Thai máy như thế nào là bình thường, thế nào là bất thường?

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa I Lê Hồng Liên - Khoa Sản phụ khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park.

Thai máy không chỉ giúp người mẹ cảm nhận được mầm sống đang ngày một lớn dần trong cơ thể mà theo dõi thai máy còn là phương pháp hiệu quả để kiểm tra sức khỏe thai nhi. Vậy thai máy như thế nào là bình thường, như thế nào là bất thường?

Cử động thai là biểu hiện tình trạng sức khỏe của thai nhi. Khi số lần thai cử động giảm đó là dấu hiệu báo động tình trạng sức khỏe kém của thai nhi. Khi thai nhi không cử động hay cử động yếu, có thể thai yếu hoặc thai lưu. Bà bầu sẽ bắt đầu cảm nhận được những cử động của thai nhi vào tuần lễ thứ 20 của thai kỳ. Thường trong ba tháng giữa này, cử động của thai nhi thường không đều đặn, nhưng càng về sau càng đều đặn hơn. Thời gian hoạt động rõ nhất là từ cuối tuần thứ 25-32.

Nếu sau 5 tháng, vẫn chưa thấy thai máy là dấu hiệu đáng ngại. Những thai phụ có thành bụng dày khó cảm nhận thai máy hơn người có thành bụng mỏng. Lượng nước ối quá ít hay quá nhiều cũng ảnh hưởng đến khả năng cảm nhận. Cảm nhận đầu tiên thường nhẹ nhàng, như có gì nhúc nhích trong bụng. Khi thai càng lớn mẹ sẽ cảm nhận rõ hơn cử động đạp, quẫy của bé. Ở những tháng cuối thai kỳ, thai phụ cần phân biệt để tránh nhầm lẫn cử động thai với cơn gò tử cung. Gò tử cung làm toàn bộ bụng cứng chắc lên, tuỳ mức độ còn gây đau, trong khi thai máy chỉ cảm nhận ở một vùng bụng.

Tốt nhất là đếm cử động thai sau ăn no. Nên đếm cử động thai 2 – 3 lần trong ngày, vào những thời điểm không cố định.

Khi thai nhi ngủ, cử động thai sẽ giảm hoặc không có. Thời gian thai nhi ngủ khoảng 20-40 phút, thông thường không quá 90 phút.

Thai phụ cần đi tiểu để bàng quang trống trước khi đếm cử động thai. Đặt tay lên bụng để cảm nhận những cử động của thai. Đếm số đợt thai nhi cử động trong vòng một giờ.

• Thai máy bình thường khi có hơn 4 lần cử động trong 30 phút. Ba lần trong một ngày.
• Nếu thai nhi cử động ít hơn 4 lần, sản phụ phải đi nằm và đếm cử động thai trong một giờ, hay từ 2-4 giờ.
• Nếu trong 1 giờ có trên 4 cử động thai, thai nhi khỏe mạnh.
• Nếu trong 4 giờ có nhiều hơn 10 cử động thai, tiếp tục đếm 3 lần trong một ngày như trước (thai nhi vẫn khỏe mạnh).

Nếu có ít hơn 4 đợt cử động thai, thai phụ phải nằm nghỉ và đếm cử động thai trong 1 giờ tiếp theo hoặc đếm trong 2 giờ.

Nếu trong 2 giờ tiếp theo, có ít hơn 10 cử động thai, cần đến ngay cơ sở y tế để theo dõi tình trạng thai bằng những phương pháp khác.