Công dụng thuốc Betony

Betony là thuốc gì? Các nghiên cứu thực nghiệm hoặc nghiên cứu lâm sàng để chứng minh hiệu quả của cây thuốc Betony còn hạn chế. Tác dụng chống oxy hóa, kháng khuẩn và chống viêm của cây thuốc Betony được chứng minh thông qua các nghiên cứu trên động vật hoặc chỉ dừng lại trong phòng thí nghiệm.

Cây thuốc Betony có tên khoa học là Stachys lavandulifolia (được Vahl miêu tả đầu tiên) hoặc Stachys officinalis (được Trevis miêu tả đầu tiên), thuộc họ Lamiaceae (Bạc hà).

Cây thuốc Betony là một loại cây lâu năm có thân vuông, mọc thành chùm thuộc họ bạc hà. Betony được phân phối rộng rãi khắp phía tây và nam châu Âu. Những đặc điểm nhận dạng cây thuốc Betony bao gồm lá hình hoa thị, có lông, hoa màu hồng, trắng hoặc tím và nở rộ từ tháng 6 đến tháng 9 hàng năm. Cây thuốc Betony cao khoảng 1m, các bộ phận trên mặt đất có thể phơi khô để làm thuốc. Cây thuốc Betony có nguồn gốc từ Châu Âu và thường được trồng làm cảnh trong vườn và được sử dụng phổ biến ở Iran.

Việc sử dụng cây thuốc Betony đã được biết đến từ thời Đế chế La Mã cổ đại, thời gian đó nó được coi là thần dược chữa nhiều loại bệnh. Vào thời Trung cổ, loài cây này được ví như ban cho một sức mạnh kỳ diệu và tiếp tục được sử dụng trong y học cổ truyền ngày nay. Cây thuốc Betony đôi khi được sử dụng như một loại trà và có thể có tác dụng như một chất làm săn se niêm mạc để điều trị tiêu chảy hoặc như một loại nước súc miệng trong chữa trị tình trạng kích ứng miệng họng.

Cây thuốc Betony từng được sử dụng để điều trị lo lắng và đã được sử dụng dưới dạng cồn thuốc trong điều trị chứng đau đầu.

Cây thuốc Betony chứa khoảng 15% tannin, là một chất làm săn se da. Ngoài ra, thành phần trong cây thuốc Betony còn bao gồm Stachydrine, Oxy stachydrine, Caffeoylquinic, Caffeic, Chlorogenic và Axit Rosmarinic, Achillein, Betaine, Betonicin, Choline, Harpagide và Turicine.

Một báo cáo đã nhắc đến 6 glycoside phenylethanoid từ các bộ phận trên mặt đất của cây thuốc Betony. Ngoài ra, một số thành phần khác như Sesquiterpenes, Flavonoid và Hydrocacbon cũng đã được xác định.

Các nghiên cứu thực nghiệm hoặc lâm sàng để chứng minh công dụng của cây thuốc Betony còn hạn chế. Tuy nhiên có thể kể đến các công dụng như sau:

4.1. Chống viêm

Chiết xuất từ ​​các bộ phận trên mặt đất của cây thuốc Betony cho thấy hoạt động chống viêm trong mô hình nghiên cứu độc tính chuột. Các nghiên cứu lâm sàng cho thấy không có dữ liệu nào liên quan đến tác dụng chống viêm tiềm ẩn của cây thuốc Betony.

4.2. Kháng khuẩn

Các nghiên cứu in vitro cho thấy tinh dầu của cây thuốc Betony (S. officinalis) cho tác dụng chống nấm đối với chủng Aspergillus và Candida albicans.

Nghiên cứu lâm sàng trên người cho thấy không có dữ liệu nào liên quan đến việc sử dụng cây thuốc Betony như một chất kháng khuẩn.

