Phải làm gì nếu nghẹt mũi khó thở kéo dài?

Nghẹt mũi, khó thở là tình trạng các mạch máu bên trong mũi bị viêm và các mô mũi sưng lên, xuất hiện một lượng chất nhầy ngăn cản sự lưu thông không khí và làm cho người bệnh không thể thở được bình thường.

Nghẹt mũi cũng là dấu hiệu thường gặp của dị ứng, khi hệ hô hấp của bạn tiếp xúc với tác nhân gây kích ứng, niêm mạc mũi và xoang bị kích ứng, tăng tiết chất nhờn đào thải chất gây nên dị ứng. Kết quả khi dịch mũi tiết quá nhiều sẽ dẫn đến nghẹt mũi, cản trở hô hấp.

Tình trạng nghẹt mũi khó thở kéo dài khiến nhiều người khó chịu nhưng không phải ai cũng có ý thức thăm khám sớm bởi đây vẫn được coi là triệu chứng “xoàng xĩnh” không gây hại gì. Tình trạng nghẹt mũi không quá nghiêm trọng nhưng để lâu không điều trị sẽ dẫn tới tình trạng viêm xoang mũi cấp tính, khó điều trị về sau.

Bên cạnh đó, khi bị nghẹt mũi người bệnh còn sẽ bị thêm một số triệu chứng khác, chẳng hạn như đau họng, ù tai, đau đầu, sổ mũi, chảy nước mũi thường xuyên và nghẹt mũi một bên.

Khi bạn bị nghẹt mũi, khó thở trong một thời gian dài, khoảng trên 3 tuần, được coi là nghẹt mũi mãn tính. Bên cạnh việc mũi bạn luôn có dịch dẫn đến tắc mũi, không thở được bằng mũi thì nghẹt mũi mạn tính còn có các dấu hiệu khác như:

• Thay đổi giọng nói: giọng bạn trở nên khàn, nghe khàn ngạt như không có không khí đi qua mũi.
• Khó thở khi bạn ngủ: Tình trạng nghẹt mũi thường tăng về ban đêm khiến bạn khó thở, làm cho giấc ngủ bị gián đoạn, ngủ không sâu giấc, hậu quả là bạn luôn mệt mỏi, buồn ngủ vào ban ngày, có xu hướng nhiều hơn, làm giảm hiệu quả lao động

Với trẻ nhỏ. ngáy nhiều hơn trong khi ngủ cũng có thể là dấu hiệu của nghẹt mũi kéo dài.

Tình trạng nghẹt mũi, khó thở kéo dài ít khi là do nguyên nhân cấp tính như cảm lạnh, nhiễm virus thông thường.

Triệu chứng nghẹt mũi xuất hiện rất nhiều ở các loại bệnh nên cũng cần phải có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, cụ thể như:

2.1 Cảm lạnh

Khả năng cao bạn bị cảm lạnh do thời tiết thay đổi hoặc cơ thể bạn không thích ứng được với môi trường sống hiện tại nếu nghẹt mũi kèm theo những biểu hiện gồm liên tục hắt hơi, đau họng, có nhiều cơn ho hoặc bị sốt.

2.2. Người bị dị ứng hoặc thay đổi môi trường sống

Một số người sẽ gặp phải tình trạng nghẹt mũi, khó chịu, thậm chí khó thở khi họ tiếp xúc với đồ vật hoặc vật phẩm (đôi lúc là thuốc) sẽ bị dị ứng.

Khi cơ thể bạn đã dần quen với một nhiệt độ nhất định mà thay đổi địa điểm sinh sống hay đổi mùa sẽ diễn ra tình trạng cơ thể bắt đầu khó chịu và xảy ra triệu chứng nghẹt mũi và hắt hơi nặng hơn.

2.3. Chất lượng không khí

Nghẹt mũi liên tục có thể xuất phát từ những lý do khách quan, chẳng hạn như bụi bẩn tích tụ quá nhiều ở môi trường sống hiện tại. Những cơn dị ứng đột nhiên xuất hiện do không khí quá ẩm hoặc quá khô sẽ khiến cho tình trạng nghẹt mũi nặng hơn.

2.4. Bệnh viêm nhiễm đường hô hấp

Bệnh viêm nhiễm đường hô hấp bao gồm viêm mũi dị ứng, viêm họng, viêm thanh quản, viêm amidan và viêm xoang đều có chung một triệu chứng nghẹt mũi, mức độ nặng nhẹ sẽ tùy biến mỗi cá nhân.

Trong đó viêm xoang phổ biến nhất, thường gặp ở người trưởng thành và đi kèm với nghẹt mũi thường xuyên, khứu giác và hàm sẽ bị đau do ảnh hưởng của bệnh.

2.5. Thay đổi nội tiết tố khi đang mang thai

Nghẹt mũi khi mang thai sẽ bắt đầu xuất hiện những triệu chứng, chẳng hạn như nghẹt mũi, ngứa mũi, hắt hơi...

