Thiếu máu não gây chóng mặt, buồn nôn, đau đầu

Thiếu máu não là tình trạng bệnh thường xuyên xảy ra ở người già nhưng hiện nay đang ngày càng trẻ hóa, nhất là những người làm việc căng thẳng, lao động trí óc, ít vận động. Thiếu máu não gây chóng mặt, buồn nôn, đau đầu làm ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và tinh thần của người bệnh.

Thiếu máu não hay còn được gọi là bệnh thiếu máu lên não, là tình trạng suy giảm tuần hoàn máu lên não, dẫn đến việc giảm khả năng cung cấp oxy và các dưỡng chất cần thiết cho hoạt động của não bộ, ảnh hưởng đến cấu trúc cũng như chức năng của một phần hoặc nhiều phần trên não.

Đối tượng thường gặp tình trạng thiếu máu não là người cao tuổi, người trung niên, người có bệnh lý mãn tính như tim mạch, huyết áp, tiểu đường,... Tuy nhiên, theo các thống kê gần đây, tình trạng đang có xu hướng trẻ hóa ở những người thường xuyên căng thẳng, stress trong cuộc sống và công việc như: Người quản lý, nhân viên văn phòng, phụ nữ nội trợ, người có lối sống thụ động, ăn uống không khoa học, sống trong môi trường ô nhiễm, ...

Triệu chứng của bệnh thiếu máu não rất đa dạng và biểu hiện khác nhau, tùy thuộc vào mức độ nặng nhẹ của người bệnh. Tuy nhiên có những triệu chứng phổ biến nhất như:

• Đau đầu: Đau đầu thiếu máu não là triệu chứng thường gặp nhất, chiếm 90-95% ở người bị thiếu máu não. Ban đầu cơn đau nhói sẽ xuất hiện ở vùng đầu, sau đó lan tỏa khắp đầu. Người bệnh sẽ có cảm giác nặng đầu khi di chuyển. Cơn đau thường xuất hiện khi thời tiết thay đổi hoặc khi bị căng thẳng. Nếu tình trạng này không được điều trị sớm có thể gây ra những nguy hại cho sức khỏe của người bệnh như đột quỵ, trầm cảm, suy thoái võng mạc, mất thị lực, thậm chí còn có thể mù vĩnh viễn.
• Chóng mặt, buồn nôn: Là tình trạng người bệnh cảm giác hơi loạng choạng kèm theo hoa mắt, tối sầm mặt hoặc nôn ói khi thay đổi tư thế. Các cơn chóng mặt, buồn nôn có thể chỉ kéo dài vài phút nhưng cũng có thể kéo dài đến vài ngày.
• Rối loạn giấc ngủ: Đây là một trong những triệu chứng thường gặp của những người bị thiếu máu lên não, người bệnh sẽ gặp tình trạng khó ngủ, ngủ chập chờn, dễ bị tỉnh giữa giấc, ngủ không sâu giấc,... Tình trạng này sẽ nặng dần nếu không được điều trị kịp thời, gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe thể chất và tinh thần vì chất lượng giấc ngủ kém kéo dài khiến cho sức khỏe suy giảm, tinh thần không tỉnh táo, dễ kích động, cáu gắt.
• Tê bì chân tay: Người bị thiếu máu não cũng thường xuất hiện các triệu chứng tê bì đầu ngón tay, ngón chân do máu nuôi đến các khu vực này cũng bị ảnh hưởng. Người bệnh sẽ có cảm giác tê ngứa giống như kiến bò khiến cho họ vô cùng khó chịu, ngoài ra còn có thể xuất hiện những cơn đau dọc xương sườn, lạnh sống lưng, đau mỏi vai gáy,... . Các triệu chứng này có thể xảy ra bất cứ thời gian nào trong ngày.
• Cơ thể suy nhược, suy giảm trí nhớ: Vì tế bào não không được cung cấp đủ năng lượng hoạt động thường xuyên nên dẫn tới tình trạng lão hóa tăng lên, hoạt động và chức năng của não cũng bị suy giảm. Trong đó, triệu chứng suy giảm trí nhớ sẽ xuất hiện sớm nhất và nặng nhất, khiến cho người bệnh nhanh quên mọi việc, gây ra các rắc rối cho công việc và cuộc sống.

Do các bệnh lý tiềm ẩn ở trong cơ thể:

• Bệnh xơ vữa động mạch: Hầu hết 80% các trường hợp có nguyên nhân từ bệnh xơ vữa, lão hóa động mạch. Chúng gây hẹp lòng mạch, đè ép vào mạch máu nuôi não, làm giảm đi lượng máu và oxy lên não.
• Bệnh thoái hóa đốt sống cổ, chấn thương cột sống: Khi các đốt sống bị tổn thương, chúng sẽ gây chèn ép lên các mạch máu, làm giảm quá trình cung cấp máu lên não.
• Bệnh tim mạch: Khiến cho các chức năng cung cấp máu từ tim lên não bị ảnh hưởng, sự lưu thông máu trong cơ thể không đủ sẽ làm ngưng trệ quá trình đưa máu lên não.
• Bệnh tăng huyết áp: Huyết áp cao làm tăng áp lực của dòng máu lên thành mạch, khiến thành mạch bị giãn dần ra và xuất hiện những tổn thương. Những tổn thương này xuất hiện nhiều ở các mạch máu não sẽ gây ra phình mạch, gây ra nguy cơ chảy máu não hoặc hình thành các mảng xơ vữa, làm cản trở quá trình vận chuyển máu lên não.

