Các rối loạn chảy máu do thành mạch

Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Thạc sĩ, Bác sĩ Trần Hồng Nhật - Bác sĩ Tim mạch can thiệp - Trung tâm Tim mạch - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park.

Quá trình đông máu bình thường rất quan trọng vì giúp vết thương ngưng chảy máu và bắt đầu quá trình chữa lành. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, quá trình đông máu có thể bị rối loạn. Tình trạng này được gọi là rối loạn đông máu. Nguyên nhân có thể do rối loạn yếu tố đông máu, rối loạn tiểu cầu hoặc thành mạch máu.

Cầm máu là một quá trình phản ứng sinh lý, gồm nhiều phản ứng xảy ra sau một tổn thương mạch máu. Kết quả là tạo nên một nút cầm máu tại nơi mạch máu bị tổn thương, ngăn ngừa sự mất máu ra ngoài mạch, hàn gắn vết thương và trả lại sự lưu thông cho mạch máu.

Tham gia vào quá trình cầm máu bao gồm những thành phần cơ bản:

• Thành mạch máu.
• Tiểu cầu.
• Các yếu tố đông máu trong huyết tương

Là rối loạn chức năng của cơ thể trong việc hình thành các cục máu đông. Dẫn đến:

• Giảm đông máu dẫn đến chảy máu bất thường (xuất huyết).
• Tăng đông máu dẫn đến sự hình thành của các cục máu đông (huyết khối).
• Rối loạn đông máu có thể do di truyền hoặc mắc phải.
• Rối loạn đông máu do di truyền gồm các bệnh như: Hemophilia A (thiếu yếu tố VIII), Hemophilia B (thiếu yếu tố IX), Hemophilia C (thiếu yếu tố XI), bệnh Von Willebrand (thiếu yếu tố Von Willebrand).
• Rối loạn đông máu mắc phải gồm các bệnh như: Thiếu vitamin K, đông máu nội mạch rải rác, bệnh gan, do thuốc,...

Rối loạn chảy máu do thành mạch là bệnh hiếm gặp, do hậu quả của các khiếm khuyết trong thành mạch máu, thường gây ra chấm xuất huyết, ban xuất huyết, bầm tím, chảy máu nhiều. Ngoại trừ giãn mạch xuất huyết do di truyền thì ít khi dẫn đến mất máu nghiêm trọng.

Các nguyên nhân gây ra rối loạn chảy máu do thành mạch gồm:

• Thiếu hụt collagen của thành mạch máu và quanh thành mạch trong hội chứng Ehlers-Danlos.
• Giãn mạch xuất huyết: Mao mạch bị giãn ra rất lớn có thể được nhìn thấy ở da, niêm mạc miệng, mũi, đường tiêu hóa và hô hấp.
• Rối loạn mô liên kết di truyền hiếm gặp khác như giả u vàng sợi chun, tạo xương bất toàn, hội chứng Marfan.
• Bệnh scurvy: Do thiếu vitamin C dẫn đến yếu thành mạch máu và máu thấm vào các mô xung quanh.
• Viêm mạch do IgA: Còn gọi là ban xuất huyết Schonlein Henoch, thường ảnh hưởng tới các mạch máu nhỏ. Bệnh viêm mạch do IgA thường gặp ở trẻ em với các biểu hiện bao gồm sẩn xuất huyết, đau khớp, triệu chứng đường tiêu hóa và viêm cầu thận.
• Bệnh viêm mạch quá mẫn ở trẻ em.
• Thuốc: Sử dụng cortisone, prednisolone và các thuốc glucocorticoid khác có liên quan đến tăng tính dễ vỡ của mao mạch và hình thành ban xuất huyết ở da, niêm mạc.

Trong rối loạn chảy máu do thành mạch, những xét nghiệm đông cầm máu thường cho kết quả bình thường. Do đó, việc chẩn đoán chủ yếu dựa trên lâm sàng; một số trường hợp có thể cần đến các xét nghiệm đặc hiệu.

Nguồn tham khảo: britannica.com