Hiện tại, chưa cách nào chữa dứt điểm hoàn toàn những tình trạng nghẹt mũi mà chỉ có thể sử dụng một số phương pháp tự nhiên để giảm thiểu các tình trạng trên.

2.6. Dưới đây là các vấn đề cần nhanh chóng thay đổi hoặc chấm dứt ngay:

• Khi bạn thường xuyên hít phải những chất độc hại vào cơ thể khiến cho tình trạng nghẹt mũi càng trở nên nặng hơn
• Hàng ngày tiếp xúc với các chất hoặc tác nhân gây dị ứng nghẹt mũi
• Lười uống nước mỗi ngày và bổ sung đủ loại vitamin, chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể.
• Không vệ sinh mũi thường xuyên cũng khiến cho tình trạng chất nhầy trong mũi vẫn bị tắc.

Đối với nghẹt mũi thông thường do kích ứng hoặc bệnh viêm đường hô hấp, viêm mũi, những cách trị đơn giản trên sẽ có hiệu quả. Tuy nhiên, với trường hợp bệnh nặng, hay bị nghẹt mũi, khó thở sẽ ảnh hưởng đến hoạt động hít thở, đặc biệt là ở người có cơ địa hô hấp nhạy cảm thì cần sử dụng thuốc điều trị.

Đa phần thuốc trị nghẹt mũi là thuốc không kê đơn, bạn có thể sử dụng theo chỉ dẫn của bác sĩ.

3.1. Thuốc thông mũi dạng xịt

Thuốc xịt mũi là thuốc thường sử dụng nhất với các trường hợp nghẹt mũi, dị ứng mũi với thành phần dược chất như Oxymetazoline, Rhinex,... Khi tiếp xúc với niêm mạc mũi thì thuốc có tác dụng giảm sưng tấy, giảm áp lực xoang và giảm tiết dịch nhầy, từ đó loại bỏ chứng nghẹt mũi. Ngoài thuốc xịt thì trên thị trường cũng có thuốc thông mũi dạng uống song ít phổ biến hơn.

Thuốc thông mũi dạng xịt có tác dụng nhanh trong điều trị nghẹt mũi, tuy nhiên không nên lạm dụng dùng nhiều lần trong ngày và quá dài ngày có thể gây ảnh hưởng xấu đến cơ quan này. Để dùng thuốc một cách hiệu quả nhất và tránh các biến chứng có thể xảy ra thì bạn cần tham vấn thêm ý kiến của bác sĩ chuyên khoa Tai - Mũi - Họng.

3.2. Thuốc kháng histamine

Nếu nguyên nhân gây nghẹt mũi và các triệu chứng hô hấp khác là do dị ứng thì bạn cần dùng thuốc kháng histamin để kiểm soát dị ứng. Tuy nhiên, không nên sử dụng thuốc kháng histamin khi không có chỉ định của bác sĩ hoặc chưa xác định được nguyên nhân nghẹt mũi và do dị ứng.

3.3. Một số phương pháp giúp trị nghẹt mũi, khó thở tại nhà

• Sử dụng máy tạo độ ẩm hoặc máy phun sương để tăng độ ẩm không khí cho bạn

Một trong những tác nhân gây nghẹt mũi có thể là không khí khô và cơ thể bị thiếu nước do thời tiết thay đổi hoặc nằm máy điều hòa quá lâu.

Máy tạo độ ẩm sẽ giúp cho không khí ẩm hơn để làm dịu các mô bị kích thích và mạch máu bị sưng trong mũi và xoang, làm loãng chất nhầy trong xoang.

Hãy nhớ lau chùi sạch sẽ và giữ cho máy tạo độ ẩm sạch sẽ vì độ ẩm cũng sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn nấm mốc phát triển, ảnh hưởng ngược tới sức khỏe của người dùng.

• Dùng tinh dầu từ thiên nhiên để xông hơi

Nghẹt mũi sẽ mau chóng hết khi sử dụng tinh dầu để xông hơi. Cách thực hiện:

Chuẩn bị thu nhỏ chứa nước nóng, cho thêm vài giọt tinh dầu khuynh diệp hoặc tinh dầu sả, oải hương để tỏa mùi dễ chịu

Sử dụng khăn to trùm kín đầu để hơi nước trong thau bốc lên, rồi xông trong khoảng 10 phút

Hãy áp dụng xông hơi khoảng 2 – 3 lần/ngày để điều trị nghẹt mũi

Hoặc nếu như bạn có sẵn máy xông mặt hoặc máy xông tinh dầu cũng có thể sử dụng để xông hơi lên mũi nhé. Chú ý cần giữ khoảng cách an toàn giữa mặt và chậu nước để không bị bỏng.

