Hay ăn mặn có hại thận không?

Hạn chế tiêu thụ muối trong chế độ ăn hàng ngày chắc chắn là điều tốt nhất. Bởi việc ăn muối quá nhiều sẽ không tốt cho sức khỏe, khi muối chủ yếu là natri và thận sẽ gặp khó khăn trong việc giữ cân bằng natri và nước. Bên cạnh đó, một chế độ ăn nhiều muối cũng sẽ làm tăng huyết áp, khiến thận tổn thương, dần dần gây suy thận.

Một chế độ ăn uống nhiều natri và kali có thể làm cho tình trạng của những bệnh nhân mắc bệnh thận mạn tính (CKD) trở nên nghiêm trọng hơn, một nghiên cứu mới được các nhà khoa học công bố thời gian gần đây. Trưởng nhóm nghiên cứu, Tiến sĩ Jiang He, từ Đại học Tulane, cho biết: “Những dữ liệu này đảm bảo các thử nghiệm lâm sàng trong tương lai để kiểm tra tác động của việc giảm một lượng vừa phải natri và kali trong chế độ ăn uống đối với sự tiến triển của bệnh thận mạn tính ở những bệnh nhân có chế độ ăn nhiều natri hoặc kali”. Phát hành từ Hiệp hội Thận học Hoa Kỳ, ông chia sẻ thêm “Những kết quả cuối cùng trong nghiên cứu có thể tác động to lớn đến các khuyến nghị về chế độ ăn uống cho bệnh nhân mắc bệnh thận mạn tính để làm chậm sự tiến triển của bệnh.” Các nhà nghiên cứu cho biết, ước tính có 26 triệu người ở Hoa Kỳ mắc bệnh thận mạn tính. Theo các tác giả trong nhóm nghiên cứu, bệnh thận mạn tính có thể dẫn đến suy thận và cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim và tử vong sớm. Đối với nghiên cứu, các nhà nghiên cứu đã kiểm tra mẫu nước tiểu của gần 4.000 bệnh nhân bị bệnh thận mạn tính. Sau đó, họ ước tính lượng chất dinh dưỡng hấp thụ hàng ngày từ những mẫu nước tiểu này. Mục đích là để tìm hiểu xem natri và kali ảnh hưởng như thế nào đến sự tiến triển của bệnh. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng lượng natri và kali cao trong nước tiểu có liên quan đến sự tiến triển nhanh hơn của các bệnh lý về thận. Những người tham gia nghiên cứu đã tiêu thụ nhiều natri hơn so với giới hạn hàng ngày được đề nghị là khoảng 2.400 miligam (mg). Trung bình, họ ăn 3.700 mg mỗi ngày. Các nhà nghiên cứu cho biết, phát hiện của họ có thể dẫn đến các hướng dẫn mới về mức giới hạn lượng natri và kali mà những người bị bệnh thận mạn tính. Nghiên cứu được tài trợ bởi Viện Quốc gia về bệnh tiểu đường, bệnh đường tiêu hóa và bệnh thận và được công bố trực tuyến vào ngày 17 tháng 9 trên Tạp chí của Hiệp hội Thận học Hoa Kỳ.

Một số thành phần có trong muối, đặc biệt là Natri đóng vai trò rất quan trọng trong quá trình cân bằng nước của cơ thể. Nhưng khi một người ăn quá nhiều muối (hay có thể hiểu là tăng lượng Natri tiêu thụ) khiến thận mất khả năng kiểm soát cân bằng Natri và nước, những vấn đề dưới đây có thể xảy ra:

• Khát nước, mất nước nhanh
• Chất lỏng trong cơ thể (bao gồm máu và các chất thải...) trở nên cô đặc và khó di chuyển
• Tăng huyết áp
• Ảnh hưởng đến chức năng của thận

Những vấn đề trên hoàn toàn có thể được kiểm soát nếu người bệnh giảm lượng Natri tiêu thụ trong chế độ ăn uống hàng ngày.

