Bà bầu nên tiêm phòng uốn ván vào tháng thứ mấy?

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ khoa sản phụ khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.

• Uốn ván là tình trạng nhiễm trùng cấp tính do trực khuẩn uốn ván có tên là Clostridium Tetani gây ra. Nếu người bệnh mắc phải, độc tố gây bệnh nhanh bệnh nhân đa phần thường tử vong nên cách tốt nhất để phòng bệnh uốn ván là tiêm phòng uốn ván.
• Trực khuẩn uốn ván thường sống ở trong đất, bụi bẩn, không khí,...ở khắp mọi nơi trong môi trường sống chúng có thể lây nhiễm vào người khỏe mạnh qua các vết thương hở. Ngoài ra khả năng sinh tồn của khuẩn này rất mạnh, sống ở nhiệt độ cao, dù đun sôi trong thời gian dài cũng không thể tiêu diệt được chúng.
• Tại sao phụ nữ mang thai cần tiêm phòng uốn ván? Bà bầu là đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh uốn ván trong khi chuyển dạ sinh đẻ hoặc lúc trẻ sơ sinh được cắt dây rốn dụng cụ không vô khuẩn hoặc qua vết thương hở ngoài da.

• Mục đích của việc tiêm phòng vắc-xin uốn ván khi mang thai? Việc tiêm phòng vắc-xin uốn ván cho bà bầu là rất cần thiết nhằm mục đích ngăn ngừa các nguy cơ mắc bệnh ở cả mẹ và bé, chuẩn bị cho thời điểm chuyển dạ sinh. Cụ thể:

1. Giúp cho bà bầu tự tạo kháng thể trong cơ thể tránh được lây nhiễm bệnh uốn ván cho mẹ
2. Tiêm phòng uốn ván cho bà bầu cũng tạo được kháng thể truyền sang cơ thể trẻ giúp trẻ hạn chế tối đa nguy cơ nhiễm trùng uốn ván sau khi sinh.

• Vắc xin uốn ván cho bà bầu đã được chứng minh là an toàn cho cả mẹ và bé, không ảnh hưởng đến thai nhi
• Lưu ý đối với vắc-xin uốn ván, phụ nữ có thai cần tiêm phòng vào đúng thời điểm thích hợp trong thai kỳ đã được quy định để đạt hiệu quả tối đa mà không ảnh hưởng đến sức khỏe thai nhi.

Đối với người phụ nữ lần đầu tiên mang thai mà trước đó chưa tiêm phòng uốn ván thì cần tiêm đủ 2 mũi.

• VAT 1 được tiêm càng sớm càng tốt. Tuy nhiên trong 3 tháng đầu tiên do thai kỳ chưa được ổn định, là giai đoạn hình thành các cơ quan nên có thể gây sảy thai do nhiều nguyên nhân khác nhau. Vì vậy, đa số các cơ sở y tế khuyến cao tiêm VAT 1 vào khoảng 3 tháng giữa thai kỳ, từ khoảng tuần 20 trở đi
• VAT 2 tiêm sau VAT 1 tối thiểu 30 ngày và trước ngày dự kiến sinh ít nhất 30 ngày.
• VAT 3: Được tiêm ở thai kỳ sau, cách VAT 2 tối thiểu 6 tháng
• VAT 4: Được tiêm ở thai kỳ sau, cách VAT 3 tối thiểu 1 năm
• VAT 5: Được tiêm ở thai kỳ sau, cách VAT 4 tối thiểu 1 năm
• Tiêm phòng VAT 2 mũi cho những thai phụ chưa tiêm ngừa lần nào hoặc tiêm uốn ván từ nhỏ
• Với phụ nữ đã tiêm phòng đủ 5 mũi uốn ván, mang thai lần 2 với mũi tiêm cuối dưới 10 năm thì không cần phải tiêm phòng uốn ván lại do vẫn còn kháng thể để bảo vệ. Nếu thời gian tiêm phòng sau 10 năm thì cần nhắc lại 2 mũi.
• Nếu thai kỳ trước, bà mẹ đã tiêm đủ 2 mũi vắc-xin uốn ván cách không quá 10 năm thì chỉ cần tiêm 1 mũi vắc-xin từ tuần thai 20 trở đi.

• Tiêm phòng vắc xin uốn ván cho mẹ bầu khá rắc rối do có nhiều mũi tiêm, tuy nhiên bà bầu nên tiêm đủ mũi để đảm bảo tốt khả năng kháng bệnh của cơ thể cho cả mẹ và bé
• Tiêm phòng vắc-xin uốn ván cho bà bầu có thể gây ra các phản ứng phụ như bị sưng đau tại vị trí tiêm, thường sẽ tự khỏi sau một vài ngày mà không cần dùng thuốc. Nếu thai phụ có phản ứng quá mức hoặc bất thường sau khi tiêm phòng cần đến các cơ sở y tế để được chữa trị kịp thời
• Tuổi thai được tính chính xác nhất là theo ngày đầu của kỳ kinh cuối đối với phụ nữ có chu kỳ kinh nguyệt đều hoặc tính tuổi thai theo siêu âm 3 tháng đầu vì vậy mẹ bầu cần tính tuổi thai cho chính xác để đảm bảo tiêm uốn ván từ tuổi thai 20 tuần trở đi và mũi sau cách mũi 1 ít nhất 1 tháng và trước ngày sinh 1 tháng. Vì vậy mẹ bầu hãy đảm bảo rằng không tự ý đi tiêm mà cần dựa trên tuổi thai, lần mang thai thứ mấy.