Eumelanin và Pheomelanin: Hai melanin quyết định màu tóc của bạn

Melanin là một sắc tố tự nhiên quyết định nên màu tóc của con người. Một khi quá trình sản xuất ra sắc tố này bị chậm lại, tóc có thể chuyển sang màu bạc hoặc trắng. Đây cũng là một phần của quá trình lão hóa, tuy nhiên chúng ta vẫn có thể cải thiện được màu tóc của mình thông qua các chất bổ sung melanin hoặc một số loại thực phẩm nhất định.

Melanin được tạo ra từ các tế bào nằm trong nang tóc của con người, có tên là Melanocytes. Những tế bào này có khả năng chuyển hóa các axit amin trong cơ thể thành nhiều loại sắc tố màu melanin khác biệt nhau, từ đó quyết định nên các màu tóc tự nhiên của mỗi người.

Màu tóc của chúng ta thường được quyết định bởi hai loại melanin chính, bao gồm:

• Eumelanin: là loại sắc tố có màu nâu hoặc đen, chịu trách nhiệm chủ yếu về màu tối của tóc. Đối với những người có một lượng lớn Eumelanin trong cơ thể thì màu tóc của họ thường có màu nâu hoặc màu đen.
• Pheomelanin: là loại sắc tố có màu vàng hoặc đỏ, chịu trách nhiệm chủ yếu về sắc ấm, tạo màu sáng cho tóc. Đối với những người có một lượng lớn melanin này thường có màu tóc vàng, vàng óng, hoặc tóc đỏ. Nhìn chung, sắc tố Pheomelanin thường có cấu trúc nhỏ hơn, mịn hơn và có độ khuếch tán cao hơn nhiều so với sắc tố Eumelanin.

Tùy thuộc vào số lượng của hai loại melanin này mà mỗi người sẽ có một màu tóc khác nhau, cụ thể là:

Theo các nhà khoa học cho biết, melanin giữ một vai trò sinh học vô cùng quan trọng đối với mái tóc của con người. Thực tế, những sắc tố melanin giúp bảo vệ tóc khỏi tác hại từ tia nắng mặt trời (photoprotection) và tia cực tím (UV).

Mặt khác, các loại tóc sẫm màu thường có khả năng chống lại tia UV rất tốt, đồng thời chúng cũng có tốc độ phân hủy nhanh hơn so với các loại tóc sáng màu vì khả năng quang hợp của eumelanin cao hơn so với pheomelanin.

Sắc tố melanin sẽ phải trải qua các thay đổi sắc tố đáng kể trong suốt cuộc đời của một người. Nói một cách khác, màu tóc của bạn sẽ thay đổi theo thời gian mà không thể giữ được màu sắc nguyên vẹn mãi mãi.

Đây cũng là lý do vì sao một số đứa trẻ khi sinh ra có mái tóc màu vàng, tuy nhiên đến độ tuổi thiếu niên và trưởng thành thì tóc của chúng lại thay đổi sang màu nâu. Mặt khác, màu sắc của tóc cũng có thể bị ảnh hưởng bởi các yếu tố từ bên ngoài môi trường, chẳng hạn như hóa chất độc hại, chất ô nhiễm và sự thay đổi khí hậu.

Thực tế, cơ thể sản xuất chậm lại lượng melanin chính là một phần của quá trình lão hóa. Một số cuộc nghiên cứu đã phát hiện ra rằng, hầu hết mọi người đều bắt đầu phát triển tóc bạc hoặc tóc trắng trước 50 tuổi.

Việc sản xuất melanin chậm lại không chỉ ảnh hưởng đến sắc tố của tóc mà nó còn tác động lớn đến sức sống của tóc.

Thật vậy, melanin đóng vai trò bảo vệ cho tóc. Số lượng Eumelanin dồi dào sẽ giúp bảo vệ tóc chống lại mức độ tiếp xúc cao với ánh nắng mặt trời và các hậu quả không mong muốn mà nó mang lại như gây khô và dễ gãy rụng tóc. Do đó, đối với những người có mái tóc bạc thường không có melanin và kết cấu của tóc cũng rất khô cứng và dễ gãy.

Màu tóc bạc của con người có thể xuất phát từ sự kết hợp giữa các hạt sắc tố và phi sắc tố trên từng sợi tóc. Ngoài ra, màu tóc sẽ không bị thay đổi đột ngột sang màu bạc mà sẽ chuyển đổi một cách từ từ theo thời gian.

