Rau bong non là gì?

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Trần Lâm Khoa - Khoa Sản phụ khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park.

Rau bong non là một cấp cứu sản khoa thường xảy ra ở giai đoạn ba tháng cuối của thai kỳ với diễn biến đột ngột, nhanh chóng, có thể đe doạ tính mạng của mẹ và thai nhi do tình trạng sốc mất máu, biến chứng rối loạn đông máu. Cần phải chẩn đoán sớm và xử trí kịp thời mới có thể cứu sống mẹ và thai nhi.

Rau bong non là sự bong sớm của rau thai khi thai chưa sổ và là một biến chứng nghiêm trọng của thai kỳ.

Trong bệnh lý rau bong non, rau bám đúng vị trí nhưng bị bong sớm trước khi thai nhi được sổ ra ngoài do có sự hình thành khối máu tụ sau rau. Khối máu tụ này lớn dần làm bong bánh rau ra khỏi thành tử cung cắt đứt sự nuôi dưỡng giữa mẹ và thai nhi.

Rau bong non được phân thành độ I, II, III từ nhẹ đến nặng, trong đó mức độ III là tình trạng nặng nhất.

Nguyên nhân chính gây ra rau bong non chưa được xác định rõ.

Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu cho thấy các sang chấn xảy ra trong quá trình mang thai có thể gây ra rau bong non, chẳng hạn như:

• Chấn thương trực tiếp ở vùng bụng (do tai nạn giao thông, bị ngã xe, do tai nạn sinh hoạt, do bị đánh hoặc ngã khi lao động)
• Do các thủ thuật làm trên thai trong tử cung (chọc ối, lấy máu cuống rốn, thủ thuật ngoại xoay thai,...) gây chảy máu tạo thành khối máu tụ sau rau gây ra rau bong non.
• Tiền sản giật.

Rau bong non không có tính di truyền.

• Tuổi tác: rau bong non thường phổ biến hơn ở phụ nữ mang thai trên 35 tuổi hoặc dưới 20 tuổi.
• Tiền căn rau bong non: nếu bạn đã từng bị bong rau thai thì bệnh có nguy cơ tái phát cho lần mang thai kế tiếp.
• Tăng huyết áp do nhiễm độc thai nghén (tăng huyết áp có kèm đạm niệu)
• Lạm dụng chất gây nghiện: rau bong non có khả năng tiến triển trầm trọng hơn nếu bạn hút thuốc hoặc sử dụng cocaine khi mang thai.
• Rối loạn đông máu: bất cứ tình trạng nào làm rối loạn khả năng đông máu đều làm tăng nguy cơ rau bong non.
• Đa thai: nếu bạn có đa thai, nguy cơ sẽ cao hơn so với đơn thai.
• Thai phụ không được khám thai định kỳ để phát hiện sớm nguy cơ nhiễm độc thai nghén, những người có chế độ ăn uống kém, lao động nặng nhọc, những phụ nữ sống ở vùng sâu vùng xa, điều kiện sống khó khăn có nguy cơ bị rau bong non cao hơn ở thành thị.

Một khi rau thai bị tách ra khỏi thành tử cung thì không có phương pháp nào để đưa rau trở lại. Nếu không điều trị kịp thời sẽ khiến thai nhi thiếu oxy và chất dinh dưỡng, thai phụ cũng bị mất máu nặng. Rau bong non có thể biến chứng thành sảy thai, chảy máu, sinh non và cần cấp cứu ngay lập tức. Trong những thể nặng mặc dù đã được xử trí nhưng tính mạng mẹ và thai nhi vẫn bị đe dọa nhiều vì các biến chứng sốc mất máu, vô niệu, ...

Rau bong non tiến triển nhanh, nếu không xử lý kịp thời sẽ đưa đến những biến chứng sau:

• Sốc mất máu: sốc xảy ra rất nhanh, không tương xứng giữa lượng máu mất thấy được ở âm đạo với mức độ sốc.
• Rối loạn đông máu: rau bong non làm mất một lượng máu đáng kể, làm mất một lượng lớn yếu tố đông máu nên làm ảnh hưởng đến quá trình đông máu, làm máu chảy sau khi sổ rau. Biến chứng này càng nặng nếu diễn biến rau bong non càng kéo dài, vì vậy cần phải phát hiện sớm để có ngay hướng xử trí.
• Vô niệu: người bệnh đi tiểu rất ít, thậm chí là không có nước tiểu. Cần theo dõi lượng nước tiểu liên tục trong những giờ đầu và những ngày tiếp theo để phát hiện biến chứng này. Vô niệu phần lớn là do tình trạng sốc gây tụt huyết áp, chảy máu nhiều, nhưng cũng có thể do hoại tử không hồi phục của lớp vỏ thận, trường hợp nặng có thể dẫn đến tử vong.
• Ngoài ra rau bong non có thể để lại các di chứng khác hết sức nguy hiểm như: suy gan thận cấp, suy tuyến thượng thận, tăng huyết áp, ...

