Sinh thiết gai rau được thực hiện như thế nào?

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Thị Hồng Ơn - Khoa Sản phụ khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Phú Quốc.

Đối với các thai phụ mới bắt đầu giai đoạn mang thai 3 tháng giữa, khi thai nhi có các yếu tố nguy cơ và nghi ngờ bất thường, để khẳng định chắc chắn hơn, các bác sĩ sẽ tư vấn người mẹ và gia đình thực hiện thủ thuật sinh thiết gai nhau.

Trước khi thực hiện thủ thuật, bàng quang của thai phụ phải căng để việc sinh thiết gai nhau được dễ dàng hơn, do đó sản phụ cần uống thật nhiều nước trước khi đến bệnh viện để làm xét nghiệm sinh thiết. Tùy thuộc vào vị trí của nhau thai ở mỗi thai phụ, bác sĩ sẽ quyết định người mẹ có nên đi tiểu ra hay giữ lại nước tiểu trong bàng quang trước khi thực hiện thủ thuật sinh thiết gai nhau hay không.Chuyên viên Y tế có thể yêu cầu sản phụ ký giấy chấp thuận tiến hành thủ thuật trước khi thực hiện. Hãy nên hỏi ý kiến người thân hoặc bàn bạc thật kỹ với chồng để được hỗ trợ về mặt tinh thần hoặc đưa đón thai phụ trước và sau khi thực hiện lấy mẫu gai nhau.

Sinh thiết gai nhau được thực hiện bởi bác sĩ Sản phụ khoa, tại bệnh viện nơi có đầy đủ thiết bị máy móc hỗ trợ. Thai phụ không cần phải nằm lại tại bệnh viên sau khi thực hiện, đa số sẽ về nhà ngay sau đó, trừ khi xảy ra vấn đề nghiêm trọng trong quá trình lấy mẫu.

Hiện nay có hai phương pháp sinh thiết gai nhau là: sinh thiết gai nhau qua màng bụng và sinh thiết gai nhau qua cổ tử cung. Việc lựa chọn phương pháp thực hiện sẽ phụ thuộc hoàn toàn vào vị trí của thai nhi và vị trí của nhau thai ở trong tử cung của người mẹ.

2.1. Sinh thiết gai nhau qua màng bụng (Transabdominal)

Thai phụ sẽ nằm ngửa trên giường khám và kéo áo qua bụng. Bác sĩ sẽ thoa một lớp bôi trơn lên bụng mẹ để sử dụng dung cụ siêu âm. Máy siêu âm sẽ hiển thị hình ảnh tử cung, thai nhi và nhau thai trên màn hình. Từ hình ảnh này, bác sĩ sẽ sẽ xác định vị trí để đưa kim tiêm vào và lấy mẫu sinh thiết gai nhau. Nhịp tim của thai nhi cũng được kiểm tra liên tục trong lúc siêu âm và lấy mẫu.

Tiếp theo, bác sẽ sát trùng vùng da sẽ đưa kim vào và gây tê trước bằng thuốc. Sau đó bắt đầu đưa kim sinh thiết vào bụng và tử cung của người mẹ cho đến khi chạm vào nhau thai và thu thập mẫu gai nhau. Sau khi lấy mẫu sinh thiết xong, bác sĩ sẽ nghe nhịp tim của thai nhi và kiểm tra huyết áp, nhịp tim và nhịp thở của người mẹ.

2.2. Sinh thiết gai nhau qua cổ tử cung (Transcervical)

Thai phụ cần cởi bỏ phần quần áo từ dưới phần eo trở xuống và phủ lên một lớp vải quanh eo. Sau đó nằm trên giường khám, đồng thời 2 chân đưa lên và dạng ra. Tư thế sản khoa này sẽ giúp bác sĩ dễ dàng quan sát âm đạo và thực hiện thủ thuật sinh thiết.

Đầu tiên, bác sĩ sẽ đưa một dụng cụ sản khoa gọi là mỏ vịt vào trong âm đạo của thai phụ, tách thành âm đạo ra để nhìn rõ hơn bên trong âm đạo và cổ tử cung, tiếp theo cổ tử cung sẽ được rửa sạch bằng một loại xà phòng đặc biệt.

Kỹ thuật siêu âm được thực hiện, giúp bác sĩ đưa dụng cụ catheter xuyên qua cổ tử cung vào nhau thai. Hình ảnh xung quanh phần tử cung, thai nhi và nhau thai sẽ được hiển thị trên màn hình. Nhịp tim của em bé cũng được kiểm tra khi thực hiện siêu âm. Khi đã đặt đúng dụng cụ catheter vào vị trí thích hợp, mẫu sinh thiết gai nhau sẽ được lấy và đưa ra ngoài. Cuối cùng, bác sĩ sẽ nghe nhịp tim thai nhi và kiểm tra huyết áp, nhịp tim, nhịp thở của thai phụ.

Sau khi lấy mẫu gai nhau, sản phụ sẽ nghỉ ngơi và theo dõi tại phòng lưu bệnh trong một vài giờ. Chuyên viên y tế sẽ sử dụng máy siêu âm để tiếp tục theo dõi nhịp tim của thai nhi. Thai phụ sẽ thấy máu chảy ra ở âm đạo một ít sau khi thực hiện thủ thuật lấy mẫu. Mẫu mô sẽ được chuyển đến phòng xét nghiệm để phân tích. Kết quả thường có trong vài ngày hoặc vài tuần, tùy thuộc vào tính phức tạp của phương pháp phân tích xét nghiệm. Trước khi ra về sản phụ sẽ được hướng dẫn lại cách nghỉ ngơi, theo dõi và tái khám.

Nếu phát hiện tình trạng bất thường của thai nhi mà không thể chữa trị được hoặc có sự dị tật nghiêm trọng, cha mẹ có thể quyết định bỏ thai sớm. Nếu cha mẹ chọn tiếp tục nuôi dưỡng bào thai và sinh bé, thủ thuật sinh thiết gai nhau sẽ giúp chẩn đoán bệnh để chuẩn bị đối phó sau khi đứa bé ra đời.

Tế bào từ gai nhau của thai nhi sẽ được quan sát một cách kỹ lưỡng về số lượng và cách sắp xếp của các nhiễm sắc thể, từ đó giúp bác sĩ định bệnh di truyền gì. Thai nhi bình thường có 46 nhiễm sắc thể (NST) ở mỗi tế bào, được sắp xếp thành 23 cặp NST. Nhiễm sắc thể còn có thể cho biết giới tính của em bé. Trung bình hiện nay phải mất từ 1 - 2 tuần để nhận kết quả sinh thiết gai nhau.

• Kết quả bình thường sẽ ghi thông tin: Không tìm thấy sự bất thường trong vật chất di truyền của tế bào gai nhau.
• Kết quả bất thường sẽ ghi thông tin: Tìm thấy sự bất thường trong vật chất di truyền của tế bào gai nhau.