Bị táo bón trước kỳ kinh: Tại sao nó lại xảy ra và bạn có thể làm gì với nó?

Bài viết bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Mai Viễn Phương - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park

Một trong những lý do khiến bạn có thể bị táo bón là do thay đổi nội tiết tố. Bạn có thể thấy bị táo bón trước một số kỳ kinh chứ không phải những kỳ khác. Đọc tiếp để tìm hiểu lý do tại sao bạn có thể bị táo bón trước kỳ kinh, các cách để giảm đau và khi nào nên đến gặp bác sĩ.

Công việc chính của ruột già là hấp thụ nước từ thức ăn còn sót lại khi nó đi qua hệ tiêu hóa của bạn. Sau đó nó tạo ra phân (chất thải). Các cơ của đại tràng cuối cùng sẽ đẩy chất thải ra ngoài qua trực tràng để đào thải. Nếu phân tồn tại quá lâu trong đại tràng, phân có thể trở nên cứng và khó đi ngoài.

Để tìm hiểu về các nguyên nhân, dấu hiệu của táo bón, các vấn đề y tế cơ bản của táo bón, hãy tham khảo bài viết dưới đây.

XEM THÊM: Tìm hiểu về bệnh táo bón

Có một số lý do khiến bạn có thể bị táo bón và một trong số đó là do nội tiết tố thay đổi của bạn. Bạn có thể thấy rằng mình bị táo bón trước một số kỳ kinh chứ không phải những kỳ khác. Dù bằng cách nào, bạn có thể gặp vấn đề này và các vấn đề tiêu hóa khác trước hoặc sau kỳ kinh nguyệt.

Chu kỳ kinh nguyệt của bạn là kết quả của việc điều chỉnh liên tục nồng độ estrogen và progesterone trong cơ thể.

Những hormone này không chỉ ảnh hưởng khi bạn rụng trứng mà còn có thể ảnh hưởng đến thói quen tiêu hóa của bạn.

Một số chuyên gia cho rằng sự gia tăng progesterone có thể dẫn đến táo bón. Điều này thường xảy ra khi bạn rụng trứng hoặc một vài ngày sau đó. Các chuyên gia khác lại cho rằng mức estrogen cao hơn có thể dẫn đến táo bón.

Ví dụ, các nhà nghiên cứu tại năm 2013 đã nghiên cứu ảnh hưởng của estrogen và progesterone trên chuột cái và chuột đực để xác định xem các hormone này có gây táo bón hay không.

Vào cuối cuộc nghiên cứu, các nhà nghiên cứu đã không quan sát thấy tác động đến nhu động ruột của progesterone. Tuy nhiên, họ phát hiện ra rằng lượng estrogen cao hơn (tăng trước kỳ kinh) làm chậm chuyển động của ruột và gây ra táo bón. Điều quan trọng cần lưu ý là đây là một nghiên cứu trên động vật. Nghiên cứu thêm ở người là cần thiết để xác định xem estrogen có phải là yếu tố gây táo bón hay không.

Bất kể loại hormone nào gây ra chứng táo bón do chu kỳ kinh nguyệt, hầu hết mọi người đều nhận thấy các triệu chứng của họ thuyên giảm sau khi bắt đầu có kinh và lượng hormone này bắt đầu giảm xuống.

Bạn có thể thấy thử một số các giảm táo bón hữu ích dưới đây:

Tập trung vào nguồn chất xơ tự nhiên: Chất xơ bổ sung vào phân, đôi khi bằng cách hấp thụ nước. Phân cứng hơn này kích thích ruột của bạn di chuyển, giúp khắc phục một số tác động của hormone thời kỳ đối với cơ thể của bạn.

Hãy thử thêm một đến hai phần trái cây dạng sợi, rau hoặc ngũ cốc nguyên hạt vào chế độ ăn uống của bạn mỗi ngày. Thực phẩm nên thử bao gồm:

• Táo
• Bông cải xanh
• Cà rốt
• Yến mạch
• Lê
• Quả mâm xôi
• Đậu Hà Lan tách

Tăng lượng nước uống vào: Uống nhiều nước hơn có thể giúp phân mềm hơn và dễ đi ngoài hơn.

Thêm vào một số bài tập: Vận động thông qua tập thể dục cũng có thể kích thích ruột hoạt động chậm chạp. Một ví dụ có thể là đi dạo sau khi bạn ăn xong.

Luôn sử dụng phòng vệ sinh khi bạn muốn đi: Không đi khi thôi thúc có thể làm gián đoạn kết nối não bộ của bạn. Nó cũng tạo thêm thời gian để phân trở nên cứng hơn và khó đi ngoài hơn.

Nói chuyện với bác sĩ của bạn về thuốc nhuận tràng: Thuốc nhuận tràng được coi là một giải pháp ngắn hạn để giúp bạn đi. Ví dụ bao gồm thuốc nhuận tràng bôi trơn, như dầu khoáng hoặc chất làm mềm phân như docusate natri (Colace). Luôn luôn kiểm tra với bác sĩ của bạn trước khi dùng chúng.

