Thuốc chống tiêu chảy có tác dụng kháng khuẩn không?

Tiêu chảy là một tình trạng mà hầu hết ai cũng từng gặp phải ít nhất một vài lần trong đời. Khi gặp bị tiêu chảy nhiều người nghĩ ngay đến việc dùng thuốc chống để khắc phục. Vậy thuốc chống tiêu chảy có tác dụng kháng khuẩn không?

Tiêu chảy là tình trạng đi đại tiện ra phân lỏng, phân sống từ 3 lần/ngày trở lên. Đi kèm với tiêu chảy là các triệu chứng khác như đau bụng, đầy hơi, nôn mửa, khó tiêu, mệt mỏi... Trong nhiều trường hợp, có thể dùng thuốc kháng sinh điều trị tiêu chảy để khắc phục tình trạng này.

Tiêu chảy thường được phân làm 2 nhóm là tiêu chảy cấp (thường hết trong 1-2 ngày, không kéo dài quá 1 tuần) và tiêu chảy mãn tính (kéo dài từ 2-4 tuần và thậm chí hơn).

Có rất nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng tiêu chảy, có thể là do ăn uống không hợp vệ sinh, thay đổi môi trường hoặc các thói quen sinh hoạt không lành mạnh. Tuy nhiên, tiêu chảy cũng có thể là dấu hiệu của rất nhiều bệnh lý như:

• Do nhiễm vi khuẩn, nhiễm virus hoặc do nhiễm ký sinh trùng.
• Do dùng thuốc kháng sinh.
• Dị ứng hoặc ngộ độc với thực phẩm.
• Hội chứng ruột kích thích.
• Bệnh Crohn.
• Bệnh viêm loét đại tràng.
• Bệnh celiac.

Trong những nguyên nhân này thì tiêu chảy do vi khuẩn là thường gặp nhất. Vi khuẩn gây tiêu chảy thường gặp như: Vibrio cholerae, E. coli, tụ cầu, Clostridium difficile, Shigella, Salmonella....

Tiêu chảy nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách sẽ dễ dẫn đến tình trạng mất nước, người suy kiệt và thậm chí còn ảnh hưởng tới tính mạng. Vì vậy, khi gặp tình trạng này, nhiều người đã lựa chọn sử dụng thuốc chống tiêu chảy để điều trị.

Một số loại thuốc có tác dụng chống tiêu chảy thường được dùng hiện nay như là:

2.1. Thuốc berberin

Berberin là loại thuốc chữa tiêu chảy không còn xa lạ đối với mọi người dân Việt Nam. Loại thuốc này hầu như có mặt trong tủ thuốc của mỗi gia đình Việt.

Thuốc có chứa thành phần thảo dược có khả năng kháng khuẩn và chống viêm rất tốt, giúp điều trị một số tổn thương do viêm nhiễm. Để sử dụng thuốc đạt hiệu quả điều trị tiêu chảy tốt nhất bạn cần uống đúng liều lượng theo hướng dẫn sử dụng nhằm hạn chế các dụng phụ có thể xảy ra.

2.2. Thuốc Diphenoxylate

Diphenoxylate là một loại thuốc có tác dụng giảm nhu động ruột và sự co bóp ruột hiệu quả. Vì vậy, thuốc thường được bác sĩ chỉ định điều trị chứng tiêu chảy nhiều lần. Ngoài ra, loại thuốc này còn có khả năng khiến cho lượng nước và điện giải trong ruột di chuyển chậm hơn. Từ đó, làm gia tăng hấp thu lượng nước và chất điện giải, hạn chế tình trạng mất nước. Thuốc có thể gây ra một số tác dụng phụ cho người dùng như khô miệng, nhức đầu, mẩn ngứa, táo bón...

2.3. Thuốc chống tiêu chảy Smecta

Thuốc này có tác dụng bao phủ niêm mạc đại tràng, từ đó giúp làm giảm tình trạng kích ứng và giảm số lần đi ngoài. Smecta không phải là thuốc kháng sinh nên không có tác dụng để điều trị bệnh do nhiễm khuẩn.

2.4. Thuốc Loperamid

Loperamid là loại thuốc trị tiêu chảy có tác dụng làm giảm số lần đi ngoài mà không gây ảnh hưởng tới hệ thần kinh trung ương. Thuốc thường được chỉ định cho các trường hợp tiêu chảy cấp và một số tình trạng tiêu chảy mạn tính. Tác dụng phụ có thể xảy ra khi sử dụng loại thuốc này có thể là dị ứng, mẩn ngứa và táo bón.

2.5. Thuốc Pepto Bismol

Pepto Bismol là sản phẩm chuyên dùng để điều trị các vấn đề về tiêu hóa và dạ dày. Thuốc có chứa thành phần bismuth subsalicylate có tác dụng làm lành vùng niêm mạc dạ dày, thúc đẩy quá trình co bóp của dạ dày để tiêu hóa thức ăn. Vì thế, giúp giảm số lần tiêu chảy, cải thiện tình trạng đau dạ dày, ợ nóng, khó tiêu, buồn nôn và ói mửa...

