Polyp đại tràng kích thước nào thì nên cắt?

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ Võ Thị Thùy Trang - Bác sĩ Nội soi tiêu hóa - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.

Polyp đại tràng là một vùng mô bất thường nhô vào lòng đại tràng, xuất phát từ niêm mạc của đại tràng. Có nhiều loại polyp khác nhau về khả năng tiến triển lành tính, ác tính. Vì vậy, việc có nên loại bỏ polyp hay không phụ thuộc vào nhiều yếu tố như loại polyp, số lượng polyp, kích thước polyp đại tràng,...

Polyp tiêu hóa chủ yếu xuất hiện ở đại tràng. Polyp đại tràng khi mới xuất hiện thường không có triệu chứng. Đến khi phát triển lớn, chúng có thể khiến người bệnh đi ngoài ra máu, đau bụng,... Polyp đại tràng có thể gây biến chứng chảy máu, tắc ruột hoặc ung thư hóa, dẫn tới ung thư đại tràng, trực tràng,...

Polyp đại tràng có thể lành tính hoặc ác tính (ung thư). Polyp lành tính được chia thành 2 nhóm là:

• Nhóm polyp lành tính và gần như không có khả năng hóa ung thư, gồm polyp viêm, polyp tăng sản,...;
• Nhóm lành tính nhưng có khả năng hóa ung thư sau một thời gian, gồm polyp tuyến ống, polyp nhung mao hoặc polyp tuyến ống nhung mao. Khả năng ung thư của các polyp nhóm này có liên quan tới kích thước polyp đại tràng:
  • Polyp đại tràng dưới 1cm: Nguy cơ ung thư 0 – 2%;
  • Polyp đại tràng 1cm – 2cm: Nguy cơ ung thư 10 – 20%;
  • Polyp đại tràng 2cm trở lên: Nguy cơ ung thư 30 – 50%.

Tiến triển của các polyp đại tràng có kích thước dưới 0,5cm thường rất chậm. Theo các nghiên cứu từ Nhật, kích thước và bản chất của các polyp có đường kính dưới 0,5cm thường không có sự thay đổi khi kiểm tra bằng nội soi sau 4 – 5 năm.

Việc lựa chọn cắt polyp đại tràng hay không sẽ tùy thuộc vào loại polyp, số lượng polyp cũng như kích thước polyp đại tràng. Cụ thể:

• Nếu thuộc nhóm 1: Bệnh nhân không cần cắt polyp vì tiến triển của nhóm này thường không chuyển thành ung thư;
• Nếu thuộc nhóm 2: Trong trường hợp số lượng polyp không nhiều, bệnh nhân sẽ được chỉ định cắt polyp qua nội soi, thực hiện nhiều lần (mỗi lần cắt 5 – 10 polyp). Với trường hợp bệnh nhân có hàng trăm polyp dọc theo khung đại tràng thì có thể được xem xét cắt đoạn đại tràng.

Thông thường, đối với polyp đại tràng 5mm trở lên, bác sĩ sẽ loại bỏ trong quá trình nội soi, đồng thời thực hiện sinh thiết xem có chứa tế bào ung thư hay không. Với những polyp nhỏ hơn và không gây triệu chứng, có thể chưa cần cắt bỏ nhưng cần được theo dõi bằng nội soi định kỳ.

Cá biệt, một số trường hợp dù polyp đại tràng nhỏ dưới 0,5cm nhưng bề mặt sần sùi, giống khối u ác tính sẽ được chỉ định cắt bỏ và làm sinh thiết. Tuy nhiên, để bệnh nhân không quá lo lắng, bác sĩ thường khuyên nên cắt ngay polyp nếu có thể (số lượng polyp ít, vị trí cắt polyp thuận tiện) hoặc hẹn nội soi kiểm tra lại sau 1 năm.

Sau khi cắt polyp đại tràng, chế độ bệnh ăn uống và sinh hoạt của bệnh nhân có thể trở lại như bình thường. Bên cạnh đó, bệnh nhân sẽ được theo dõi, khám định kỳ để đánh giá hiệu quả điều trị, xử lý kịp thời nếu tái phát. Đồng thời, những người có người thân bị polyp hoặc mắc ung thư đại – trực tràng cũng nên chú ý thường xuyên đi khám nội soi định kỳ để phát hiện và điều trị bệnh sớm, tránh được những biến chứng khó lường.

Đối với những người thuộc nhóm có nguy cơ mắc ung thư đại tràng cao như bị viêm ruột (Viêm loét ruột hoặc bệnh Crohn); gia đình có người bị ung thư đại trực tràng; nghi ngờ đa polyp tuyến có tính gia đình, Hội chứng Lynch, đặc biệt là người có polyp đại tràng, việc tầm soát ung thư đại tràng là vô cùng cần thiết. Gói tầm soát và phát hiện sớm ung thư đại tràng do Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec cung cấp là giải pháp tốt nhất dành cho nhóm đối tượng này.

Tham gia Gói khám, khách hàng sẽ được:

• Khám Chuyên khoa Nội tiêu hóa (có hẹn);
• Thực hiện các xét nghiệm như:
  • Nội soi đại tràng toàn bộ với máy nội soi NBI, có gây mê;
  • Nội soi đại tràng chẩn đoán bằng ống soi mềm (với máy NBI, có gây mê)

Với gần 20 năm làm việc tại Bệnh viện Đa khoa Đà Nẵng trong chuyên ngành nội tiêu hóa - Gan mật tụy, mỗi năm bác sĩ Võ Thị Thùy Trang tham gia nội soi hơn 1500 ca bao gồm: nội soi chẩn đoán các bệnh lý dạ dày, đại tràng như: phát hiện viêm, loét, polyp, ung thư, tìm vi khuẩn HP, phát hiện ung thư sớm đường tiêu hóa...; Nội soi điều trị như: Cầm máu trong xuất huyết tiêu hóa, thắt búi giãn tĩnh mạch thực quản trong xơ gan, cắt polype ống tiêu hóa qua nội soi...