Mất bao lâu để tinh trùng tái tạo?

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Võ Thiện Ngôn - Khoa Ngoại tổng hợp - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng

Tái tạo tinh trùng là quá trình sinh ra và trưởng thành hoàn toàn của tinh trùng. Quá trình này nhằm cung cấp một cách liên tục và dồi dào tinh trùng cho mục đích quan trọng nhất là thụ tinh với trứng của người phụ nữ để tạo nên thai kỳ. Vậy tái tạo tinh trùng có quy trình như thế nào và số lượng bao nhiêu? Làm thế nào để giữ tinh trùng khỏe mạnh? Tất cả sẽ được giải đáp trong bài viết này.

Tinh trùng được sản xuất hàng ngày trong cơ thể người đàn ông, nhưng một chu kỳ tái tạo tinh trùng đầy đủ phải mất khoảng 64 ngày.

Trong quá trình sản xuất tinh trùng, hay còn gọi là quá trình sinh tinh, mỗi tinh hoàn sẽ tạo ra khoảng vài triệu tinh trùng mỗi ngày, nghĩa là cứ mỗi giây trôi qua lại có 1500 tinh trùng được sinh ra. Khi kết thúc một chu kỳ sản xuất tinh trùng đầy đủ, cơ thể người đàn ông có thể tái tạo tới 8 tỷ tinh trùng.

Con số này nghe có vẻ lớn quá mức cần thiết, tuy nhiên trong mỗi ml tinh dịch được giải phóng khi xuất tinh đã chứa tới 20-300 triệu tế bào tinh trùng. Do đó việc tái tạo tinh trùng với số lượng lớn như vậy là cần thiết, nhằm đảm bảo nguồn cung tinh trùng luôn mới và dồi dào, phục vụ tốt cho việc thụ thai

Chu kỳ tái tạo tinh trùng trải qua các giai đoạn sau:

1. Phân chia các tế bào tinh trùng lưỡng bội thành các tế bào đơn bội mang dữ liệu di truyền.
2. Sự trưởng thành của tinh trùng trong tinh hoàn, đặc biệt là trong ống dẫn tinh: Các hormone giúp tế bào tiền tinh trùng trải qua quá trình này cho tới khi chúng trở thành tinh trùng. Sau đó tinh trùng vẫn nằm trong tinh hoàn cho tới khi gần như trưởng thành. Tinh trùng trưởng thành có phần đầu chứa gen di truyền và một chiếc đuôi giúp chúng bơi qua cổ tử cung để thụ tinh với trứng.
3. Sự di chuyển của tinh trùng vào mào tinh hoàn: Mào tinh hoàn giúp bảo tồn tinh trùng cho tới khi xuất tinh. Đây cũng là nơi tinh trùng đạt được khả năng di chuyển linh hoạt, cho phép chúng đi xa khi được giải phóng trong tinh dịch.

Việc tái tạo tinh trùng sẽ liên tục làm đầy mào tinh hoàn bằng tinh trùng mới. Nam giới không xuất tinh càng lâu thì tinh trùng sẽ tích tụ lại càng nhiều, do đó số lượng tinh trùng trong một lần xuất tinh càng cao.

Căn cứ vào điều này, nếu nam giới và bạn tình đang muốn có thai thì nên xuất tinh cách vài ngày một lần để làm tăng cơ hội thụ thai. Bên cạnh đó, khả năng mang thai sẽ càng tăng lên nếu nam giới kiêng xuất tinh vào tuần trước khi người bạn tình rụng trứng. Điều này sẽ tối đa hóa cơ hội mang thai khi kết hợp được 2 yếu tố: số lượng tinh trùng lớn của người đàn ông với thời điểm dễ thụ thai nhất của người phụ nữ (cửa sổ thụ thai).

