Chảy máu não thất: Nguyên nhân, triệu chứng, biến chứng

Chảy máu não thất thường do nguyên phát hoặc thứ phát, trong một số trường hợp, chảy máu não thất có thể không xác định chính xác nguyên nhân, nhưng một nửa số người bị chảy máu não thất có tăng huyết áp mạn tính không rõ ràng, vì nó quá nhỏ để có thể nhìn thấy trên chụp CT hoặc MRI.

Hệ thống não thất gồm mạng lưới các khoang lưu thông với nhau (mạng lưới này chứa đầy dịch não tủy, nằm trong nhu mô não) và các não thất (các não thất gồm hai não thất bên, não thất III và IV, cống Sylvius và hai lỗ Monro).

Trường hợp chảy máu não thất thường xảy ra thứ phát khi chảy máu nhu mô não, chảy máu não vỡ vào khoang não thất hoặc khi chảy máu dưới nhện mở rộng vào trong não thất. Trong các trường hợp chảy máu não, chảy máu não thất chiếm khoảng 40% và 10% trường hợp chảy máu dưới nhện. Bên cạnh đó, một số nguyên nhân sau gây chảy máu não thất:

• Chảy máu não thất do chấn thương sọ não kín: Đây là bệnh cảnh của tổn thương não do chấn thương, bao gồm giập não và chảy máu dưới nhện do chấn thương.
• Chảy máu não thất do dị dạng mạch máu: Trường hợp chảy máu não thất do dị dạng mạch máu thường là các thông động tĩnh mạch.
• Chảy máu não thất do các khối u trong não thất: Các khối u như u nhú, u tế bào thần kinh, u màng não, di căn, u tế bào hình sao, u màng não thất có thể gây chảy máu não thất.
• Chảy máu não thất do phình động mạch trong não thất phát triển ở đoạn xa các động mạch màng mạch. Đôi khi trường hợp chảy máu não thất do vỡ phình động mạch thông trước, phình đầu động mạch nền vào trong não thất, phình động mạch tiểu não sau dưới mà không có triệu chứng chảy máu dưới nhện cụ thể.
• Chảy máu não thất cũng có thể do bệnh Moyamoya, bệnh đông máu, mắc phải hoặc bẩm sinh, chảy máu tuyến yên, loạn sản cơ hoặc lạm dụng thuốc cường giao cảm.

Bên cạnh đó, có khoảng 20% - 50% các trường hợp không có nguyên nhân gây chảy máu não thất nào được xác định chính xác. Khoảng một nửa số người bị chảy máu não thất có tăng huyết áp mạn tính nhưng không rõ ràng, vì nó quá nhỏ để có thể nhìn thấy trên CT hoặc MRI.

Các triệu chứng chảy máu não thất trên lâm sàng thường có biểu hiện như sau:

• Trong trường hợp chảy máu não thất do nguyên phát, người bệnh thường có biểu hiện điển hình là đau đầu đột ngột.
• Ngoài đau đầu đột ngột, người bệnh có kèm theo buồn nôn, nôn, và suy giảm ý thức như lú lẫn, mất định hướng.
• Một số ít người bệnh chảy máu não thất bị mất ý thức ngay lúc bệnh khởi phát.
• Các triệu chứng thường khởi phát đột ngột; tuy nhiên một số người bệnh có các triệu chứng tiến triển hoặc giao động.
• Các biểu hiện thần kinh khu trú ít xuất hiện đối với người bệnh bị chảy máu não thất nguyên phát nhưng có thể sẽ liên quan tới các bất thường về hệ thống thần kinh sọ não.
• Liệt dây thần kinh sọ não do việc kéo căng qua bề mặt nền sọ, rối loạn chức năng của dây thần kinh số VI và số III.
• Có thể có co giật nhưng không phổ biến.
• Một số người bệnh bị tăng huyết áp hoặc tăng thân nhiệt, bị rối loạn nhịp tim.
• Người bệnh bị chảy máu não thất có dấu hiệu gáy cứng nhưng các biểu hiện thường sẽ không nhất quán.

Các dấu hiệu và triệu chứng lâm sàng của bệnh chảy máu não thất sẽ phản ánh sự gia tăng đột ngột áp lực nội sọ và đó là hậu quả của thể tích máu trong khoang nội sọ xuất hiện đột ngột. Bên cạnh một số ảnh hưởng của áp lực, các sản phẩm của máu tại khoang dịch não tủy có thể sẽ ảnh hưởng đến những chức năng của não.

