Bệnh hắc võng mạc trung tâm thanh dịch chữa thế nào?

Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Bác sĩ mắt - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng

Bệnh hắc võng mạc trung tâm thanh dịch thường gặp ở bệnh lý đáy mắt, phát sinh tại điểm vàng. Điều trị bệnh võng mạc trung tâm thanh dịch theo hướng hỗ trợ và nâng đỡ hay sử dụng laser đốt. Tuy nhiên cần cân nhắc các biến chứng có thể xảy ra.

Bệnh viêm võng mạc trung tâm thanh dịch là một dạng bệnh thường gặp của bệnh lý đáy mắt, phát sinh tại điểm vàng. Đặc trưng của bệnh là sự thoát ly thành dạng thể dịch của lớp thượng bì thần kinh võng mạc.

Bệnh thường xảy ra ở những người tuổi từ 20 trở lên. Nam gặp nhiều hơn nữ. Ít gặp ở người trẻ và người già. Bệnh thường gặp ở một mắt, có tính chất tái phát, nhiều tác giả báo cáo tỉ lệ tái phát tới 30% trong vòng hai năm.

Nguyên nhân gây bệnh hắc võng mạc trung tâm thanh dịch vẫn chưa rõ ràng, có thể do một số yếu tố như dị ứng do nhiễm trùng, tắc nghẽn tuần hoàn cục bộ, co thắt mạch, tổn thương mạch lạc mạc và các yếu tố tâm lý.

Bệnh hắc võng mạc trung tâm thanh dịch gây bệnh tại các mạc mạch, dưới tác dụng của nhiều nguyên nhân khác nhau. Tầng mao mạch của mạc mạch bị thay đổi cục bộ, làm chức năng bảo vệ của sắc tố võng mạch lớp thượng bì tại điểm vàng bị tổn thương, tạo thành vết nứt có cấu trúc chặt chẽ. Dịch từ lớp mạch máu của mạc mạch thông qua vết nứt thâm vào phía dưới của lớp thượng bì thần kinh võng mạc, làm thoát ly dịch của lớp thượng vị thị thần kinh.

Thay đổi bệnh lý chủ yếu của bệnh là dịch bị tích tụ phía dưới võng mạc tại điểm vàng, đẩy võng mạc về phía trước.

Triệu chứng

Triệu chứng chủ quan:

- Bệnh nhân nhìn mờ, không hoàn toàn giống nhau, thường giảm còn 5/10 tới 6/10 nếu bệnh tái phát nhiều lần, thị lực có thể chỉ còn 1/10 đến 2/10. Bệnh nhân nhìn vật thấy biến dạng, méo, cong. Nhìn vật phần nhiều xa, nhỏ.

- Đôi khi nhìn màu sắc thấy thay đổi nhất là màu nhạt, màu sáng và vàng.

- Xuất hiện ám điểm trung tâm hay bán trung tâm tương đối, điều này có thể phát hiện bởi bảng ô vuông Amsler. Bệnh nhân có đôi khi đau đầu , đau nhức mắt.

Triệu chứng khách quan:

- Khám đáy mắt phát hiện thấy hoàng điểm sẫm màu, giảm hay mất ánh sáng trung tâm. Vùng tổn hại lồi cao bờ phản sáng có khi cả vòng tròn, có khi chỉ là một phần của vòng tròn, có thể phát hiện chất lắng cặn thường sau 4 tuần bị bệnh, màu sắc vàng, nhỏ tròn như đầu kim, rải rác ở vùng tổn hại, những chấm này không đúc nhập lại và tồn tại kéo dài nhiều tháng trời, tiêu rất chậm.

- Khám bằng sinh hiển vi ta sẽ thấy thời gian đầu võng mạc chia làm hai phần:
+ phần trong có mạch máu trong suốt lồi về phía buồng dịch kính.
+ phần ngoài là lớp biểu mô sắc tố và giữa là dịch đọng dưới võng mạc

- Việc chẩn đoán bệnh hắc võng mạc trung tâm thanh dịch chủ yếu dựa vào chụp mạch huỳnh quang: chụp mạch huỳnh quang là một khám nghiệm cơ bản, nó cho phép chúng ta hiểu được sinh bệnh học của bệnh này. Hình ảnh huỳnh quang thể hiện bởi sự xuất hiện một chấm rò rỉ từ mao mạch hắc mạc qua màng Bruch, qua lớp biểu mô sắc tố vào khoang bong. Có nhiều hình thái rò huỳnh quang: hình chấm gặp đa số, ngoài ra có thể gặp hình lông chim, hình dù.

Bệnh hắc võng mạc trung tâm thanh dịch tiến triển lành tính. Có nhiều tác giả nhận xét bệnh có thể tự khỏi trong vòng 4 – 6 tháng. Nhưng trên thực tế, nhiều tác giả cũng thừa nhận khoảng 15% bệnh tái phát.
Điều trị của bệnh hắc võng mạc trung tâm thanh dịch:

- Do chưa biết được tại sao gây rối loạn vận mạch, mao mạch, hắc mạc và biểu mô sắc tố do đó hướng điều trị chưa chắc chắn.

- Sử dụng quang đông - laser đốt chỗ rò rỉ cách Fovea hai đường kính gai thị. Nhiều tác giả thông báo kết quả tốt, bệnh ít tái phát.

- Bên cạnh đó kết hợp điều trị bởi thuốc dãn mạch, giảm phù nề, tăng cường dinh dưỡng.

- Có thể dùng kết hợp với thuốc đông y.

Tiên lượng của bệnh hắc võng mạc trung tâm thanh dịch nhìn chung là lành tính. Tỉ lệ tái phát có tác giả báo cáo 30% thậm chí tới 50%.