Vì sao nên sử dụng vắc-xin phối hợp tiêm phòng ho gà?

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi BS.Nguyễn Hải Hà - Trưởng Đơn nguyên vắc xin – Khoa Ngoại trú Nhi - Trung tâm Nhi - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City

Ho gà là một bệnh rất dễ lây nhiễm qua đường hô hấp, nguyên nhân do vi khuẩn Bordetella pertussis gây ra. Trẻ em dưới 6 tháng tuổi, đặc biệt là dưới 3 tháng là đối tượng dễ mắc bệnh và dễ tử vong nhất, vì vậy việc tiêm vắc-xin phòng ho gà cho trẻ là vô cùng quan trọng. Hiện nay tại Việt Nam, vắc-xin phòng ho gà chủ yếu được dùng ở dạng vắc-xin phối hợp với một số bệnh truyền nhiễm thường gặp khác.

Việc tiêm vắc-xin dạng phối hợp nói chung và vắc-xin phối hợp ho gà nói riêng đem lại rất nhiều lợi ích cho khách hàng và cả cộng đồng:

• Giúp làm giảm số mũi tiêm: Với sự xuất hiện của các vắc-xin dạng phối hợp, thay vì phải đưa trẻ đi tiêm nhiều mũi tiêm riêng lẻ, hiện nay các bậc phụ huynh chỉ cần đưa con đi tiêm 1 mũi là đã có thể phòng được từ tối thiểu 2 bệnh trở lên (tùy vào loại vắc-xin phối hợp bao nhiêu bệnh: vắc xin 3 trong 1, 4 trong 1, 5 trong 1, 6 trong 1...). Điều này giúp tiết kiệm thời gian cho phụ huynh, giảm đau cho trẻ, giảm áp lực công việc cho cán bộ y tế, đồng thời giảm tình trạng quên lịch tiêm chủng do có quá nhiều mũi tiêm nên việc tuân thủ đúng lịch, đúng phác đồ sẽ tốt hơn. Nhờ đó, sẽ nâng cao hiệu quả phòng bệnh cho trẻ và tạo ra miễn dịch bảo vệ cộng đồng.
• Giúp làm giảm những rủi ro khi tiêm nhiều mũi tiêm: Khi phải tiêm nhiều lần, các sai sót trong quá trình thực hành tiêm chủng sẽ dễ xảy ra hơn và xác suất mũi tiêm không vô khuẩn sẽ tăng lên, sự cố nhầm lẫn vắc-xin cũng dễ xảy ra. Nếu sử dụng vắc-xin dạng phối hợp, những nguy cơ này sẽ được hạn chế.
• Giúp giảm chi phí về vận chuyển và bảo quản vắc-xin, giảm chi phí đi lại và tiêm chủng, và tạo điều kiện thuận lợi cho việc đưa vắc-xin mới vào chương trình tiêm chủng. Từ đó tăng tỷ lệ tiêm chủng ở trong cộng đồng.

Hiện nay, tại Vinmec có các loại vắc-xin dạng phối hợp có thành phần ho gà như sau:

• Vắc-xin Adacel (vắc-xin phòng bạch hầu, ho gà, uốn ván)

Đây là loại vắc-xin kết hợp 3 thành phần gồm giải độc tố uốn ván hấp phụ, giải độc tố bạch hầu liều thấp và ho gà vô bào. Vắc xin Adacel được sản xuất tại Canada bởi công ty dược phẩm Sanofi Pasteur, thuộc tập đoàn Sanofi-Aventis (Pháp). Tiêm vắc-xin Adacel phòng bạch hầu, ho gà, uốn ván được chỉ định sử dụng làm mũi nhắc 1 liều duy nhất cho đối tượng từ 4 đến 64 tuổi để phòng các bệnh này.