Mặt khác, việc thường xuyên xuất tinh có thể làm giảm số lượng tinh trùng trong mỗi lần. Cách này có thể giúp giảm khả năng mang thai của người phụ nữ, đặc biệt sẽ hiệu quả hơn nếu nam giới kiêng quan hệ tình dục cho tới khi quá trình rụng trứng kết thúc.

Tinh trùng càng khỏe mạnh thì khả năng thụ thai xảy ra càng cao. Ngoài số lượng, sức khỏe tinh trùng còn được đánh giá bằng:

Sự di chuyển của tinh trùng (tính di động)

Tinh trùng cần phải đi qua cổ tử cung, tử cung và ống dẫn trứng của phụ nữ trước khi đến được buồng trứng để thụ tinh. Khả năng di chuyển của tinh trùng được đo bằng số lượng tinh trùng đang di động. Một người đàn ông được coi là có khả năng sinh sản khi có ít nhất 40% tinh trùng di động.

Hình dạng tinh trùng (hình thái)

Tinh trùng bình thường có đuôi dài và đầu hình bầu dục. Số tinh trùng có hình dạng bình thường cao hơn đồng nghĩa với việc tỷ lệ thụ thai cũng cao hơn.

Để đảm bảo tinh trùng được sản xuất với số lượng đủ lớn, có độ linh động cao với hình dạng đồng đều, bạn có thể thử áp dụng các cách sau:

Tập thể dục thường xuyên

Một nghiên cứu năm 2014 đã phân tích 433 mẫu tinh dịch từ 231 người tham gia, cho kết quả rằng những nam giới thường xuyên hoạt động ngoài trời hoặc nâng tạ trong 3,2 giờ/tuần có số lượng tinh trùng cao hơn đến 42% so với những nam giới không hoạt động thể dục.

Cung cấp đủ vitamin C và D trong bữa ăn

Một nghiên cứu năm 2016 trên 200 người đàn ông cho thấy, những người thực hiện giảm cân và uống 1000mg vitamin C mỗi ngày có sự gia tăng về số lượng và khả năng vận động của tinh trùng.

Một nghiên cứu khác trên năm 2015 trên 102 cặp vợ chồng cũng chỉ ra rằng nam giới có lượng vitamin D bình thường trong mẫu máu thì bạn tình của họ có tỷ lệ mang thai cao hơn so với bạn tình của nam giới bị thiếu vitamin D, mặc dù không có sự khác biệt về số lượng và khả năng vận động của tinh trùng.

Cung cấp đủ lycopene

Một số nghiên cứu cho rằng việc tiêu thụ từ 4-8 mg lycopene mỗi ngày có thể giúp làm tăng số lượng và khả năng sống của tinh trùng, hoặc số lượng tinh trùng trong một mẫu tinh dịch nhất định. Lycopene là một chất chống oxy hóa được tìm thấy trong nhiều loại trái cây và rau quả có màu đỏ như cà chua, đu đủ, ổi đào, bưởi đào,...

Hạn chế hoặc bỏ hút thuốc lá

Một đánh giá rút ra từ tổng số 33 nghiên cứu có từ năm 1982 cho thấy, hút thuốc lá có ảnh hưởng rõ rệt một cách tiêu cực đến chất lượng tinh dịch và chức năng tinh trùng, đặc biệt là ở những nam giới có khả năng sinh sản bình thường.

Hạn chế uống rượu

Nghiên cứu được thực hiện trên 1221 người đàn ông chỉ ra rằng, những người càng uống nhiều rượu thì càng có khả năng cao sản xuất ra những tinh trùng có hình dạng bất thường. Thêm vào đó, cũng có một mối liên hệ tồn tại giữa việc uống rượu với nồng độ testosterone thấp, gây ảnh hưởng đến chức năng sinh sản.

Mặc đồ lót và quần áo rộng

Tinh hoàn cần ở trạng thái lơ lửng để duy trì mức nhiệt từ 35-37 độ C, mát hơn so với nhiệt độ cơ thể. Đây là điều kiện môi trường tối ưu để sản xuất tinh trùng. Việc mặc đồ lót chật, quần jeans hoặc các đồ bó khác sẽ ép tinh hoàn vào cơ thể và làm tăng nhiệt độ của chúng, khiến tinh trùng mất khả năng vận động cũng như khả năng sống sót.

