6 lợi ích đặc biệt quan trọng của vắc - xin theo khuyến cáo từ CDC (Mỹ)

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa II Quách Nguyễn Thu Thủy - Trung tâm Nhi - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City.

Sự xuất hiện của vắc-xin được xem là một thành tựu y học vĩ đại của loài người vì kể từ khi vắc-xin ra đời nhân loại đã có được một loại vũ khí hữu hiệu, mạnh mẽ nhất để chủ động phòng chống các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

Tại Mỹ, nhận thức được tầm quan trọng của sử dụng vắc - xin, đa số các bậc cha mẹ đều sử dụng đầy đủ vắc - xin cho trẻ em theo khuyến cáo của Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (Centers for Disease Control and Prevention - CDC), để trẻ được bảo vệ trước 14 căn bệnh nguy hiểm trước khi trẻ được hai tuổi. Sử dụng vắc - xin cho trẻ đúng thời điểm không những bảo vệ cho trẻ mà còn làm tăng miễn dịch cộng đồng, bảo vệ cả cho những người xung quanh có hệ miễn dịch suy yếu.

Bản chất việc tiêm chủng là sử dụng vắc xin để kích thích cơ thể sinh ra miễn dịch chủ động đặc hiệu chống lại một bệnh truyền nhiễm nào đó. Khi được tiêm vắc-xin vào cơ thể, hệ thống miễn dịch sẽ tạo ra một cuộc tấn công “kẻ xâm nhập” và kích thích cơ thể sản sinh ra các loại kháng thể bảo vệ cơ thể. Các kháng thể sẽ duy trì hoạt động trong cơ thể người được tiêm, từ đó sẵn sàng chống lại các loại virus, vi khuẩn đã được tiêm trong vắc-xin.

Cũng giống như những khuyến cáo khác cho trẻ nhỏ, lịch sử dụng vắc - xin theo khuyến cáo của Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh đã được nghiên cứu trước khi đề ra để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong việc bảo vệ trẻ. Lịch sử dụng vắc - xin dựa trên đáp ứng của hệ miễn dịch ở trẻ đối với vắc - xin ở các lứa tuổi khác nhau, và những tác nhân gây bệnh nào thường gặp ở trẻ nhỏ.

Điều này nhằm đảm bảo trẻ sẽ được bảo vệ trước 14 căn bệnh nguy hiểm hay gặp ở trẻ nhỏ như: bạch hầu, ho gà, bại liệt, uốn ván, viêm gan B, Hemophilus influenza, viêm phổi viêm tai do phế cầu, viêm màng não mủ, sởi, lao, quai bị, viêm não Nhật Bản, rubella, và thương hàn. 95% trẻ được tiêm chủng sẽ hình thành hệ thống miễn dịch bảo vệ cơ thể trước những bệnh truyền nhiễm hiểm nghèo. Không có bất kì tư liệu nào chứng minh việc sử dụng cách quãng vắc - xin sẽ cung cấp sự bảo vệ an toàn hay hiệu quả trước các căn bệnh.

Trì hoãn sử dụng vắc - xin có thể khiến trẻ dễ bị tổn thương trước các căn bệnh, đặc biệt là có thể trẻ sẽ phải đối mặt với các biến chứng nguy hiểm.

Sử dụng vắc - xin cũng giống như việc đội mũ bảo hiểm cho trẻ. Mũ bảo hiểm cung cấp cho trẻ sự bảo vệ trước các chấn thương thì sử dụng vắc - xin đúng lịch bảo vệ trẻ trước các căn bệnh nguy hiểm.Trẻ nhỏ là đối tượng có nguy cơ cao nhất đối mặt với các biến chứng nghiêm trọng của bệnh. Do đó tiêm phòng sẽ làm giảm thiểu các rủi ro vì bệnh tật như biến chứng, di chứng, tử vong so với nhóm không tiêm phòng.

Tốt nhất là nên sử dụng vắc - xin cho trẻ trước khi trẻ bị phơi nhiễm với các căn bệnh nguy hiểm. Trẻ cần có được sự bảo vệ trước khi trẻ đối mặt với bệnh. Nếu chần chừ sử dụng vắc - xin cho trẻ với suy nghĩ đợi đến khi trẻ có nguy cơ phơi nhiễm mới phải sử dụng (như khi trẻ bắt đầu đi nhà trẻ, hoặc khi dịch bệnh bùng phát), có thể sẽ không còn đủ thời gian để vắc - xin phát huy tác dụng.

Đó là lý do vì sao các chuyên gia y tế lại quan tâm đặc biệt tới thời điểm sử dụng vắc - xin cho trẻ. Lịch sử dụng vắc - xin được thiết kế để cung cấp cho trẻ những sự bảo vệ sớm trong đời, trước khi trẻ thực sự đối mặt với những căn bệnh có thể đe dọa mạng sống.

Tiêm chủng cho trẻ sẽ tránh được các bệnh truyền nhiễm, trẻ sẽ phát triển khỏe mạnh, không bị các di chứng, dị tật gây ảnh hưởng đến thể chất và trí não.

Trẻ nhỏ sẽ không thể có được sự bảo vệ tốt nhất nếu như trẻ không được sử dụng đầy đủ vắc - xin theo đúng lịch và theo đúng số lần sử dụng được khuyến cáo. Kháng thể được truyền từ mẹ và sữa mẹ sẽ không cung cấp đủ sự bảo vệ cho trẻ, bởi chúng chỉ bảo vệ được cho trẻ trong thời gian ngắn sau khi chào đời. Hệ miễn dịch của trẻ cần phải tự chống lại các căn bệnh, và vai trò của vắc - xin là giúp bảo vệ trẻ khi các kháng thể trẻ nhận được từ mẹ không còn.

Mỗi loại vắc - xin trước khi được phê chuẩn sử dụng đã được nghiên cứu cẩn thận để nhằm cung cấp sự bảo vệ cho người sử dụng trước những căn bệnh cụ thể. Một số loại vắc - xin cần sử dụng nhiều lần để giúp trẻ có được sự bảo vệ tối ưu từ đáp ứng miễn dịch đầy đủ, hoặc để củng cố đáp ứng miễn dịch đã bị suy yếu theo thời gian. Việc sử dụng vắc - xin nhiều hơn một lần cũng nhằm phòng trừ trường hợp sau lần sử dụng đầu tiên trẻ chưa sản xuất đủ kháng thể. Riêng đối với bệnh cúm, trẻ cần được sử dụng vắc - xin hàng năm bởi tác nhân cúm biến đổi mỗi năm. Do vậy, không chỉ lịch sử dụng vắc - xin quan trọng, mà số lần sử dụng vắc - xin cũng không kém phần quan trọng.

Những trẻ không được sử dụng vắc - xin không những phải đối mặt với nguy cơ mắc bệnh, mà còn có khả năng lây truyền bệnh cho những người chưa được bảo vệ khác, chẳng hạn như trẻ mới sinh chưa thể sử dụng vắc - xin, những người bị suy giảm miễn dịch,... Sử dụng vắc - xin cho trẻ theo đúng khuyến cáo không những bảo vệ cho trẻ mà còn giúp bảo vệ cho những người xung quanh. Việc tiêm chủng không chỉ giúp bảo vệ cho một cá nhân cụ thể mà còn giúp ngăn ngừa bệnh tật cho cả cộng đồng. Đây được xem là biện pháp phòng bệnh hiệu quả nhất để bảo vệ sức khỏe cho người tiêm và tránh xảy ra các vụ dịch lớn ảnh hưởng đến sức khoẻ và tính mạng của cộng đồng.

Bài viết tham khảo nguồn: CDC