• Vắc-xin Bootrix 0.5ml (vắc-xin phòng bạch hầu, ho gà, uốn ván)

Đây cũng là loại vắc-xin kết hợp 3 thành phần gồm giải độc tố uốn ván hấp phụ, giải độc tố bạch hầu liều thấp và ho gà vô bào. Đây là vắc-xin của hãng GSK - Bỉ, dự kiến sẽ có tại Việt Nam năm 2020. Vắc-xin được chỉ định cho lứa tuổi từ 4 tuổi trở lên, nhắc lại sau mỗi 10 năm, có thể tiêm cho phụ nữ mang thai từ 27 tuần đến dưới 35 tuần, phòng được 3 bệnh bạch cầu, ho gà, uốn ván.

• Vắc-xin Tetraxim (vắc-xin 4 trong 1 phòng bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt)

Đây là loại vắc-xin phối hợp phòng 4 bệnh bao gồm: bạch hầu, ho gà, uốn ván và bại liệt. Vắc-xin Tetraxim được sản xuất tại Pháp, bởi công ty dược phẩm Sanofi Pasteur, thuộc tập đoàn Sanofi-Aventis (Pháp). Vắc-xin phòng 4 bệnh Tetraxim được chỉ định cho trẻ từ 2 tháng đến dưới 13 tuổi.

• Vắc-xin Pentaxim (vắc-xin 5 trong 1)

Đây là vắc-xin phối hợp phòng 5 bệnh bao gồm: bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt và viêm phổi/viêm màng não do vi khuẩn Haemophilus influenzae týp b (Hib) gây ra. Pentaxim cũng là một sản phẩm của Sanofi Pasteur, được sản xuất tại Pháp.

Ưu điểm của Pentaxim so với các loại vắc-xin 5 trong 1 khác nằm ở thành phần ho gà. Nếu như các vắc-xin 5 trong 1 khác chứa thành phần ho gà toàn tế bào (nghĩa là vắc-xin tinh chế từ vi khuẩn ho gà sau khi được nuôi cấy tăng sinh trong môi trường và làm chết bằng nhiệt độ) thì Pentaxim chứa ho gà vô bào (chỉ chứa thành phần kháng nguyên đặc hiệu sau khi đã loại bỏ những thành phần kháng nguyên không cần thiết khác của vi khuẩn).

Thành phần ho gà vô bào được đánh giá là có ít phản ứng phụ sau tiêm (sốt, sưng đau tại chỗ, quấy khóc) hơn nên các bậc phụ huynh có khuynh hướng lựa chọn vắc-xin Pentaxim để tiêm phòng cho con. Vắc-xin được chỉ định cho trẻ từ 2 tháng đến dưới 24 tháng tuổi.

Lịch tiêm vắc-xin Pentaxim được khuyến nghị như sau: tiêm chủng cơ bản với 3 mũi tiêm, cách nhau tối thiểu 28 ngày (khi trẻ lần lượt được 2-3-4 tháng tuổi), sau đó tiêm nhắc lại một mũi khi trẻ 18 tháng tuổi.

• Vắc-xin 6 trong 1

Vắc-xin 6 trong 1 là vắc-xin phối hợp, phòng 6 bệnh bao gồm: bạch hầu, ho gà vô bào, uốn ván, bại liệt, viêm phổi/viêm màng não do vi khuẩn Hemophilus Influenzae týp b (Hib), viêm gan B. Hiện nay có 2 loại vắc-xin 6 trong 1 là:

1. Vắc-xin Infanrix Hexa: được sản xuất bởi công ty GlaxoSmithKline (GSK), nước Bỉ. Hộp vắc-xin chứa 1 bơm kim tiêm được đóng sẵn thành phần DTPa – HBV – IPV dạng hỗn dịch và 1 lọ bột vắc-xin đông khô HiB, kèm theo 2 kim tiêm. Vắc-xin cần được hoàn nguyên, pha dạng dung dịch với bột Hib đông khô trước khi tiêm vào cơ thể.
2. Vắc-xin Hexaxim: được sản xuất bởi công ty dược phẩm Sanofi Pasteur (Pháp), được pha chế sẵn giúp cho thao tác tiêm dễ dàng hơn, đơn giản hóa việc tiêm ngừa.

Cả 2 loại vắc-xin 6 trong 1 của Pháp và Bỉ đều được chỉ định cho trẻ từ 2 tháng đến dưới 24 tháng tuổi.