Máy ECMO có tác dụng gì?

Bài viết được viết bởi ThS.BS Nguyễn Ngọc Quang - Khoa Hồi sức tích cực - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City

Trong đợt dịch Covid – 19 vừa qua, với sự quyết tâm của chính phủ, cả hệ thống y tế chúng ta đã vượt qua đại dịch với mức độ thiệt hại về con người rất thấp so với thế giới. Ngoài ra, với sự phát triển của khoa học kỹ thuật, các hệ thống máy móc và thuốc men góp một phần quan trọng trong điều trị các bệnh nhân bị nhiễm Covid – 19 nặng.

Một trong các kỹ thuật được nhắc đến nhiều lần trên các phương tiện truyền thông là kỹ thuật ECMO. Vậy ECMO là gì và tác dụng ra sao?

ECMO là viết tắt của thuật ngữ: ExtraCorporeal Membrane Oxygenation (máy trao đổi oxy ngoài cơ thể). Trên cơ thể khỏe mạnh, chúng ta được cung cấp oxy nhờ vai trò của phổi lấy oxy từ không và đưa vào mạch máu.

Trong trường hợp phổi chúng ta tổn thương nặng, không còn khả năng hấp thụ oxy từ khí thở, dẫn tới cơ thể bị thiếu oxy. Nếu không có phương pháp nào cung cấp đủ oxy, cơ thể sẽ chết.

Máy ECMO ra đời nhằm mục đích cung cấp oxy cho cơ thể bằng cách đưa trực tiếp oxy vào dòng máu người mà không cần vai trò của phổi (có thể gọi là phổi nhân tạo).

Việc cung cấp oxy vào máu là một kỹ thuật rất phức tạp và không thể kéo dài do vậy máy có vai trò cực kỳ quan trọng để duy trì sự sống của người bệnh nhưng ngược lại, phổi của người bệnh cần phải hồi phục dần trở lại để thay thế hoạt động ngắn hạn của máy (thông thường từ 7 ngày đến 1-2 tháng).

Từ nguyên lý trên đây ECMO được sử dụng để hỗ trợ các nhóm bệnh nhân sau:

• Phổi tổn thương nặng và không thể cung cấp đủ oxy cho cơ thể
• Phổi tổn thương nặng và không thể loại bỏ carbon dioxide (CO2) ra khỏi cơ thể
• Tim vì một nguyên nhân nào đó mà không thể bơm đủ máu cho cơ thể ECMO cũng có thể được sử dụng để hỗ trợ chờ tim hồi phục hoặc chờ ghép tạng (ví dụ như ghép tim và/hoặc ghép phổi)

Máy ECMO được kết nối với bệnh nhân thông qua các ống nhựa (cannula). Các ống được đặt trong các tĩnh mạch và động mạch lớn ở chân, cổ hoặc ngực.

Máy ECMO là mộ bơm ly tâm hút máu kém oxy (dòng máu đen) từ cơ thể bệnh nhân đến phổi nhân tạo (màng ECMO).

Tại màng trao đổi, máu được bổ sung oxy và loại bỏ CO2 thông qua một hệ thống bơm khí qua màng (bộ trộn oxy giống như động tác hít thở đưa khí vào phổi của chúng ta).

Sau khi máu đã được trao đổi tại màng và làm giàu oxy (dòng máu chuyển màu đỏ tươi) được máy ECMO bơm trở lại mạch máu của bệnh nhân để đi nuôi cơ thể.

Vì bơm trở lại có thể bơm tới áp lực như của tim cho nên đôi khi ECMO còn được dùng trong hỗ trợ bệnh nhân bị bệnh lý gây suy tim nặng.

• Bệnh suy tim nặng: viêm cơ tim, nhồi máu cơ tim, suy tim do các nguyên nhân khác chờ ghép tim, ngừng tim
• Sốc phản vệ gây trụy tim mạch nặng không hồi phục
• Tổn thương phổi nặng do nhiễm trùng hoặc virus: cúm, Corona...
• Bệnh phổi mạn tính không thải được CO2, hoặc đợt cấp của hen hoặc COPD đe dọa tính mạng

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là một trong những bệnh viện không những đảm bảo chất lượng chuyên môn với đội ngũ y bác sĩ giàu kinh nghiệm, hệ thống trang thiết bị công nghệ hiện đại. Bệnh viện cung cấp dịch vụ khám, tư vấn và chữa bệnh toàn diện, chuyên nghiệp, không gian khám chữa bệnh văn minh, lịch sự, an toàn và tiệt trùng tối đa.