• Quan hệ tình dục từ 2-3 lần/tuần: Giúp tăng cơ hội sản xuất ra tinh trùng khỏe mạnh
• Các lần quan hệ cách nhau từ 2-3 ngày: Việc này nhằm đảm bảo nam giới giải phóng số lượng tinh trùng nhiều nhất trong một khối lượng tinh dịch lớn nhất có thể. Để làm được điều đó, nam giới cần kiêng thủ dâm trong thời gian giữa các lần quan hệ tình dục
• Sử dụng bộ dụng cụ dự đoán rụng trứng: Công cụ này giúp kiểm tra nồng độ hormone luteinizing (LH) trong nước tiểu của người phụ nữ. Nồng độ LH sẽ tăng ngay trước khi rụng trứng. Nếu kết quả test là dương tính, hãy quan hệ tình dục vào ngày thực hiện bài test. Quan hệ trong vài ngày tới cũng tăng khả năng thụ thai
• Không sử dụng chất bôi trơn gốc dầu (oil-based): Chất này có thể tác động tiêu cực đến sức khỏe tinh trùng
• Gặp bác sĩ để thực hiện phân tích tinh dịch đồ nếu đã cố gắng thụ thai hơn 6 tháng mà không thành công: Sức khỏe tinh trùng phụ thuộc vào nhiều yếu tố như tuổi tác, chế độ ăn uống và số lượng tinh trùng tổng thể. Bác sĩ sẽ căn cứ vào kết quả tinh dịch đồ để xác định sức khỏe tinh trùng của nam giới và đánh giá khả năng thụ thai, cũng như tư vấn cách giải quyết

Như vậy, cơ thể người đàn ông sản xuất tinh trùng mới mỗi ngày và chu kỳ tái tạo tinh trùng hoàn chỉnh là 64 ngày. Điều này nhằm đảm bảo cho nam giới luôn có nguồn tinh trùng dồi dào cho việc thụ thai.

Chất lượng và số lượng tinh trùng chịu ảnh hưởng không nhỏ bởi chế độ ăn uống và lối sống. Do đó các quý ông cần ăn uống và vận động khoa học, tránh các hành vi không lành mạnh (rượu bia, hút thuốc,...) để giữ cho tinh trùng luôn khỏe mạnh nhất có thể.

Để đánh giá chính xác và đầy đủ về tình trạng sức khỏe của tinh trùng, nam giới nên đi xét nghiệm tinh dịch đồ. Tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec đang triển khai Gói khám tiền hôn nhân cơ bản và Gói khám tiền hôn nhân nâng cao đều có thực hiện xét nghiệm tinh dịch đồ, với các ưu điểm sau:

• Trung tâm Hỗ trợ sinh sản Vinmec là trung tâm hiện đại Việt Nam được xây dựng và áp dụng quy trình điều trị phối hợp thăm khám toàn diện, kết hợp cả nam khoa và sản phụ khoa để đưa ra phương án tối ưu cho từng trường hợp khách hàng
• Đội ngũ chuyên gia giỏi chuyên môn, giàu kinh nghiệm của Trung tâm Hỗ trợ sinh sản Vinmec có khả năng triển khai đồng bộ và toàn diện các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản tiên tiến nhất hiện nay
• Trang thiết bị hiện đại, đồng bộ với labo đạt chuẩn quốc tế;
• Hệ thống phòng sạch đã được kiểm định và chứng nhận đạt tiêu chuẩn quốc tế, cùng với hệ thống tủ nuôi cấy mini-incubator tiên tiến, góp phần nâng cao khả năng thành công của các chu kỳ thụ tinh ống nghiệm
• Đảm bảo trọn vẹn sự an toàn và riêng tư cho khách hàng.