Vì sao viêm xoang gây đau đầu nhiều?

Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Bác sĩ chuyên khoa II Nguyễn Văn Thái - Bác sĩ Tai Mũi Họng - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.

Đau đầu là triệu chứng khá phổ biến ở rất nhiều bệnh lý, trong đó có bệnh lý viêm xoang mũi. Những biểu hiện của viêm xoang gây đau đầu cần được phân biệt với những bệnh khác để tìm ra chính xác nguyên nhân gây bệnh là gì.

Viêm mũi xoang là bệnh lý do phù nề niêm mạc của hốc xoang mặt gây nên tình trạng tắc nghẽn lưu thông dịch dẫn đến viêm ở những vị trí này. Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến viêm mũi xoang, có thể là do polyp mũi trước đó gây nên, người có vẹo vách ngăn mũi và tiền sử viêm Amidan cũng làm xoang bị tắc nghẽn lưu thông dẫn đến tình trạng viêm xoang mũi. Những yếu tố khác có thể là vi khuẩn, virus, ký sinh trùng, cũng góp phần gây nên viêm xoang mũi do nhiễm khuẩn.

Ngoài ra, những người có cơ địa dị ứng cũng rất dễ bị viêm mũi xoang, thường gọi là viêm mũi xoang dị ứng. Những tác nhân gây dị ứng có thể là phấn hoa, lông động vật như chó, mèo, bọ... từ môi trường sống bên ngoài, hoặc có thể là những hóa chất độc hại như khói thuốc lá, khói bụi, hay sử dụng thuốc xịt mũi quá liều cũng dẫn đến viêm mũi xoang. Khi thời tiết thay đổi, hay chính xác hơn là nhiệt độ và áp suất không khí trong môi trường sống thay đổi đột ngột thì cũng là điều kiện thuận lợi để tái phát viêm mũi xoang.

Có 2 thể bệnh thường gặp trên lâm sàng đó là viêm mũi xoang cấp tính và viêm mũi xoang mạn tính, đặc biệt viêm xoang mạn tính là viêm xoang đã diễn ra trong một thời gian khá dài, tái đi tái lại nhiều lần nên gặp rất nhiều khó khăn trong việc điều trị cũng như để lại những biến chứng nguy hiểm cho bệnh nhân.

Triệu chứng của viêm mũi xoang:

● Đau đầu: Viêm xoang gây đau đầu là một trong những triệu chứng chính của bệnh nhân viêm xoang mũi, dùng để phân biệt viêm xoang cấp và viêm xoang mạn.

• Đau và có cảm giác nặng mặt, nhất là vị trí xung quanh mắt, vùng trên của 2 bên má và vùng trán.

● Đau nhức răng ở hàm trên.

● Sốt: sốt nhẹ hoặc sốt cao, kèm cảm giác ớn lạnh.

● Khuôn mặt bị sưng lên.

● Nghẹt, tắc mũi.

● Chảy mũi nước, nước có màu xanh hoặc vàng.

● Một số trường hợp viêm xoang do nhiễm vi khuẩn, virus, ký sinh trùng có thể đau một số bộ phận thuộc đường hô hấp khác như mũi, họng, Amidan, tai...

Riêng đối với viêm xoang mạn thì thường không xuất hiện những triệu chứng của cơ quan đường hô hấp trên nên để chẩn đoán bệnh cần dựa vào kết quả điều trị bệnh đau nửa đầu hoặc những bệnh rối loạn khác gây đau đầu, nếu không đáp ứng điều trị thì sẽ nghĩ đến trường hợp viêm xoang mạn.

Bên cạnh những triệu chứng như đau nhức mặt, đau răng, nghẹt mũi... thì không thể bỏ qua triệu chứng đau đầu khi chẩn đoán 1 bệnh nhân bị viêm mũi xoang. Viêm mũi xoang gây đau đầu thường là đau cảm giác nặng, tức vùng trán, má, thái dương với những viêm xoang trước, hoặc cũng có thể viêm những xoang sau thì sẽ xuất hiện viêm xoang đau sau gáy, đau đỉnh đầu..., cơn đau đầu kéo dài nhiều giờ. Viêm mũi xoang gây đau đầu còn kèm theo những triệu chứng như đau nhức mỏi vai gáy, nghẹt mũi, ho khạc đờm, chảy mũi nước nhầy, màu xanh hay vàng...