4.3. Hoạt động chống oxy hóa

Tùy thuộc vào phương pháp chiết xuất, cây thuốc Betony (S. officinalis) đã chứng minh các đặc tính chống oxy hóa đáng kể bao gồm trong một thử nghiệm peroxy hóa lipid. Tuy nhiên nghiên cứu lâm sàng trên người chưa ghi nhận các dữ liệu liên quan đến việc sử dụng cây thuốc Betony mang lại các đặc tính chống oxy hóa tiềm năng.

4.4. Nội tiết

Tác dụng của S. lavandulifolia được so sánh với Medroxyprogesterone về tác động đối với tình trạng xuất huyết tử cung bất thường ở phụ nữ mắc hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) trong một thử nghiệm ngẫu nhiên có đối chứng kéo dài khoảng 3 tháng. Phụ nữ trong nghiên cứu được chọn ngẫu nhiên để sử dụng Medroxyprogesterone trong 10 ngày với liều 10mg/ngày (bắt đầu từ ngày 14 đến ngày 24 của 3 chu kỳ kinh nguyệt liên tiếp) hoặc sử dụng trà làm từ các bộ phận trên mặt đất của cây thuốc Betony (liều 5g mỗi 100mL, uống 3 lần mỗi ngày bắt đầu từ ngày đầu tiên của chu kỳ đầu tiên cho đến ngày cuối cùng của chu kỳ thứ 3).

Cả trà làm từ cây thuốc Betony và Medroxyprogesterone đều cải thiện đáng kể các triệu chứng chảy máu tử cung bất thường với tỷ lệ được điều chỉnh theo độ tuổi. Cây thuốc Betony được chứng minh tác dụng không thua kém Medroxyprogesterone, vì sự khác biệt về mức độ hiệu quả giữa chúng không đáng kể. Tuy nhiên, mức độ giảm các bất thường trên siêu âm của cây thuốc Betony cao hơn so với Medroxyprogesterone. Mặc dù không quan sát thấy sự khác biệt có ý nghĩa thống kê về tác dụng ngoại ý giữa 2 nhóm điều trị, nhưng khoảng 9.1% phụ nữ trong nhóm sử dụng cây thuốc Betony bị vô kinh sau thời gian điều trị 3 tháng, trong khi tỷ lệ mắc bệnh lúc đầu là 0%.

Không có bằng chứng lâm sàng để hướng dẫn liều lượng cây thuốc Betony sử dụng ở người. Các hướng dẫn truyền thống bao gồm 1 đến 2g cây thuốc Betony mỗi ngày chia làm 3 lần và 1 ounce thảo mộc cho mỗi lít nước đun sôi.

• Tránh sử dụng cây thuốc Betony cho đối tượng phụ nữ mang thai và cho con bú, vì các tác dụng phụ đã được ghi nhận.
• Chưa ghi nhận bất kỳ tương tác nào của cây thuốc Betony.
• Thông tin về các phản ứng phụ khi sử dụng cây thuốc Betony còn hạn chế. Trong đó, rối loạn tiêu hóa là tác dụng phụ duy nhất được báo cáo có liên quan đến chi Stachys.
• Mặc dù có rất ít bằng chứng được ghi nhận về độc tính của cây thuốc Betony, nhưng dùng quá liều có thể gây kích ứng đường tiêu hóa do có chứa tanin.

Betony là tên một loại thảo mộc thuộc họ Bạc hà (Lamiaceae) đã được sử dụng để chữa bệnh từ thời xa xưa và vẫn còn được ứng dụng đến ngày nay. Tuy nhiên, những nghiên cứu về thuốc này vẫn còn hạn chế. Vì vậy, người bệnh chỉ sử dụng thuốc khi có sự hướng dẫn và chỉ định của bác sĩ.

Theo dõi website Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec để nắm thêm nhiều thông tin sức khỏe, dinh dưỡng, làm đẹp để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và những người thân yêu trong gia đình.

Nguồn tham khảo: holevn.org, drugs.com