Hướng dẫn dinh dưỡng của bệnh Crohn

Bài viết được viết bởi ThS.BS Mai Viễn Phương - Khoa Khám bệnh & Nội khoa, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park

Các nhà nghiên cứu cũng đã xem xét các nghiên cứu khác và kết luận rằng chế độ ăn dựa trên thực vật có thể giúp giảm viêm đường ruột và cải thiện sức khỏe tổng thể. Các nhà nghiên cứu báo cáo rằng lượng chất xơ cao hơn không gây ra các triệu chứng hoặc kết quả bất lợi.

Những loại ngũ cốc nên tránh hoặc hạn chế:

• Bánh mì nguyên cám
• Mì ống nguyên cám
• Lúa mạch đen và các sản phẩm lúa mạch đen
• Lúa mạch

Hãy thử những điều này để thay thế:

• Cơm và mì gạo
• Những quả khoai tây
• Bột ngô và polenta
• Cháo bột yến mạch
• Bánh mì không chứa gluten

Theo Tổ chức Crohn's and Colitis Foundation của Mỹ (CCFA), những người mắc bệnh Crohn có thể được hưởng lợi từ chế độ ăn ít chất xơ, ít chất cặn bã để giúp kiểm soát chứng co thắt ruột non hoặc các triệu chứng cấp tính. Chế độ ăn kiêng này làm giảm chất xơ và “các thức ăn đã được tiêu hoá hết” có thể tồn đọng và gây kích ứng ruột.

>>> Phòng ngừa biến chứng bệnh Crohn

Thay vì tránh hoàn toàn trái cây và rau quả, bạn vẫn có thể gặt hái một số lợi ích của chúng bằng cách chế biến chúng theo cách khác. Ví dụ, nướng và hấp trái cây và rau có thể giúp chúng dễ tiêu hóa hơn.

Có thể hạn chế những loại trái cây và rau nào:

• Táo có vỏ
• Bông cải xanh
• Cải bắp
• Súp lơ trắng
• Atisô
• Quả anh đào
• Trái đào
• Mận

Hãy thử những điều này để thay thế:

• Nước sốt táo
• Rau hấp hoặc nấu chín
• Dưa chuột gọt vỏ
• Ớt chuông
• Chuối
• Dưa lưới
• Bí đao
• Quả bí ngô

Khi nói đến cơn bùng phát Crohn, lựa chọn protein của bạn nên dựa trên hàm lượng chất béo, chúng ta nên tránh các loại thịt có hàm lượng chất béo cao.

Những loại protein nào cần tránh hoặc hạn chế:

• Thịt đỏ
• Xúc xích
• Thịt gia cầm sẫm màu

Hãy thử những điều này để thay thế:

• Trứng
• Cá
• Động vật có vỏ
• Thịt lợn thăn
• Bơ đậu phộng
• Thịt gia cầm thịt trắng
• Đậu phụ và các sản phẩm đậu nành khác

Mặc dù bạn có thể uống một ly sữa ở đây và ở đó mà không gặp vấn đề gì, nhưng những người bị Crohn khác có thể không dung nạp sữa rất tốt. Trên thực tế, Mayo Clinic khuyên những người bị bệnh Crohn nên hạn chế hoặc tránh hoàn toàn các sản phẩm từ sữa.

Những sản phẩm sữa nào cần tránh hoặc hạn chế:

• Bơ
• Kem
• Các sản phẩm sữa đầy đủ chất béo
• Bơ thực vật

Hãy thử những điều này để thay thế:

• Các sản phẩm thay thế từ sữa như sữa , sữa chua và pho mát làm từ thực vật như đậu nành, dừa, hạnh nhân, hạt lanh hoặc cây gai dầu
• Sữa lên men ít béo như sữa chua hoặc kefir

Nếu bạn quyết định thưởng thức sữa, hãy đảm bảo chọn các sản phẩm ít chất béo, hạn chế lượng tiêu thụ và sử dụng các sản phẩm enzyme như lactase (Lactaid) hoặc các sản phẩm không chứa lactose để giúp kiểm soát mọi cơn bùng phát.