Khi bị chảy máu não thất, người bệnh thường có nguy cơ suy giảm thần kinh đột ngột mà nguyên nhân gây ra có thể là do giãn não thất cấp thể tắc nghẽn hoặc chảy máu tái phát hoặc các biến chứng khác. Cụ thể như sau:

• Biến chứng giãn não thất cấp thể tắc nghẽn: Biến chứng này có thể xuất hiện khi tuần hoàn dịch não tủy bị tắc nghẽn bởi cục máu đông. Người bệnh có máu trong não thất III hoặc não thất IV có nguy cơ biến chứng này nhất. Biến chứng này có thể gây tử vong nhanh chóng, phải can thiệp cấp cứu
• Giãn não thất thể lưu thông: Một số người bệnh có thể xuất hiện giãn não thất thể lưu thông, đây được xem là biến chứng muộn của chảy máu não thất nhưng biến chứng này thường có biểu hiện muộn hơn.
• Chảy máu tái phát xuất hiện: Biến chứng này xuất hiện 10% - 20% số người bệnh bị chảy máu não thất. Nguy cơ cao khi xuất hiện biến chứng này là những trường hợp có nguyên nhân là dị dạng mạch não hoặc phình mạch não, có bệnh cảnh rối loạn đông máu.
• Biến chứng co thắt mạch gây thiếu máu não cục bộ: Trường hợp co thắt mạch gây thiếu máu não cục bộ không phổ biến nếu nguyên nhân chảy máu não thất là do nguyên phát, tuy nhiên biến chứng co thắt mạch gây thiếu máu não cục bộ cũng đã được mô tả trong các trường hợp đặc biệt và co thắt mạch là biến chứng thường thấy trong chảy máu dưới nhện nếu nguyên nhân do vỡ phình động mạch não.
• Các biến chứng nội khoa: Một số biến chứng nội khoa phổ biến ở bệnh chảy máu não thất chủ yếu là suy giảm thần kinh. Các biến chứng này gồm viêm phổi hoắc thuyên tắc mạch phổi; nhiễm khuẩn, rối loạn điện giải, tim mạch không ổn định, huyết khối tĩnh mạch sâu và biến chứng gây chảy máu tiêu hóa.

Chảy máu não thất thường xuyên xảy ra hơn ở những trường hợp chảy máu não hoặc chảy máu dưới nhện. Việc đánh giá người bệnh bị chảy máu não thất cần tập trung vào phát hiện nguyên nhân nhằm có phương pháp điều trị thích hợp. Bên cạnh đó, việc phân biệt giữa chảy máu não thất nguyên phát và chảy máu não thất thứ phát cũng rất có giá trị. Bởi đa số người bệnh bị chảy máu não thất do bất kể nguyên nhân gì thì sẽ có khả năng cao giãn não thất cấp thể tắc nghẽn và gây tử vong nhanh chóng cho người bệnh, đòi hỏi bác sĩ phải đưa ra được những quyết định lâm sàng khẩn cấp tới việc sử dụng biện pháp dẫn lưu não thất ra ngoài cũng như các can thiệp điều trị khác. Hiện nay, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là một trong những bệnh viện uy tín cả nước, được đông đảo người bệnh tin tưởng thăm khám và điều trị bệnh. Không chỉ có hệ thống cơ vật chất, trang thiết bị hiện đại: 6 phòng siêu âm, 4 phòng chụp X- quang DR (1 máy chụp toàn trục, 1 máy tăng sáng, 1 máy tổng hợp và 1 máy chụp nhũ ảnh), 2 máy chụp Xquang di động DR, 2 phòng chụp cắt lớp vi tính đa dãy đầu thu (1 máy 128 dãy và 1 máy 16 dãy), 2 phòng chụp Cộng hưởng từ (1 máy 3 Tesla và 1 máy 1.5 Tesla), 1 phòng chụp mạch máu can thiệp 2 bình diện và 1 phòng đo mật độ khoáng xương....Vinmec còn là nơi quy tụ đội ngũ các y, bác sĩ giàu kinh nghiệm sẽ hỗ trợ phần nhiều trong việc chẩn đoán và phát hiện sớm những dấu hiệu bất thường của cơ thể người bệnh. Đặc biệt, với không gian được thiết kế theo tiêu chuẩn khách sạn, Vinmec đảm bảo sẽ mang đến cho người bệnh sự thoải mái, thân thiện, yên tâm nhất.