Thuốc giảm đau Alaxan: Những thông tin cần biết

Bài viết được viết bởi Dược sĩ Nguyễn Thu Giang - Khoa Dược - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City.

Alaxan là thuốc giảm đau được sử dụng khá phổ biến và được mua dễ dàng mà không cần đơn thuốc ở các nhà thuốc. Tuy nhiên, không vì thế mà có thể lạm dụng thuốc.

Alaxan là biệt dược có chứa 2 thành phần giảm đau gồm: 325mg paracetamol và 200mg ibuprofen trong 1 viên thành phẩm.

Paracetamol hay còn có tên khác là Acetaminophen được dùng rộng rãi trong điều trị các triệu chứng đau từ nhẹ đến vừa. Thuốc có hiệu quả nhất là làm giảm đau cường độ thấp có nguồn gốc không phải nội tạng. Paracetamol không có tác dụng trị thấp khớp.

Ngoài ra, Paracetamol thường được dùng để giảm thân nhiệt ở người bệnh sốt do mọi nguyên nhân nhưng không làm giảm thân nhiệt ở người bình thường. Paracetamol tương đối an toàn với liều điều trị.

Tuy nhiên, dùng quá liều paracetamol là nguyên nhân chính gây suy gan cấp. Nguy cơ dùng quá liều khá cao khi trên thị trường có rất nhiều biệt dược giảm đau, hạ sốt có chứa thành phần này, ví dụ như: Panadol, Efferalgan, Hapacol, Ameflu, Decolgen...

Ngoài ra, thành phần này có thể gây ra một số phản ứng da hiếm gặp nhưng nghiêm trọng, có khả năng gây tử vong như hội chứng Stevens-Johnson, hoại tử biểu bì nhiễm độc (TEN: Toxic epidermal necrolysis), hội chứng ngoại ban mụn mủ toàn thân (AGEP: Acute generalized exanthematous), hội chứng Lyell, người bệnh cần phải ngừng dùng paracetamol và đi khám ngay khi thấy phát ban hoặc các biểu hiện khác ở da hoặc các phản ứng mẫn cảm trong khi điều trị.

Người bệnh có tiền sử có các phản ứng như vậy không nên dùng các chế phẩm chứa paracetamol. Đôi khi có những phản ứng da gồm ban dát sần ngứa và mày đay; những phản ứng mẫn cảm khác gồm phù thanh quản, phù mạch, và những phản ứng kiểu phản vệ có thể ít khi xảy ra. Phải thận trọng khi dùng paracetamol cho người bị suy gan, suy thận, người nghiện rượu, suy dinh dưỡng mạn tính hoặc bị mất nước. Uống nhiều rượu có thể gây tăng độc tính với gan của paracetamol, nên tránh hoặc hạn chế uống rượu.

Ibuprofen là thuốc chống viêm không steroid, dẫn xuất từ acid propionic. Tương tự như các thuốc chống viêm không steroid khác, ibuprofen có tác dụng giảm đau, hạ sốt và chống viêm.

Cần thận trọng khi dùng ibuprofen đối với người cao tuổi. Ibuprofen có thể làm tăng các enzym gan, nhưng biến đổi này thoáng qua và hồi phục được. Ibuprofen ức chế kết tập tiểu cầu nên có thể làm cho thời gian chảy máu kéo dài. Cần theo dõi chức năng gan thường xuyên khi sử dụng ibuprofen lâu dài.

Nồng độ ALT huyết tương là chỉ số nhạy nhất để đánh giá nguy cơ làm giảm chức năng gan của thuốc chống viêm không steroid. Cần thận trọng và theo dõi chặt chẽ bệnh nhân suy giảm chức năng thận khi sử dụng ibuprofen. Khi sử dụng ibuprofen có thể làm tăng huyết áp hoặc làm nặng hơn bệnh tăng huyết áp, làm tăng nguy cơ các biến cố tim mạch.

Ibuprofen làm tăng nguy cơ biến cố tim mạch nghiêm trọng do huyết khối. Nguy cơ biến cố tim mạch của ibuprofen tăng ở bệnh nhân có bệnh tim mạch hoặc có yếu tố nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Để giảm thiểu các biến cố tim mạch nên dùng liều thấp nhất có hiệu quả và trong thời gian ngắn nhất.

Bệnh nhân cần được thông tin về các triệu chứng độc tính nghiêm trọng trên tim mạch (đau ngực, khó thở, yếu, nói khó) và hướng dẫn xử trí khi các triệu chứng này xảy ra. Ibuprofen nên sử dụng thận trọng ở bệnh nhân có ứ dịch, suy tim vì đã có báo cáo về tác dụng phụ ứ dịch và phù xảy ra khi sử dụng các thuốc này.

Cần thận trọng vì tác dụng hạ nhiệt và chống viêm của ibuprofen có thể che mờ các dấu hiệu và triệu chứng viêm của các bệnh khác. Đặc biệt, phụ nữ có thai trong 3 tháng cuối không nên dùng ibuprofen do nguy cơ đóng ống động mạch sớm ở thai nhi.

• Người lớn: uống 1 viên mỗi 6 giờ khi cần hoặc theo hướng dẫn của bác sĩ
• Không dùng cho trẻ em dưới 12 tuổi
• Người cao tuổi dùng liều thấp nhất trong thời gian ngắn nhất có thể
• Người bệnh suy giảm chức năng gan và thận: dùng liều thấp có thể giảm thiểu được tác dụng không mong muốn.
• Không dùng quá 10 ngày nếu không có hướng dẫn của bác sĩ.

Bài viết tham khảo nguồn: Dược Thư Quốc Gia Việt Nam 2015, SPC