Những lời khuyên dưới đây có thể giúp hạn chế tình trạng táo bón do kinh nguyệt:

Tránh đồ uống làm mất nước, như caffeine và rượu, trong kỳ kinh nguyệt: Những thức uống này là thuốc lợi tiểu tự nhiên và có thể làm giảm lượng nước trong cơ thể bạn. Điều này không làm cho phân của bạn hấp thụ nhiều nước hơn. Ưu tiên nước có thể hữu ích.

Duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh: Nhấn mạnh chế độ ăn nhiều trái cây tươi, rau và ngũ cốc nguyên hạt là một nỗ lực tuyệt vời quanh năm, không chỉ khoảng thời gian.

Cân nhắc thuốc tránh thai: Thuốc tránh thai có thể giúp điều chỉnh lượng hormone của bạn. Điều này có thể làm giảm bớt một số thay đổi nghiêm trọng hơn gây ra chứng táo bón cực độ trong một tháng và tiêu chảy vào tháng tiếp theo.

Nói chuyện với bác sĩ về thuốc theo toa: Nếu tình trạng táo bón của bạn bắt đầu trở thành quy luật thay vì ngoại lệ, hãy đến gặp bác sĩ. Họ có thể kê đơn thuốc để giảm táo bón, chẳng hạn như linaclotide hoặc lubiprostone, nếu những nỗ lực tại nhà của bạn dường như không hiệu quả.

Táo bón không phải là căn bệnh tiêu hóa duy nhất có thể gây ra cho bạn trong kỳ kinh nguyệt, còn có một số bệnh khác như:

Bệnh tiêu chảy

Một số người bị tiêu chảy do tăng prostaglandin (một loại hormone khác) khi bạn bắt đầu hành kinh. Những hormone này làm thư giãn cơ trơn, bao gồm cả ruột của bạn.

Bạn có thể làm gì: Uống nhiều nước để ngăn ngừa tình trạng mất nước do tiêu chảy. Tránh thức ăn có nhiều lactose, đường hoặc caffeine vì chúng có thể làm cho bệnh tiêu chảy nặng hơn. Thuốc có sẵn để điều trị tiêu chảy, nhưng thường chỉ được sử dụng nếu bệnh vẫn kéo dài sau vài ngày.

Trướng bụng

Sự gia tăng prostaglandin cũng có thể làm cho khí dễ xảy ra hơn.

Bạn có thể làm gì: Tránh các loại thực phẩm được biết là góp phần gây ra đầy hơi, chẳng hạn như đậu và bông cải xanh. Tránh đồ uống có ga, vì cũng có thể làm tăng ga. Bạn cũng có thể xem xét thuốc giảm khí không kê đơn, chẳng hạn như simethicone (Air-X).

Phù

Tăng nồng độ estrogen và progesterone có thể gây ra tình trạng giữ nước và natri dẫn đến đầy hơi .

Bạn có thể làm gì: Tránh thức ăn có hàm lượng natri cao có thể khiến chứng đầy hơi trở nên tồi tệ hơn. Uống đủ nước cũng có thể giúp khuyến khích cơ thể giải phóng một phần chất lỏng dư thừa.

Nếu bạn không chắc về điều gì là bình thường và không bình thường liên quan đến táo bón đến kỳ kinh của bạn, hãy nói chuyện với bác sĩ hoặc nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe khác. Bạn cũng nên gặp bác sĩ nếu táo bón kéo dài hơn ba ngày. Bạn nên tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay lập tức nếu bạn bị chuột rút dữ dội hoặc thấy máu trong phân của bạn.

Hiện nay Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City đang áp dụng phương pháp điều trị các trường hợp táo bón do giảm hoặc mất phản xạ đại tiện bằng kích thích điện hậu môn kết hợp với sóng giao thoa, tập phản hồi sinh học (Biofeedback). Phương pháp trên đã giúp cho >80% các bệnh nhân phục hồi phản xạ đại tiện, cải thiện tình trạng nhu động ruột và quá trình tống phân giúp cải thiện tình trạng táo bón.

Tùy vào tình trạng táo bón của người bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định các thăm dò cần thiết như: Chụp khung đại tràng có thuốc cản quang, đo áp lực hậu môn trực tràng, đánh giá chức năng đại tiện và các bệnh lý liên quan đến vùng sản chậu,... Để tìm nguyên nhân, từ đó đưa ra phác đồ điều trị tối ưu. Hàng trăm bệnh nhân ở những độ tuổi khác nhau đã đạt được kết quả điều trị mong muốn. Tiêu chí quan trọng nhất để đánh giá thành công điều trị là bệnh nhân đi ngoài đều đặn hàng ngày, đi ngoài dễ dàng hơn.

Bài viết tham khảo nguồn: Menstrual problems. (2018); Oh JE, et al. (2013). Estrogen rather than progesterone cause constipation in both female and male mice; Painful periods (dysmenorrhea) (2017).