Để tránh xảy ra hiện tượng rau bong non gây nguy hiểm cho cả mẹ và thai nhi, người phụ nữ khi mang thai cần chú ý:

• Khi có thai phải có chế độ sinh hoạt làm việc và nghỉ ngơi hợp lý.
• Nên đăng ký khám thai định kỳ tại một cơ sở y tế uy tín ngay sau khi có thai để được bác sĩ tư vấn và quản lý trong thời kỳ thai nghén.
• Bổ sung axit folic trước khi mang thai.
• Điều trị các bệnh lý như đái tháo đường và tăng huyết áp sớm để giảm nguy cơ rau bong non.

Rau bong non tiến triển nhanh và có nhiều biến chứng. Do đó, khi phát hiện các yếu tố nguy cơ cao như: xuất huyết âm đạo, đau bụng dưới, co thắt tử cung liên hồi, ... thai phụ cần kịp thời đến bệnh viện có chuyên khoa sản để được chẩn đoán và chữa trị kịp thời.

Khoa Sản phụ khoa tại Vinmec là một trong những khoa mũi nhọn được trang bị đồng bộ, hiện đại và có đội ngũ y bác sĩ đảm bảo các hoạt động cấp cứu sản – phụ khoa, cũng như khám và điều trị phụ khoa và sản khoa.

Tại Khoa Sản phụ Khoa Bệnh viện Vinmec đã thực hiện nhiều ca phẫu thuật lấy thai do bệnh lý sản khoa (rau tiền đạo, rau bong non, tiền sản giật, sản giật...), với tỷ lệ thành công lên đến hơn 90% và tỷ lệ tai biến, biến chứng thấp hơn 10%.

Kể từ khi thành lập và đi vào hoạt động đến nay, Chuyên khoa Phụ sản đã thực hiện hàng ngàn ca phẫu thuật, thủ thuật như đỡ đẻ thường quy, rau tiền đạo, rau bong non, cắt bỏ khối u xơ tử cung, phẫu thuật nội soi cắt khối u buồng trứng, cấy que tránh thai... Các phẫu thuật, thủ thuật đều được thực hiện đúng chuẩn mực và đạt chất lượng chuyên môn tốt.

Ngoài ra, Khoa Sản của Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec đã được khách hàng đánh giá cao về chất lượng chuyên môn cũng như dịch vụ chăm sóc chuyên nghiệp.

• Chăm sóc mẹ và bé toàn diện: Chăm sóc sức khỏe mẹ & bé toàn diện, từ trước - trong - sau khi mang thai đầy đủ; sàng lọc trước sinh, sau sinh cho trẻ sơ sinh và mẹ; xét nghiệm lấy máu gót chân; thai sản trọn gói; khám tiền hôn nhân; chăm sóc và tư vấn trước sinh; lưu trữ máu cuống rốn.
• Trẻ được chăm sóc từ khi lọt lòng: ngay sau khi cất tiếng khóc chào đời, bé được da kề da cùng mẹ, được bố tự tay cắt dây rốn và được theo dõi, chăm sóc trong phòng chăm sóc đặc biệt trong vòng 12 tiếng để phát hiện sớm dấu hiệu suy hô hấp nhất thời hoặc các bệnh lý khác. Bé được tiêm phòng vắc-xin đầy đủ. Ekip sinh không chỉ có các bác sĩ sản, nữ hộ sinh mà còn có các bác sĩ chuyên khoa Nhi túc trực, theo dõi để xử lý các vấn đề phát sinh cho bé trong quá trình sinh.
• Kỹ thuật hiện đại, tiên tiến: Đẻ không đau bằng kỹ thuật gây tê đặc biệt. Điều trị chăm sóc trẻ sinh cực non < 27 tuần - Vinmec là bệnh viện duy nhất tại miền Bắc cứu sống được trẻ sinh non 24 tuần.
• Trang thiết bị vượt trội: Phòng bệnh được thiết kế theo tiêu chuẩn khách sạn quốc tế, trang thiết bị hiện đại như: lồng ấp vận chuyển chuyên dụng có gắn máy thở, máu hút, bóp ống oxy có kiểm soát áp lực; máy sàng lọc điếc, máy làm mát não điều trị trẻ ngạt; máy theo dõi chức năng não CFM; Monitor 5 thông số; giường hồi sức tích hợp đèn sưởi.

Để đăng ký khám với các bác sĩ sản khoa giàu kinh nghiệm, Khách hàng vui lòng đặt lịch khám trực tiếp tại website để được phục vụ.