Một khẩu phần ăn quá nhiều muối và Natri có thể dẫn đến những ảnh hưởng xấu đối với sức khỏe, đặc biệt là với thận. Do đó, hạn chế lượng Natri đưa vào cơ thể mỗi ngày là việc hết sức quan trọng. Dưới đây là một số mẹo giúp mỗi người, đặc biệt là những người đang mắc phải những vấn đề về thận có thể giảm lượng Natri tiêu thụ hàng ngày:

• Chế biến các món ăn với các loại thảo mộc và gia vị thay vì muối.
• Đọc kỹ nhãn thực phẩm trước khi mua và chọn những loại thực phẩm ít natri.
• Tránh các chất thay thế muối và thực phẩm có hàm lượng natri thấp đặc biệt những thực phẩm được làm bằng chất thay thế muối, vì chúng chứa nhiều kali.
• Khi ăn ở ngoài, hãy gọi những món ăn như thịt và cá không có muối. Yêu cầu nước thịt hoặc nước sốt ở bên cạnh, chúng có thể chứa một lượng lớn muối và nên được sử dụng với lượng nhỏ.
• Hạn chế sử dụng thực phẩm đóng hộp, chế biến sẵn và đồ đông lạnh bởi chúng có thể chứa rất nhiều muối.

Một số thông tin về cách đọc nhãn của các loại thực phẩm mà mọi người nên biết để có thể lựa chọn được những loại thực phẩm với hàm lượng Natri hợp lý.

• Không có natri - Chỉ một lượng natri nhỏ trong mỗi khẩu phần.
• Natri rất thấp - 35 mg hoặc ít hơn mỗi khẩu phần.
• Natri thấp - 140 mg hoặc ít hơn mỗi khẩu phần.
• Giảm natri - Thực phẩm có mức natri giảm 25%.
• Light hoặc Lite - Thực phẩm có hàm lượng natri giảm ít nhất 50%.

Có một quy tắc mà các bà nội trợ có thể áp dụng trong quá trình lựa chọn thực phẩm là quy tắc ngón tay cái đơn giản: Nếu muối được liệt kê trong năm thành phần đầu tiên thì món đó có thể quá cao để sử dụng. Tất cả các nhãn thực phẩm hiện nay đều có liệt kê hàm lượng theo miligam (mg) natri. Làm theo các bước sau khi đọc thông tin natri trên nhãn:

• Nắm rõ lượng Natri được khuyến nghị mỗi ngày. Hãy nhớ rằng có 1000 miligam (mg) trong 1 gam. Ví dụ, nếu chế độ ăn kiêng khuyến nghị là 2,3 gam natri, điều đó có nghĩa là giới hạn của bạn là 2300 miligam mỗi ngày.
• Cân nhắc giá trị natri hoặc thực phẩm khác sẽ ăn trong ngày. Nhìn vào nhãn gói. Kiểm tra khẩu phần, giá trị dinh dưỡng được thể hiện trên mỗi khẩu phần ăn. So với tổng hàm lượng Natri được khuyến nghị cho bản thân mỗi ngày? Nói chung, nếu mức natri từ 500mg trở lên cho mỗi khẩu phần ăn thì món đó không phải là lựa chọn tốt.
• So sánh nhãn của các sản phẩm tương tự. Chọn mức natri thấp nhất cho cùng một khẩu phần.