Các nguyên nhân đến từ lối sống:

• Do căng thẳng, stress trong công việc, cuộc sống khiến cho cơ thể sản sinh ra các gốc tự do, chúng sẽ tập hợp lại gây tổn thương đến thành mạch máu, hình thành nên các mảng xơ vữa và tạo ra các cục máu đông. Chính những tác nhân này trực tiếp làm hẹp động mạch, khiến lưu lượng máu đến não bị giảm, gây ra các triệu chứng đau nửa đầu, tai biến mạch máu não, ...
• Do hút thuốc lá, uống rượu bia thường xuyên: Làm tăng nguy cơ hình thành các cục máu đông trong lòng mạch, dẫn đến tình trạng thiếu máu cục bộ.
• Do chế độ ăn uống không lành mạnh, thiếu khoa học: Ít chất xơ, nhiều dầu mỡ và chất béo sẽ làm các thành mạch dễ hình thành các mảng xơ vữa, gây hẹp lòng mạch, làm ngưng trệ quá trình lưu thông máu.
• Do lười vận động: Khiến cho quá trình lưu thông máu trở nên chậm.
• Do thói quen gối đầu cao khi ngủ: Điều này gây cản trở quá trình đưa máu từ tim lên não. Khi cổ bị gập ngay đốt sống, chèn ép dây thần kinh gáy, ảnh hưởng đến việc tuần hoàn máu lên não, dẫn đến tình trạng thiếu máu não. Do đó, khuyến cáo không nên kê gối cao quá 15cm.

Theo tổ chức y tế thế giới (WHO), bệnh thiếu máu não nằm trong danh sách top 3 các bệnh gây tử vong cao nhất, chỉ sau bệnh ung thư và tim mạch.

Vì não tiêu thụ đến 20% oxy của toàn cơ thể, do đó sẽ rất dễ nhạy cảm với tình trạng thiếu oxy. Não chỉ cần 10 giây không được cung cấp máu cũng có thể khiến cho các mô não rơi vào tình trạng rối loạn. Nếu tình trạng này kéo dài trong vòng 4 phút, các tế bào thần kinh sẽ chết dần và không thể nào hồi phục được nữa.

Bệnh thiếu máu não ở giai đoạn đầu sẽ có các tình trạng như chóng mặt, buồn nôn, đau đầu,... Tuy nhiên, nếu để tình trạng này kéo dài, bệnh sẽ tiến triển nặng. Các cục máu đông sẽ gây hẹp lòng mạch máu bất cứ lúc nào, dẫn đến các cơn thiếu máu đột ngột, gây nguy cơ xảy ra tai nạn khi người bệnh làm việc ở trên cao, đang lái xe, bơi lội,... Thậm chí thiếu máu não sẽ rất dễ dẫn đến tình trạng nhồi máu não, đột quỵ, dẫn đến tử vong.

Hiện nay chưa có loại thuốc nào có thể điều trị bệnh thiếu máu não một cách dứt điểm hoàn toàn. Hầu hết các loại thuốc đang được sử dụng hiện nay chủ yếu giúp người bệnh tăng lượng máu lên não và cải thiện các triệu chứng do căn bệnh này gây ra. Do đó, việc dự phòng và cải thiện bệnh khi ở giai đoạn đầu chiếm vai trò vô cùng quan trọng. Người bệnh có thể áp dụng các biện pháp dưới đây:

• Thực hiện chế độ ăn uống đầy đủ, khoa học, lành mạnh: Cung cấp đủ các dưỡng chất cho cơ thể, chú ý bổ sung đủ sắt để giúp tăng cường quá trình tạo ra máu, ăn các loại thực phẩm giàu omega 3 như cá hồi, cá tuyết, cá trích, tảo biển, ...; các loại thực phẩm giàu polyphenols như đậu, hạt, trà, cacao,...; thực phẩm giàu nitrat như rau diếp, cải bó xôi,... Bên cạnh đó, cần hạn chế các loại mỡ động vật, thức ăn nhanh, chế biến sẵn, phụ gia thực phẩm, các loại chứa chất kích thích như rượu bia, cà phê, thuốc lá, ...
• Thường xuyên vận động cơ thể để quá trình lưu thông máu đến não tốt hơn. Với người bị thiếu máu não, cần vận động thời gian ít nhất là 30 phút/ngày với các bài tập vừa phải, phù hợp như đi bộ, yoga, khiêu vũ, đạp xe, ...
• Hướng đến lối sống tích cực: Suy nghĩ lạc quan và giảm thiểu tối đa các căng thẳng, lo âu có thể gặp phải. Dành nhiều thời gian nghỉ ngơi, thư giãn cơ thể, tránh làm việc quá sức, ngủ sớm và đủ giấc.
• Khám sức khỏe định kỳ: Để kịp thời phát hiện các bệnh lý tiềm ẩn mà người bệnh chưa biết.
• Bổ sung thêm các loại thực phẩm chức năng có cơ chế chống gốc tự do gây hại cho mạch máu, giúp tăng cường máu lên não một cách dễ dàng, phòng ngừa bệnh thiếu máu não.

Hi vọng với những thông tin chia sẻ trên sẽ giúp cho người bệnh phòng ngừa và cải thiện tình trạng thiếu máu não gây chóng mặt, buồn nôn, đau đầu, sớm đưa cơ thể trở lại khỏe mạnh, tận hưởng cuộc sống.