Vì sao sau uống vitamin A, thóp trẻ có thể bị phồng?

Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Bác sĩ chuyên khoa II Lê Thanh Cẩm - Bác sĩ Nhi khoa- Khoa Nhi - Sơ sinh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.

Thóp phồng sau khi trẻ uống vitamin A là một tác dụng phụ nhẹ, triệu chứng thóp phồng thường chỉ kéo dài khoảng 1 – 2 ngày và không ảnh hưởng nhiều tới sức khỏe của trẻ. Ngoài tác dụng phụ thóp phồng, vitamin A còn có thể khiến trẻ khó chịu, quấy, đau đầu, tiêu chảy hoặc sưng tấy...

Vitamin A hay còn gọi là Retinol, một alcohol có trọng lượng phân tử cao, được ăn vào dưới dạng tiền vitamin hoặc được tổng hợp từ các Carotenoid thực vật. Các đồng phân và dẫn xuất của Retinol thường được gọi là Retinoid. Đây là vi chất dinh dưỡng tan trong dầu, đối với trẻ, vitamin này rất cần thiết cho sự phát triển thể chất, tăng cường hệ miễn dịch bảo vệ cơ thể để chống lại các bệnh nhiễm trùng. Cụ thể:

• Giúp trẻ phát triển thể chất, tăng cường sức khỏe: Vitamin A tham gia vào quá trình phân chia tế bào giúp trẻ phát triển khỏe mạnh. Vì thế, trường hợp trẻ thiếu vitamin A, trẻ sẽ chậm phát triển về thể chất so với bạn bè đồng trang lứa.
• Đối với thị giác, vitamin A có vai trò trong quá trình nhìn thấy của mắt, đặc biệt vào ban đêm.
• Vitamin A bảo vệ da, niêm mạc mắt, khí quản, ruột non và tuyến bài tiết. Nếu những tế bào biểu mô bị sừng hóa do thiếu vitamin A thì sẽ khiến trẻ kém hấp thu dinh dưỡng.
• Vitamin A còn có vai trò miễn dịch, nếu thiếu vitamin A, trẻ sẽ dễ mắc các bệnh nhiễm khuẩn như nhiễm khuẩn hô hấp, tiêu hóa... đồng thời, thời gian điều trị bệnh kéo dài hơn, nguy cơ tử vong cao

Vitamin A được sản xuất dưới dạng viên nang liều cao với 2 loại. Viên nang màu đỏ chứa 200.000 đơn vị, viên nang màu xanh chứa 100.000 đơn vị. Vitamin A thường sử dụng cho trẻ em từ 6 đến 60 tháng tuổi theo chiến dịch bổ sung vitamin A toàn quốc mỗi năm 2 lần.

Ở trẻ 6 tháng -5 tuổi, sau uống vitamin A có thể gặp hiện tượng thóp phồng. Do đó, nhiều bậc phụ huynh thắc mắc ‘sau uống vitamin A thóp trẻ phồng lên có sao không?’ Thực tế, đây là một tác dụng phụ nhẹ và thoáng qua, triệu chứng này thường chỉ kéo dài trong khoảng 1 – 2 ngày và không nguy hiểm tới sức khỏe của trẻ. Ngoài tác dụng phụ thóp phồng, trẻ còn có dấu hiệu khó chịu, quấy, đau đầu, tiêu chảy, buồn nôn và nôn, khó thở cục bộ, sưng tấy, ngứa da, sưng mặt hoặc môi, dị ứng. Nếu trẻ không sốt và vẫn chơi ngoan, tỉnh táo, phụ huynh có thể tiếp tục theo dõi tại nhà.

Tuy nhiên, nếu trẻ có 1 trong các vấn đề sau đây thì nên đưa trẻ tới cơ sở y tế gần nhất để được khám, đánh giá loại trừ các bệnh lý nguy hiểm (ví dụ như viêm màng não, chấn thương sọ não...) Các dấu hiệu bất thường gồm:

• Thóp trẻ bị phồng lên khi bị sốt kèm theo dấu hiệu ngủ li bì
• Thở nhanh hoặc có ngừng thở, co giật hoặc nghi ngờ co giật
• Nôn vọt, nôn nhiều kèm bỏ bú, bỏ ăn
• Có ban trên da
• Tím tái hoặc da nhợt nhạt

Bên cạnh đó, nếu không có các dấu hiệu kèm theo trên, nếu sau 72 giờ uống vitamin A mà trẻ vẫn có các triệu chứng thóp phồng, buồn nôn hoặc nôn, quấy khóc không thuyên giảm thì phụ huynh cần đưa bé đi khám. Ngoài ra, trẻ trong giai đoạn từ 6 tháng đến 3 tuổi rất dễ gặp phải các vấn đề về hệ hô hấp, các bệnh lý nhiễm trùng hô hấp, bệnh lý về da và nhiễm trùng đường tiêu hóa... cha mẹ cần đặc biệt chú ý đến việc chăm sóc và cung cấp dinh dưỡng đầy đủ cho trẻ.