Nang gan là bệnh gì?

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi ThS.BS Dương Xuân Lộc - Bác sĩ Ngoại tiêu hóa - Khoa Ngoại tổng hợp - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.

Nang gan là tình trạng các túi ở gan chứa đầy các dịch. Nang gan thường không có dấu hiệu, triệu chứng cụ thể, vì vậy chúng ta rất khó phát hiện ra bệnh. Nhiều trường hợp, nang gan có thể bẩm sinh, thường phát triển chậm và không được phát hiện cho đến lúc lớn lên.

Thông thường, trong gan con người có các túi, khi bị nang gan, các túi này sẽ chứa đầy các dịch hoặc chất nhầy. Tại một vùng nhỏ của các tế bào gan chết hoặc thoái hóa, các nang sẽ hình thành và phát triển.

Nang gan thường có những dấu hiệu cụ thể hay rõ ràng, người bệnh chỉ vô tình phát hiện ra các nang trong quá trình siêu âm, chụp cắt lớp vi tính (CT) hoặc chụp cộng hưởng từ (MRI) ở vùng bụng.

Tuy nhiên, người bệnh cũng không nên lo lắng, nang gan không phải là dấu hiệu của của bệnh lý về gan. Nếu người bệnh phát hiện ra 1 hoặc 2 nang ở gan thì sẽ không bị chỉ định điều trị. Trừ khi, ở gan của bạn xuất hiện nhiều nang hơn với kích thước lớn thì người bệnh cần đến bệnh viện để được điều trị triệt để chấm dứt các cơn đau, khó chịu ở vùng bụng phía trên, bên phải.

Nguyên nhân gây ra các nang thường chưa được phát hiện cụ thể, tuy nhiên nó có thể xuất phát từ chế độ ăn uống, lối sống không khoa học và các vấn đề tuổi tác, với người cao tuổi, nang gan có nguy cơ xuất hiện nhiều hơn. Nhiều trường hợp, nang gan có thể bẩm sinh, thường phát triển chậm và không được phát hiện cho đến lúc lớn lên.

Các nang ở gan có rất nhiều loại, mỗi nang khác nhau lại có những triệu chứng và các điều trị khác nhau, như:

• Nang đơn giản;
• Bệnh gan đa nang (một bệnh di truyền);
• Nang gây ra bởi ký sinh trùng (chẳng hạn như bệnh nang sán);
• Nang xảy ra kết hợp với bệnh ung thư gan.

Nang đơn giản: là những nang bẩm sinh, thông thường là bệnh tự lành mà không cần can thiệp các phương pháp điều trị. Thực tế, khi bị nang đơn giản người bệnh sẽ có dấu hiệu đau 1⁄4 bụng trên bên phải. Khi nang phát triển bụng sẽ to lên, thậm chí là sờ thấy. Những nang này được lót bởi biểu mô cùng loại với đường mật nhưng dịch trong nang không chứa mật. Bởi vì dịch nang được bài tiết liên tục, do đó nang tái lập sau khi chọc hút hoặc dẫn lưu.

Khi gặp các triệu chứng trên, bác sĩ sẽ chỉ định chụp siêu âm, CT scan (chụp cắt lớp điện toán) và MRI (cộng hưởng từ) có thể cho thấy hình ảnh giải phẫu của nang từ đó đưa ra liệu pháp điều trị phù hợp. Có thể điều trị bằng cách chọc hút hoặc gây xơ hóa, mổ nội soi ổ bụng hoặc mổ hở để mở thông nang (fenestration).

Bệnh gan đa nang: cũng là một bệnh lý bẩm sinh, nhưng kèm theo bệnh thận đa nang và thường liên quan đến di truyền theo gene trội trên nhiễm sắc thể thường với sự đột biến ở gene PRKCSH và SEC63 hoặc gene PKD1 và PKD2. Vì vậy, khi tiến hành xét nghiệm sẽ kiểm tra cả chức năng thận và gan bằng cách chụp siêu âm, CT scan và MRI giúp chẩn đoán gan đa nang.

Bệnh gan đa nang được điều trị bằng các phương pháp: sinh thiết, chọc hút, xơ hóa, thậm chí là ghép gan.