• Uống trà gừng mật ong

Khi bị nghẹt mũi, một ly trà gừng mật ong nóng cũng là cách chữa đơn giản nhưng hiệu quả, đặc biệt với người bị nghẹt mũi do cảm lạnh. Cách pha chế trà gừng:

• Rửa sạch gừng tươi, cạo sạch vỏ và thái lát nhỏ, sau đó cho vào cốc nước nóng.
• Hãy đợi khoảng 15 phút để nước trong cốc chuyển sang màu vàng của gừng.
• Tiếp đến, thêm 2 thìa cà phê mật ong, khuấy đều rồi thưởng thức.

Tuy nhiên, nếu bạn đang mắc các bệnh lý như viêm loét dạ dày, trào ngược dạ dày thì cần phải chú ý hơn khi sử dụng gừng.

Cần mua loại mật ong tốt và có nguồn gốc rõ ràng để đạt kết quả tốt nhất.

• Uống nước tía tô nóng

Trong lá tía tô có chứa các hoạt chất chống viêm tự nhiên, chống dị ứng, giải cảm, đẹp da, tăng sức đề kháng, được áp dụng trong nhiều bài thuốc đông y.

Cách pha nước tía tô nóng để uống như sau:

• Rửa sạch lá tía tô rồi ngâm với nước muối loãng trong khoảng 5 phút
• Sau đó, cho tía tô vào 2,5 lít nước lọc rồi đun sôi, đậy kín nắp, sau khi sôi khoảng 2 phút rồi tắt bếp
• Hãy để nước tía tô để nguội cùng 3 lát chanh tươi vào bình, bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh, uống trong ngày.

Tuy nước tía tô rất tốt và tự nhiên nhưng khi bạn uống thấy có triệu chứng dị ứng hãy dừng sử dụng ngay nhé.

• Bổ sung vitamin và thảo dược sẽ giúp tăng cường hệ miễn dịch cho cơ thể bạn

Bạn cần ăn các loại trái cây, rau củ quả có chứa nhiều vitamin C như cam, ổi, bông cải xanh, dâu tây, kiwi, đu đủ... nếu đang bị nghẹt mũi.

• Tắm nước nóng

Tình trạng nghẹt mũi có thể tạm thời chấm dứt khi bạn tắm nước nóng để làm loãng chất nhầy. Khi tắm hãy nhớ đóng cửa phòng tắm để hơi nước nóng trong phòng tắm hỗ trợ bạn tốt hơn.

• Uống nhiều nước (đặc biệt là nước ấm) cho cơ thể của bạn

Việc uống đủ nước hằng ngày rất quan trọng vì cơ thể chúng ta chiếm đến 70% là nước nên khi thiếu nước cơ thể sẽ không làm việc bình thường được.

Bạn hãy nhớ uống nước sau mỗi 20 – 30 phút, đừng để đến khi khát quá mới uống.

• Súc miệng bằng nước muối ấm

Các bác sĩ khuyên người đang bị các bệnh đường hô hấp tai mũi họng thì nên súc miệng bằng nước muối ấm để kháng khuẩn, loại bỏ virus.

• Tạo điều kiện thuận lợi để giúp bạn ngủ dễ hơn

Nghẹt mũi, khó thở sẽ trở nên nặng hơn vào ban đêm nên khi bạn chuẩn bị ngủ, hãy kê cao gối vì sẽ giúp phần mũi rút hết chất nhầy và ngăn chặn tình trạng ợ nóng thường xuyên.

Cùng lúc đó, bạn hãy tạo độ ẩm cho phòng ngủ của bạn bằng máy tạo độ ẩm để làm loãng chất nhầy trong mũi.

• Nghỉ ngơi

Khi quá nghẹt mũi thì bạn không nên cố làm việc, nhất là những việc nặng nhọc sẽ khiến cho tình trạng kéo dài hơn.

Bạn hãy dành thêm thời gian thư giãn thả lỏng, tránh căng thẳng và stress nếu không muốn tình trạng nghẹt mũi càng trở nên tồi tệ hơn.

Tình trạng nghẹt mũi, khó thở sẽ tự giảm nhưng nếu như kéo dài từ 10 ngày đến 1 tuần và kèm theo các triệu chứng khác như sốt cao, chảy máu mũi một bên, thở khò khè hoặc khó thở, đau mặt hoặc đau răng dai dẳng thì bạn hãy đến gặp bác sĩ ngay để được thăm khám và chỉ định phương pháp điều trị phù hợp cho tình trạng bệnh của bạn, nhằm tránh dẫn đến những biến chứng bệnh về mũi nguy hiểm xảy ra.

Nghẹt mũi, chảy mũi nước và giảm khứu giác chính là các triệu chứng chính của polyp mũi. Nhưng đó cũng là các triệu chứng của nhiều tình trạng khác, chẳng hạn như cảm cúm. Tuy nhiên các triệu chứng của cảm cúm thường sẽ hết đi sau một tuần, nhưng các triệu chứng của polyp lại không giảm đi. Cần thiết đi khám bệnh khi bạn khó thở và sổ mũi kéo dài.