>>> Hỏi đáp về chứng “Không dung nạp lactose”

Xem xét bản chất của bệnh Crohn, bạn nên uống nhiều nước hơn, nước giải khát tốt nhất được lựa chọn thường là nước lọc. Nước cũng cung cấp dạng hydrat hóa tốt vì mất nước thường là một nguy cơ trong các trường hợp tiêu chảy mãn tính.

Đồ uống nào cần tránh hoặc hạn chế:

• Cà phê
• Trà đen
• Nước ngọt
• Rượu, rượu và bia

Hãy thử những điều này để thay thế:

• Nước lọc
• Nước có ga (nếu dung nạp được)
• Trà thảo mộc không chứa caffein

Đồ uống có chứa caffeine như cà phê, trà và soda làm tăng tiêu chảy, rượu có thể có tác dụng tương tự. Soda và nước có ga cũng không là những lựa chọn tốt vì chúng có thể làm tăng khí ở nhiều người.

Theo nguyên tắc chung, bạn nên tránh bất cứ thứ gì quá cay. Mặt khác, nghệ (hoặc curcumin), có liên quan đến việc giảm thiểu bùng phát bệnh Crohn trong các nghiên cứu sơ bộ. Nó có một hương vị hơi cay.

Những loại gia vị cần tránh hoặc hạn chế:

• Tiêu
• Tiêu đen
• Ớt cayenne
• Bột ớt
• Jalapenos
• Tỏi
• Hành trắng, vàng hoặc tím
• Ớt cựa gà
• Wasabi

Hãy thử những điều này để thay thế:

• Nghệ
• Gừng
• Hẹ hoặc hành lá
• Cây thì là
• Vỏ chanh
• Thảo dược tươi
• Mù tạt

Các vấn đề với thực phẩm có thể khiến bạn phải xem xét các loại vitamin và chất bổ sung. Theo Mayo Clinic, một loại vitamin tổng hợp có thể là một trong những lựa chọn tốt nhất cho bệnh Crohn. Những chất bổ sung này có thể giúp ngăn ngừa suy dinh dưỡng do ruột non không thể hấp thụ đúng chất dinh dưỡng từ thực phẩm bạn ăn.

Hơn nữa, một loại vitamin tổng hợp với khoáng chất có thể giúp bổ sung các chất dinh dưỡng bị thiếu. Canxi là một chất bổ sung quan trọng khác cần xem xét, đặc biệt nếu bạn không ăn nhiều sản phẩm từ sữa.

Tùy thuộc vào mức độ của bệnh và tình trạng viêm, loại thuốc bạn đang dùng và nếu có bất kỳ cuộc phẫu thuật nào trong quá trình điều trị bệnh thì những vitamin dưới đây đều được cho là những sự lựa chọn phù hợp: folate , vitamin B-12, vitamin D và vitamin tan trong chất béo (vitamin A, D, E và K) là những thiếu hụt chất dinh dưỡng phổ biến nhất.

Mặc dù các chất bổ sung có thể hữu ích, nhưng bạn nên thảo luận trước với bác sĩ và chuyên gia dinh dưỡng để tránh khả năng dùng quá liều lượng và tương tác thuốc.

Tài liệu tham khảo:

• Aziz I, et al. (2015). A study evaluating the bidirectional relationship between inflammatory bowel disease and self-reported non-celiac gluten sensitivity.
• Chiba M, et al. (2015). High amount of dietary fiber not harmful but favorable for Crohn disease. DOI:
• Cox SR, et al. (2017). Fermentable carbohydrates [FODMAPs] exacerbate functional gastrointestinal symptoms in patients with inflammatory bowel disease: A randomised, double-blind, placebo-controlled, cross-over, re-challenge trial.
• Crohn’s disease. (2016).
• Diet, nutrition, and inflammatory bowel disease. (n.d.).
• Mayo Clinic Staff. (2018). Crohn’s disease.