2.6. Thuốc Codein chống tiêu chảy

Codein là một loại thuốc kháng sinh điều trị tiêu chảy có thành phần chính là chất Codein phosphat có tác dụng giảm đau và điều hòa nhu động ruột. Thuốc thường được bác sĩ chỉ định trị tiêu chảy có kèm theo các cơn đau co thắt ở bụng hoặc tiêu chảy do vi khuẩn gây nên.

2.7. Thuốc Racecadotril

Thuốc được bào chế dạng viên nén, viên nang và hỗn hợp dịch uống với công dụng chính là điều trị chứng tiêu chảy cấp.

Thuốc Racecadotril hoạt động theo cơ chế ức chế enzym enkephalinase trong đường tiêu hóa. Từ đó, dẫn đến giảm tiết dịch và ngăn chặn tình trạng mất chất điện giải, làm giảm số lần tiêu chảy.

2.8. Men vi sinh

Bên trong đường ruột là một hệ vi sinh gồm cả lợi khuẩn và hại khuẩn. Khi hệ vi sinh đường ruột bị mất cân bằng do nhiễm khuẩn, căng thẳng, thuốc kháng sinh... có thể dẫn đến tiêu chảy.

Men vi sinh là những chế phẩm có tác dụng cung cấp lợi khuẩn cho đường ruột. Dùng men vi sinh cũng như một loại thuốc chống tiêu chảy do kháng sinh, tiêu chảy du lịch. Bổ sung men vi sinh cùng với bù nước và chất điện giải là cách để cầm tiêu chảy khá an toàn, ít gây tác dụng phụ và giúp hệ tiêu hóa khỏe mạnh hơn.

Đối với vấn đề này thì các bác sĩ cho biết rằng, không phải tất các các loại thuốc chống tiêu chảy đều có tác dụng kháng khuẩn. Tùy từng nguyên nhân gây tiêu chảy mà các bác sĩ sẽ có chỉ định dùng thuốc phù hợp và hiệu quả nhất cho người bệnh.

Đối với những trường hợp bị tiêu chảy do vi khuẩn, bác sĩ sẽ chỉ định dùng những loại thuốc điều trị tiêu chảy có tác dụng kháng khuẩn. Ngăn chặn và ức chế sự phát triển của vi khuẩn gây tiêu chảy, từ đó giúp trị tiêu chảy hiệu quả.

Vì thế, người bệnh tuyệt đối không được tùy tiện sử dụng thuốc tiêu chảy khi chưa tư vấn và chưa có chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. Việc dùng sai thuốc, không đúng nguyên nhân gây bệnh sẽ khiến cho tình trạng tiêu chảy ngày càng nặng thêm gây ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe.

Để điều trị tiêu chảy hiệu quả và dứt điểm nhất người bệnh nên trực tiếp đến các cơ sở y tế để được bác sĩ chuyên khoa thăm khám, chẩn đoán và điều trị hiệu quả.

Khi sử dụng thuốc điều trị tiêu chảy người bệnh cũng cần lưu ý thêm một số vấn đề sau đây để đảm bảo an toàn:

• Không điều trị tiêu chảy tại nhà nếu có tiền sử mắc bệnh gan hoặc đang dùng các loại thuốc khác, có dấu hiệu nhiễm trùng. Bởi lúc này bạn có thể cần phải dùng kháng sinh hoặc các loại thuốc khác phù hợp hơn.
• Không được tự ý dùng thuốc tiêu chảy cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, nên đưa bé đi khám để được kê toa thuốc phù hợp.
• Không được tự ý mua thuốc tiêu chảy về dùng mà cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi có ý định dùng bất kỳ loại thuốc nào. Khi dùng thuốc cần đọc kỹ thông tin về cách dùng và liều lượng.
• Trong quá trình dùng thuốc kháng sinh điều trị tiêu chảy, người bệnh nên bổ sung thêm lợi khuẩn cho đường tiêu hóa bằng men vi sinh nhằm giúp cân bằng hệ vi khuẩn đường ruột.
• Nếu uống thuốc sau 7 ngày mà triệu chứng tiêu chảy vẫn không hết nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được chỉ định, điều chỉnh loại thuốc, cách trị khác phù hợp hơn.
• Tiêu chảy dài ngày sẽ gây mất nước nên bạn cần bổ sung nước và chất điện giải cho cơ thể .
• Nếu bạn đang mang thai, cho con bú hoặc có tiền sử dị ứng với thành phần thuốc, hay đang dùng các loại thuốc khác cần phải báo cho bác sĩ được biết để được tư vấn và chỉ định phù hợp.

Hy vọng những thông tin trên đã giúp mọi người hiểu rõ hơn về thuốc chống tiêu chảy. Từ đó có cách dùng thuốc điều trị tiêu chảy hiệu quả, nhanh chóng và an toàn nhất.