U nang (nang tân sinh): thường không có triệu chứng rõ ràng, hoặc bệnh có những triệu chứng tương đồng với các bệnh lý khác như: trướng bụng, buồn nôn và cảm giác no, đau bụng và tắc nghẽn đường mật. Phương pháp điều trị u nang là cắt bỏ khối u, nhưng nó có thể tái phát sau khi được cắt hoàn toàn.

Nang sán (do Ký sinh trùng echinoccocus): đây là bệnh do nhiễm ký sinh trùng echinococcus granulosus – một loại sán dải. Bệnh gây ra vàng da hoặc viêm đường mật, vỡ xuyên qua cơ hoành vào trong ngực, hoặc vỡ vào trong ổ bụng gây sốc phản vệ, nhiễm trùng thứ phát và áp xe gan.

Nang sán và các nang ở gan nói chung không có triệu chứng cụ thể, hoặc có thể xuất hiện với đau ở hạ sườn phải.

Nhìn chung, bệnh nang gan không có các dấu hiệu bệnh cụ thể, rõ ràng. Chỉ đến khi, nang lớn lên về kích thước và xuất hiện nhiều nang, chúng mới gây một số đau đớn, khó chịu cho người bệnh. Tuy nhiên, các dấu hiệu của triệu chứng này lại tương đồng với nhiều bệnh lý khác nên rất khó để phát hiện ra. Nang lớn lên có thể gây đầy hơi và đau ở phần trên bên phải của bụng. Đôi khi, nang gan có kích thước lớn đến mức bạn có thể cảm thấy chúng trong bụng.

Vì vậy, để không gây ra các biến chứng nguy hiểm cũng như loại bỏ các đau đớn mà nang gan gây ra, bạn nên đến gặp bác sĩ để được tư vấn điều trị.

Sau khi nghe về các triệu chứng của bệnh, chỉ định xét nghiệm, bác sĩ sẽ biết được bạn đang mắc loại nang gan nào để có phương pháp điều trị hiệu quả và không gây tốn kém.

Nếu phát hiện kịp thời và sớm, thì hầu hết các nang sẽ tự khỏi mà không cần chỉ định điều trị. Trong trường hợp, nang phát triển to lên, người bệnh được chỉ định phẫu thuật cắt bỏ, đây là phương pháp điều trị tốt nhất. Bác sĩ có thể tiến hành dẫn lưu dịch nhưng hiệu quả chỉ là tạm thời. Ở một số bệnh nhân bệnh gan đa nang, họ sẽ cần ghép gan.

Với riêng các bệnh nhân mắc nang ký sinh trùng gây ra sán kim thường được điều trị bằng phẫu thuật và dùng thuốc đến hai năm để giảm các triệu chứng.

Hiện nay, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec đang triển khai các Gói khám tầm soát và phát hiện sớm ung thư gan phù hợp với nhiều đối tượng có nguy cơ mắc bệnh khác nhau trong đó có gói tầm soát ung thư gan – phát hiện sớm ung thư từ khi chưa có triệu chứng. Khi đăng ký Gói tầm soát và phát hiện sớm ung thư gan khách hàng sẽ được:

• Khám, tư vấn với bác sĩ chuyên khoa ung bướu qua hẹn khám chuyên khoa Ung bướu.
• Xét nghiệm tổng phân tích tế bào máu ngoại vi.
• Đánh giá chức năng gan qua các xét nghiệm như đo hoạt độ ALT (GPT), đo hoạt độ AST (GOT), đo hoạt độ GGT (Gama Glutamyl Transferase), định lượng Bilirubin toàn phần.
• Tầm soát nhiễm virus viêm gan B, C qua xét nghiệm HBsAg test nhanh và xét nghiệm HCV Ab miễn dịch tự động.
• Tầm soát ung thư gan qua xét nghiệm định lượng AFP (Alpha Fetoproteine).
• Tầm soát u gan bằng siêu âm ổ bụng (tổng quát).

Thạc sĩ. Bác sĩ Dương Xuân Lộc đã có kinh nghiệm hơn 12 năm làm Bác sĩ Ngoại tiêu hóa và hiện đang là Bác sĩ Ngoại Tiêu hóa Khoa Ngoại tổng hợp - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.