Nguyên nhân của việc viêm mũi xoang gây đau đầu đó là khi những xoang này bị bít tắc gây ngừng trệ lưu thông dịch thì sẽ dẫn đến tình trạng viêm nhiễm xảy ra ở những xoang này. Phản ứng viêm hình thành làm cho dịch nhầy được tiết ra ngày một nhiều hơn khiến cơ thể biểu hiện sổ mũi, chảy mũi nước. Và cứ tiếp tục như vậy, nếu không phát hiện kịp thời thì những dịch bẩn này ứ đọng và không thoát ra bên ngoài được, nằm trì trệ trong những hốc xoang tạo áp lực lớn cho xoang gây ra hiện tượng đau đầu.

Cần phân biệt viêm mũi xoang gây đau đầu với những đau đầu do các bệnh lý khác gây ra. Cụ thể hơn, những cơn đau đầu thông thường không phải là do viêm xoang gây ra thì bệnh nhân sẽ có triệu chứng đau đầu 1 bên đầu, trái hoặc phải, khi dùng tay chạm vào thái dương thì có cảm giác đau và bị giật liên tục, giật và đau theo nhịp của mạch máu. Hơn nữa, khác với viêm mũi xoang gây đau đầu là đau kéo dài thì đau đầu thông thường chỉ đau theo từng cơn, đau tăng dần mức độ theo thời gian, đau nhiều hơn khi bệnh nhân vận động mạnh, có thể gây buồn nôn, những triệu chứng thần kinh như sợ ánh sáng, sợ tiếng động, có ảo giác và mất thị giác trong thời gian ngắn.

Viêm mũi xoang gây đau đầu nên được phân biệt thật chính xác với những đau đầu do bệnh lý khác gây nên vì nếu chủ quan, những triệu chứng này khá giống nhau và có thể dẫn đến chẩn đoán viêm xoang nhầm, và sau đó sẽ điều trị không hiệu quả, gây những ảnh hưởng nhất định đến bệnh nhân.

Để giảm bớt những triệu chứng của viêm mũi xoang gây đau đầu cũng như những triệu chứng khác của bệnh viêm mũi xoang mũi, cách chữa nhức đầu viêm mũi xoang bao gồm 2 phương pháp chính là điều trị nội khoa và phẫu thuật:

● Điều trị nội khoa:

Áp dụng cho những trường hợp viêm xoang cấp cũng như một số trường hợp viêm xoang mạn. Bệnh nhân sẽ được chỉ định dùng thuốc kháng sinh khi có dấu hiệu viêm xoang do nhiễm trùng, thuốc kháng Histamin nếu đó là viêm xoang do dị ứng, thuốc kháng nấm trong trường hợp viêm xoang do nhiễm nấm, thuốc giảm sung huyết...

Bên cạnh đó, những thuốc như kháng viêm, thuốc giảm đau, thuốc long đờm, thông mũi, giảm ho, dung dịch vệ sinh mũi, thuốc sát khuẩn tại chỗ, thuốc steroids... cũng được kê đơn kèm theo để hỗ trợ điều trị viêm xoang.

Đối với thuốc thông mũi thì nó sẽ có tác dụng dẫn lưu xoang, giúp cho xoang mũi trở nên thông thoáng hơn, tuy nhiên cần sử dụng thuốc này theo chỉ định và hướng dẫn của bác sĩ điều trị, không tự ý sử dụng để tránh tác dụng phụ là làm bệnh nhân trở nên đau đầu hơn, hoặc dẫn đến phản ứng giãn mạch thứ phát sẽ làm triệu chứng nghẹt mũi ngày càng trầm trọng hơn.

● Phẫu thuật

Đây là phương pháp điều trị được áp dụng với những bệnh nhân bị viêm xoang mạn tính có những bất thường về cấu trúc giải phẫu vách mũi, mũi xoang hoặc có sự xuất hiện của những khối u bên trong xoang mà điều trị nội khoa bằng những loại thuốc trên không đáp ứng.

Để ngăn ngừa những biến chứng do viêm xoang gây ra, khi có bất kỳ những dấu hiệu bất thường nào, người bệnh cần đến ngay cơ sở y tế uy tín để được khám và phát hiện bệnh, đặc biệt không thể bỏ qua triệu chứng viêm xoang gây đau đầu vì đây là một trong những biểu hiện quan trọng để tìm ra nguyên nhân gây bệnh.

BSCK II Nguyễn Văn Thái nguyên là Bác sĩ Tai Mũi Họng và Phẫu thuật Đầu cổ tại Khoa Tai Mũi Họng – Bệnh viện Trung Ương Huế với hơn 17 năm kinh nghiệm điều trị, đặc biệt trong lĩnh vực Phẫu thuật Đầu cổ. Hiện là Bác sĩ Tai Mũi Họng tại Phòng khám Liên Chuyên khoa thuộc Khoa Khám bệnh và Nội Khoa Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.