Ý nghĩa lâm sàng của xét nghiệm nhóm máu

Bài viết bởi Bác sĩ Lê Thị Na - Khoa Xét nghiệm - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City.

Nhóm máu là một trong những đặc điểm sinh học của con người, do gen quyết định, hiện nay người ta ghi nhận khoảng 36 nhóm máu. Xét về khía cạnh ứng dụng trong các cơ sở y tế, hai hệ nhóm máu được sử dụng nhiều nhất là ABO và Rh. Hệ nhóm máu ABO bao gồm bốn nhóm máu A, B, O và AB. Mỗi người sẽ thuộc một trong bốn nhóm máu trên. Ngoài ra, còn có các dưới nhóm A1, A2,A3, Ax, B3, Bx, Bm. Hệ nhóm máu Rh có hai nhóm máu chính là RhD dương và RhD âm. Mỗi người sẽ thuộc một trong hai nhóm máu trên.

Xét nghiệm nhóm máu được thực hiện có chỉ định truyền máu hoặc có nguy cơ phải truyền máu: khi có thiếu máu hoặc chuẩn bị phẫu thuật, thủ thuật có khả năng gây mất nhiều máu.

• Xét nghiệm lựa chọn đơn vị máu phù hợp khi cấp phát máu để truyền.
• Khi đăng ký hiến máu, hiến mô và bộ phận cơ thể người.
• Phụ nữ trong thời gian mang thai với mục đích kiểm soát các nguy cơ có thể gây bất đồng nhóm máu mẹ - con.
• Khi cần xác định huyết thống.
• Người khỏe mạnh nên biết nhóm máu để thuận tiện khi cần hiến hoặc nhận máu.

Dựa vào sự có mặt của kháng nguyên trên hồng cầu và kháng thể trong huyết thanh chia ra các nhóm máu chính thuộc hệ ABO và Rh, điều này có ý nghĩa quan trọng liên quan đến truyền máu.

Người Việt Nam tỉ lệ nhóm máu ABO là:

• Nhóm máu A: 21.2%
• Nhóm máu B 30.1%
• Nhóm máu O: 42.1%
• Nhóm máu AB: 6.6%

Tỉ lệ nhóm máu Rh D Dương: 99.96%; Rh D âm: 0.04%

Nhóm máu do gen quyết định nên không thay đổi trong cuộc sống (trừ khi có truyền tế bào gốc tạo máu), nhóm máu AB và hoặc RhD âm là nhóm máu hiếm.

Phụ nữ khi sinh con mà nhóm máu Rh D âm có thể gây bất đồng nhóm máu với thai nhi (thai nhi RhD dương) làm tan máu, hậu quả là thai lưu, vàng da trẻ sơ sinh.

Để phòng bệnh cần được theo dõi thai định kỳ tại cơ sở y tế và được xét nghiệm nhóm máu, tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City thai phụ được theo dõi định kỳ, xét nghiệm nhóm máu và các xét nghiệm sàng lọc khác. Khi phụ nữ mang thai có nhóm máu RhD âm được bác sĩ sẽ xem xét chỉ định tiêm globulin miễn dịch để ngăn ngừa tan máu trẻ sơ sinh và chuẩn bị cho một cuộc sinh an toàn. Trẻ sơ sinh được theo dõi và xử trí kịp thời, hiệu quả khi có biểu hiện tan máu.

Trong truyền máu, thực hiện nguyên tắc đảm bảo hòa hợp miễn dịch, nghĩa là phải có sự hòa hợp kháng nguyên, kháng thể hệ thống nhóm máu ABO và Rh giữa người cho và người nhận. Khi cần truyền máu các bác sĩ sẽ chỉ định và tư vấn cụ thể.

Để đăng ký khám tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec, Quý Khách có thể liên hệ đến Hotline Hệ thống Y tế Vinmec trên toàn quốc, hoặc đăng ký khám trực tuyến TẠI ĐÂY.