Cấu tạo của Dây thần kinh tủy sống
Mỗi thần kinh tủy sống là thần kinh hỗn hợp, được tạo nên bởi sự kết hợp của hai rễ:
- Rễ trước (radix anterior; radix motoria) hay rễ vận động do các sợi thần kinh đi tạo nên. Các sợi này thực chất chính là nhánh trục của những nơron thần kinh ở cột trước chất xám tủy sống. Ở đoạn tủy ngực và thắt lưng bên, rễ trước còn chứa các sợi thần kinh tự chủ trước hạch có bản chất là nhánh trục của những rế bào cột bên của chất xám tủy sống.
- Rễ sau (radix posterior; radix sensoria) hay rễ cảm giác do các sợi thần kinh đến tạo nên. Những nhánh ngoại vi của nơron hạch phân bố tới các cấu trúc ở ngoại vi (các tạng, bộ phân cơ thể), những nhánh trung ương chạy qua rễ sau vào tủy sống. Những xung động cảm giác từ ngoại vi chạy vào thần kinh trung ương theo các nhánh này.
Khi chưa phân chia, thần kinh sống được gọi là thân thần kinh sống. Ngay sau khi ló ra từ lỗ gian đốt sống, mỗi thân thần kinh sống chia thành bốn nhánh:
- Nhánh màng tủy (r.menigeus) hay nhánh quặt ngược.
- Nhánh thông (r. comminicans) là nhánh nối thân thần kinh sống với thân giao cảm.
- Nhánh sau (r.posterior) đi ra sau rồi chia thành các nhánh trong và ngoài để chi phối cho da và các cơ sâu ở mặt sau đầu, cổ, thân (vùng lưng).
- Nhánh trước (r.anterior) chi phối cho mặt trước, bên của đầu, cổ, thân, chi trên và chi dưới. Các nhánh trước của thần kinh sống cổ, thắt lưng và cùng nối lại với nhau ở gần nguyên ủy của chúng để tạo thành các đám rối (plexus) cổ, thắt lưng, cùng và cụt. Tại các đám rối này, các sợi thần kinh được nhóm lại và sắp xếp trước khi tiếp tục đến chi phối cho da, xương, cơ và khớp. Những nhánh trước của thần kinh sống ngực II-XII không tham gia tạo thành các đám rối và được gọi là các thần kinh gian sườn, chi phối cơ và da của thành ngực trước- bên và thành bụng trước- bên.
Chức năng của Dây thần kinh tủy sống
Chức năng của dây thần kinh tủy sống. Các dây thần kinh tủy sống là dây thần kinh hỗn hợp, rễ trước truyền xung vận động, rễ sau truyền các xung cảm giác. Các dây thần kinh tủy sống giúp liên kết thần kinh trung ương với các chi và cơ quan, giúp dẫn các tín hiệu thần kinh đi vào và đi ra khỏi não bộ thông qua tủy sống, đến vị trí chính xác trong cơ thể.
Một số nhánh trước của dây thần kinh tủy sống đan chéo, hợp thành các đám rối thần kinh chi phối vận động, cảm giác nhiều vùng cơ thể như: đám rối thần kinh cổ, đám rối thần kinh cánh tay, đám rối thần kinh thắt lưng cùng. Đám rối thần kinh cánh tay chi phối cảm giác và vận động cho chi trên, vùng vai và vùng ngực. Đám rối thần kinh thắt lưng cùng chi phối thần kinh vùng chi dưới, khoang sau phúc mạc và chậu hông.