiều biểu hiện bệnh cũng như các bệnh đi kèm.

• Tình trạng stress: Như đã nói ở trên, hội chứng ruột kích thích có liên quan đến hoạt động của hệ thống thần kinh trung ương chi phối cho hoạt động của các cơ có thắt đại tràng, ở những người hội chứng ruột kích thích hay gặp tình trạng căng thẳng quá mức , làm họ stress và lo lắng hơn, điều này tạo nên vòng xoáy bệnh lý gây khó khăn cho quá trình điều trị.
• Tình trạng trầm cảm: Biểu hiện này hay gặp ở những người bị hội chứng ruột kích thích lâu mà không được kiểm soát điều trị tốt, tình trạng rối loạn tiêu hóa kéo dài, tình trạng đau kéo dài, mệt mỏi thường xuyên mà không tìm được nguyên nhân chính xác, việc phải đến các cơ sở y tế thường xuyên làm cho bệnh nhân bị trầm cảm.