Bỏ muối không có nghĩa là từ bỏ một loại gia vị làm nên hương vị của món ăn. Học cách nêm nếm thức ăn với các loại thảo mộc và gia vị. Hãy sáng tạo và thử nghiệm để có một hương vị mới và thú vị. Hãy thử các loại gia vị với các loại thực phẩm được liệt kê sau đây:

• Tiêu: Dùng với thịt bò, cá, củ cải, bắp cải, cà rốt, đậu Hà Lan, trái cây.
• Húng quế: Dùng với thịt bò, thịt lợn, hầu hết các loại rau.
• Lá nguyệt quế: Dùng với thịt bò, thịt lợn, hầu hết các loại rau.
• Cây caraway: Dùng với thịt bò, thịt lợn, đậu xanh, súp lơ, bắp cải, củ cải đường, măng tây, và làm nước chấm và nước xốt.
• Thảo quả: Dùng với trái cây và bánh nướng.
• Cà ri: Dùng với thịt bò, thịt gà, thịt lợn, cá, đậu xanh, cà rốt và trong nước xốt.
• Rau thì là: Dùng với thịt bò, thịt gà, đậu xanh, bắp cải, cà rốt, đậu Hà Lan và làm nước chấm.
• Gừng: Dùng với thịt bò, thịt gà, thịt lợn, đậu xanh, súp lơ và cà tím.
• Lá kinh giới: Dùng với thịt bò, thịt gà, thịt lợn, đậu xanh, súp lơ và cà tím.
• Cây mê điệt: Dùng với thịt gà, thịt lợn, súp lơ, đậu Hà Lan và trong nước xốt.
• Xạ hương: Dùng với thịt bò, thịt gà, thịt lợn, cá, đậu xanh, củ cải và cà rốt.
• Hiền nhân: Dùng với thịt gà, thịt lợn, cà tím và sốt.
• Giống rau thơm: Dùng với cá, thịt gà, măng tây, củ cải đường, bắp cải, súp lơ và trong nước xốt.

Mua gia vị và thảo mộc với số lượng nhỏ để dùng trong thời gian ngắn. Nếu để lâu, chúng sẽ mất đi hương vị vốn có. Sử dụng không quá 1⁄4 thìa cà phê gia vị khô (3⁄4 lượng tươi) cho mỗi nửa cân thịt. Thêm gia vị xay vào thực phẩm khoảng 15 phút trước khi kết thúc thời gian nấu. Thêm toàn bộ gia vị vào thực phẩm ít nhất một giờ trước khi kết thúc thời gian nấu. Kết hợp các loại thảo mộc với dầu hoặc bơ trong 30 phút để tăng hương vị của chúng, sau đó quét lên thực phẩm trong khi nấu hoặc đánh thịt với dầu và rắc thảo mộc một giờ trước khi chế biến.

Đối với một số người, ăn quá nhiều muối có thể làm tăng huyết áp và đẩy nhanh quá trình tổn thương thận. Tổn thương thận kéo dài có thể dẫn đến sỏi thận gây buồn nôn, đau dữ dội và tiểu buốt. Nhìn chung Natri có thể mang lại một số lợi ích cho sức khỏe, đặc biệt là cân bằng nước và các chất điện giải trong cơ thể. Tuy nhiên, quá nhiều Natri lại có thể gây ảnh hưởng đến một số cơ quan đích, đặc biệt là thận. Do đó chỉ nên ăn đủ lượng Natri được khuyến nghị trong khẩu phần ăn mỗi ngày.
Những lợi ích muối mang đến cho món ăn và sức khỏe con người là điều không thể phủ nhận, tuy nhiên việc tiêu thụ quá nhiều muối trong chế độ ăn hàng ngày luôn tiềm ẩn rất nhiều rủi ro đến sức khỏe, trong đó ảnh hưởng lớn nhất chính là ăn mặn hại thận.

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là cơ sở y tế được khách hàng đánh giá cao trong việc chẩn đoán và điều trị các bệnh liên quan đến hệ tiết niệu như suy thận. Với đội ngũ bác sĩ giàu chuyên môn cùng các thiết bị y tế hiện đại sẽ mang đến cho khách hàng cảm giác hài lòng và thoải mái trong mỗi lần thăm khám.

Nguồn tham khảo: kidney.org - webmd.com - webmd.com