Một nguyên nhân khác dẫn đến màu tóc bạc là do cơ thể con người không sản xuất ra đủ lượng tyrosine axit amin – một chất rất cần thiết để tạo ra melanin giúp quyết định màu tóc. Đôi khi, tóc bạc cũng có thể bắt nguồn từ tình trạng lão hóa hoặc mắc phải một số căn bệnh nhất định.

Ngoài ra, màu tóc bạc cũng có thể là do các tế bào gốc bên trong nang tóc bị chết đi. Các tế bào gốc melanocyte, trong đó có cả sự tích lũy DNA liên quan đến tuổi tác, có thể kích hoạt quá trình chết rụng tế bào (apoptosis). Thông thường, một sợi tóc của con người có thể tồn tại trung bình từ 3-7 năm, sau đó rụng ra và được thay thế bởi một sợi tóc mới. Theo thời gian, tỷ lệ tóc màu trắng sẽ dần trở nên vượt trội và chiếm nhiều ưu thế hơn. Đặc biệt, phần tóc mọc trên thái dương sẽ có tuổi thọ ngắn hơn so với các khu vực khác. Thời gian gãy rụng của chúng cũng tương tự như râu. Đây cũng chính là nguyên nhân vì sao phần tóc ở đây thường chuyển sang màu bạc trước tiên.

Hiện nay, chúng ta vẫn chưa có đủ căn cứ khoa học để có thể chứng minh được rằng các chất bổ sung melanin có khả năng giúp ngăn ngừa hoặc phục hồi được tóc bạc.

Mặt khác, những chất bổ sung melanin thường không được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) chấp thuận, do đó bạn cần xem xét kỹ lưỡng trước khi sử dụng bất kỳ chất bổ sung melanin nào.

Dưới đây là những loại thực phẩm có thể giúp bạn cải thiện được sức sống cho mái tóc của mình, đồng thời thúc đẩy sự phát triển của các loại melanin trong tóc.

*Thực phẩm giàu chất chống oxy hóa: nhiều loại thực phẩm có chứa một lượng lớn vitamin, có nồng độ chất chống oxy hóa cao giúp tăng cường sản sinh ra melanin trong tóc. Các chất chống oxy hóa có tác dụng tương tự như chất bổ sung, giúp bảo vệ các tế bào của cơ thể khỏi tác hại từ các gốc tự do.

Một số thực phẩm giàu chất chống oxy hóa, bao gồm:

• Sô-cô-la đen
• Rau lá xanh
• Quả việt quất
• Đậu
• Atisô
• Hồ đào

*Thực phẩm có chứa đồng: đồng đóng một vai trò vô cùng thiết yếu trong việc sản xuất melanin, do đó bạn nên bổ sung những loại thực phẩm sau vào trong chế độ ăn uống hàng ngày của mình, bao gồm:

• Quả hạnh
• Thịt cua
• Đậu phộng
• Đậu lăng
• Nấm trắng
• Gan bò

*Thực phẩm có vitamin A, C và E: các nghiên cứu đã cho thấy, việc bổ sung nhiều loại thực phẩm có chứa vitamin A, C và E sẽ giúp cải thiện được các vấn đề về tóc, da và móng tay. Không những thế, các loại vitamin cũng giúp bảo vệ làn da khỏi tác hại của tia UV từ ánh nắng mặt trời. Một số loại thực phẩm giúp bạn cung cấp đầy đủ lượng vitamin A, C và E, chẳng hạn như cá, thịt, rau xanh lá, trái cây họ cam quýt, quả mọng, các loại hạt hoặc ngũ cốc.

*Thực phẩm giàu vitamin B6 và B12: vitamin B6 và B12 đã được chứng minh là có tác dụng tăng cường sản xuất ra melanin. Vitamin B6 hay còn được gọi là pyridoxine, giúp kích hoạt sản xuất các enzyme và tham gia vào các phản ứng hóa học thúc đẩy quá trình trao đổi chất của các protein tóc (gồm melanin và keratin) trong các nang tóc, từ đó kích thích sự phát triển và đổi mới của tóc.

Bên cạnh đó, vitamin B12 hay còn được gọi là cobalamin, giúp thúc đẩy sự phát triển khỏe mạnh của tóc bằng cách tăng sản xuất các tế bào hồng cầu. Một số nghiên cứu đã cho thấy, việc thiếu hụt vitamin B12 có thể dẫn tới bạc tóc sớm. Do đó, việc bổ sung vitamin B12 thực sự là điều cần thiết để ngăn ngừa tình trạng này. Bạn có thể lựa chọn một số loại thực phẩm giàu vitamin B12, bao gồm: thịt gia cầm, thịt cá, trứng và các sản phẩm từ bơ sữa.