Sữa thực vật và sữa bò: Loại nào tốt cho bạn?

Các loại sữa có nguồn gốc thực vật ngày càng yêu thích như: sữa đậu nành, sữa hạnh nhân, sữa hạt óc chó, thậm chí cả sữa làm từ gạo, yến mạch, bắp, các loại đậu. Chọn một sản phẩm có nguồn gốc từ thực vật có vẻ như đó sẽ là một lựa chọn lành mạnh cho sức khỏe. Liệu điều này có đúng, sữa thực vật có tốt cho bạn hơn là uống sữa bò hay không?

Mặc dù sữa bò truyền thống vẫn thống trị thị trường sữa, nhưng chỉ cần nhìn vào tủ lạnh tại một cửa hàng tạp hóa sẽ thấy rằng các nhà bán lẻ ngày càng có xu hướng bán nhiều hơn các loại sữa thay thế có nguồn gốc thực vật. Có rất nhiều câu hỏi được đặt ra như làm thế nào để tạo ra sữa từ một loại hạt, liệu sữa thực vật có tốt cho sức khỏe không? Thành phần dinh dưỡng trong sữa thực vật so với sữa bò như thế nào? Các lựa chọn thay thế dựa trên thực vật có thực sự là sữa?

Sữa có nguồn gốc thực vật được làm bằng cách xay đậu hoặc hạt, sau đó thêm nước, đường, hương vị, vitamin và khoáng chất. Các chất dinh dưỡng và lượng đường trong sữa thực vật khác nhau đáng kể dựa trên cách nó được sản xuất và những thành phần đã được thêm vào.

Sữa bò chứa protein, canxi, riboflavin và kali. Các chất dinh dưỡng là nhất quán trong tất cả các sản phẩm, nhưng lượng chất béo thay đổi từ không béo, ít chất béo và đầy đủ chất béo. Sữa đậu nành tăng cường canxi là loại gần nhất với sữa bò, nhưng nó có hàm lượng các chất dinh dưỡng khác thấp hơn sữa bò. Sự khác biệt lớn giữa sữa bò và sữa thực vật là protein. Chất lượng của đạm thực vật nói chung không cao bằng đạm động vật. Sữa bò có nhiều protein mà con người cần trong chế độ ăn uống của họ. Một số loại sữa làm từ thực vật rất ít protein, có thể là một vấn đề đáng lo ngại đối với trẻ em và người già. Sữa làm từ thực vật đang trở nên phổ biến hơn vì một số người thích mùi vị và sự đa dạng của hương vị. Nó cũng được ưa thích bởi những người bị dị ứng hoặc không dung nạp với sữa bò. Các chuyên gia khuyến khích người uống sữa nên đọc nhãn và lựa chọn sữa dựa trên thành phần dinh dưỡng, giá cả và sở thích cá nhân.

Sữa bò chứa nhiều protein và các chất dinh dưỡng quan trọng khác, bao gồm chất béo và carbohydrate. Các nhà nghiên cứu cho biết nó cũng chứa một số đặc tính chống vi khuẩn và đã được chứng minh là giúp trẻ sơ sinh chống lại cơn sốt và nhiễm trùng đường hô hấp. Nhưng khoa học cũng thừa nhận rằng sữa bò làm tăng mối lo ngại về sức khỏe. Nó có thể mang mầm bệnh có hại, bao gồm cả vi khuẩn salmonella và E.coli, và có rất nhiều trẻ sơ sinh, trẻ em bị dị ứng với sữa bò. Với người lớn, nhiều người không dung nạp lactose, có nghĩa là họ thiếu một loại enzym đường tiêu hóa quan trọng để hấp thu các loại thực phẩm chứa nhiều lactose như sữa bò. Điều này phổ biến ở người da đen, người châu Á và người Mỹ bản địa. Thêm vào đó, với mong muốn giảm lượng cholesterol và sự quan tâm ngày càng tăng đối với chế độ ăn thuần chay, và nhiều người tiêu dùng đã chuyển sang sử dụng sữa làm từ thực vật như một sự thay thế.

Với các loại sữa thực vật phổ biến hiện nay, sữa dừa có hàm lượng calo thấp và được đánh giá tốt về hương vị, nhưng nó không cung cấp protein và chứa nhiều chất béo bão hòa. Tương tự, sữa hạnh nhân cũng có hàm lượng calo thấp và được đánh giá cao về hương vị, đồng thời cung cấp nhiều chất béo, carbohydrate và protein tương đương với sữa bò. Tuy nhiên, nó gây ra một vấn đề tiềm ẩn cho những người bị dị ứng với hạt. Sữa gạo được xếp hạng tương đương với sữa bò về hàm lượng calo, nhưng chứa nhiều đường hơn và không cung cấp một lượng chất béo, carbohydrate và protein tương đương. Sữa đậu nành là một vấn đề tiềm ẩn đối với những người bị dị ứng đậu nành. Nhưng nó rất giàu protein, đồng thời cung cấp sự cân bằng chất béo và carbs tương tự như sữa bò.

Nhìn chung, sữa đậu nành là loại gần nhất về chất dinh dưỡng với sữa bò. Tuy nhiên, sữa làm từ thực vật không có thành phần dinh dưỡng tương tự như sữa bò và không nên được xem như một sản phẩm thay thế trực tiếp, như hầu hết người tiêu dùng thấy hiện nay.

Các lựa chọn thay thế bằng sữa thực vật có thể đóng một vai trò nào đó trong chế độ ăn uống, đặc biệt là đối với những người bị dị ứng sữa bò hoặc không dung nạp lactose. Nhưng cần hiểu rằng sữa thực vật không vượt trội về mặt dinh dưỡng và không hoàn toàn đúng với những quảng cáo quá đà về lợi ích sức khỏe mà nhiều người đặt cho chúng.

Sữa bò vẫn là lựa chọn tốt nhất trong nhiều trường hợp, đặc biệt là đối với trẻ sơ sinh và trẻ mới biết đi, những người cần calo, protein, chất béo và canxi cho tăng trưởng và phát triển. Nếu bạn lo lắng về hàm lượng chất béo trong sữa bò, bạn có thể cân nhắc lựa chọn những loại sữa ít chất béo bão hòa, đối với những người không dung nạp lactose thì hiện nay trên thị trường cũng có nhiều loại sữa bò không có lactose.

Nguồn tham khảo: health.harvard.edu; webmd.com