Các biến chứng có thể gặp sau mổ thai ngoài tử cung

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Lê Nhất Nguyên - Bác sĩ Chuyên khoa sản - Khoa Sản Phụ Khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.

Chửa ngoài tử cung thường được chỉ định phẫu thuật trong trường hợp phát hiện bệnh muộn như vỡ tử cung, gây chảy máu nhiều. Sau điều trị nếu không tuân thủ chỉ định điều trị và tư vấn của bác sĩ có thể gây ra một số biến chứng như sốt cao, đau bụng, chảy máu vết thương làm tình trạng vết mổ xấu đi, làm chậm quá trình hồi phục vết thương.

Mang thai ngoài tử cung là hiện tượng thai làm tổ sai vị trí. Vị trí làm tổ chính xác của thai là tại buồng tử cung. Tuy nhiên, do một số nguyên nhân nào đó làm khối thai không di chuyển xuống buồng tử cung được, dẫn đến việc làm tổ tại các vị trí khác như vòi tử cung, buồng trứng, ống cổ tử cung hoặc các vị trí khác trong ổ bụng, thậm chí là ngoài ổ phúc mạc. Ước tính có tới 95% chửa ngoài tử cung xảy ra ở vòi tử cung (55% ở loa, 25% ở eo, 17% ở đoạn bóng và chỉ 2% đoạn kẽ). Chỉ có 5% còn lại làm tổ và phát triển tại các vị trí khác. Việc thai không được làm tổ đúng vị trí gây ra nhiều ảnh hưởng nguy hiểm đến sức khỏe, thậm chí là tính mạng của người mẹ.

2.1 Chẩn đoán dựa vào triệu chứng bệnh

Các triệu chứng giúp phát hiện sớm mang thai ngoài tử cung bao gồm:

• Có biểu hiện đau bụng: Vị trí đau ở vùng hạ vị, đau có tính chất âm ỉ, có khi thành cơn
• Sau chậm kinh vài ngày có huyết ra ít, màu nâu đen có khi lẫn dịch

Khi chửa ngoài tử cung đã bị vỡ, triệu chứng bệnh rầm rộ, bắt buộc bệnh nhân phải vào viện điều trị kịp thời tránh xảy ra các biến chứng nguy hiểm. Các triệu chứng bao gồm:

• Đau bụng đột ngột, dữ dội, làm người bệnh vã mồ hôi
• Triệu chứng mất máu cấp: Da xanh, niêm mạc nhợt, chân tay lạnh, mạch nhanh, huyết áp tụt.

2.2 Chẩn đoán dựa vào xét nghiệm cận lâm sàng

• Định lượng βhCG máu: Trên 60%, phụ nữ mang thai có nồng độ βhCG tăng gấp đôi sau 48 giờ. Nếu lượng βhCG không tăng như vậy kết hợp với siêu âm không thấy thai trong tử cung thì phải nghi ngờ chửa ngoài tử cung.
• Progesterone huyết thanh: Nồng độ progesterone thấp hơn trong chửa ngoài tử cung. Nếu nồng độ progesterone < 5ng/ml thì có nghi ngờ thai bất thường. Cần kết hợp các xét nghiệm khác để chẩn đoán chính xác.
• Siêu âm qua đường bụng và âm đạo: Kết quả siêu âm bất thường như không có hình ảnh túi ối trong buồng tử cung, có vùng âm vang không đồng nhất, ranh giới rõ, kích thước nhỏ cạnh tử cung.

Siêu âm Doppler: Kết quả siêu âm có dấu hiệu vòng lửa. Số ít trường hợp có thể nhìn thấy khối có kích thước lớn hơn, có hình ảnh vang thai và hoạt động của tim thai nằm ngoài buồng tử cung.

Có 2 phương pháp phẫu thuật thai ngoài tử cung là:

• Phẫu thuật nội soi: Là phương pháp được ưu tiên trong điều trị ngoại khoa thai ngoài tử cung. Phẫu thuật có các ưu điểm như để lại vết mổ nhỏ, thời gian nằm viện ngắn và tính thẩm mỹ cao. Đặc biệt là có thể bảo tồn vòi tử cung, cần thiết cho những phụ nữ vẫn còn ý định sinh con.
• Phẫu thuật mở: Phương pháp mổ mở áp dụng cho khối chửa ngoài tử cung đã vỡ, có quá nhiều máu trong ổ bụng, cùng các nguyên nhân khác.

• Sốt cao

Sốt cao xảy ra là dấu hiệu của viêm nhiễm. Ngoài ra, sốt cao còn là nguyên nhân của vết mổ chưa lành, bị bung chỉ chưa lành hẳn. Nếu người bệnh kèm theo các biểu hiện khác như khó chịu, mệt mỏi, choáng váng thì cần đi khám ngay.

• Vết mổ bị sưng

Vết mổ sưng kèm theo nóng, đỏ, đau có thể xảy ra do nhiễm trùng, bung chỉ. Dấu hiệu này còn dẫn đến chảy máu gây hậu quả nghiêm trọng cho người bệnh. Do đó, người phụ nữ cần chăm sóc vết thương cẩn thận, tránh nhiễm trùng vết thương.

• Đau bụng nhiều

Đau bụng xảy ra có thể là do vết mổ chưa lành, bị sưng lên, bục chỉ gây chảy máu gây nguy hiểm đến tính mạng người bệnh.

• Chảy máu vết mổ

Chảy máu vết mổ nội soi là một biến chứng nguy hiểm. Nếu chảy máu nhanh và nhiều có thể gây tử vong cho người bệnh. Do đó, người phụ nữ sau mổ nên theo dõi sức khỏe thường xuyên nhằm phát hiện các bất thường để đề phòng kịp thời cho đến khi hồi phục hoàn toàn.

Sau thời gian mổ thai ngoài tử cung người phụ nữ cần thời gian để nghỉ ngơi. Ngoài ra, cần tuân thủ chặt chẽ các tư vấn của bác sĩ bao gồm:

• Không lao động quá sức, tham gia các hoạt động thể lực
• Dành thời gian nghỉ ngơi, thư giãn đầu óc
• Chế độ ăn uống dinh dưỡng, bổ sung đầy đủ và phối hợp các loại rau xanh, hoa quả cùng các thực phẩm như trứng, cá, thịt lợn, thịt gà. Tránh ăn một số thực phẩm dễ gây xuất huyết như gừng và một số thực phẩm khác như nha đam, đu đủ xanh, hải sản.
• Không uống rượu, bia, không sử dụng các chất kích thích
• Không quan hệ vợ chồng cho đến khi vết thương hồi phục hoàn toàn
• Tuân thủ chỉ định thuốc điều trị của bác sĩ, không tự ý mua thuốc sử dụng

Sàng lọc trước sinh giúp thai phụ phát hiện các biến chứng thai kỳ sớm để có biện pháp can thiệp kịp thời. Khoa Khoa Y học bào thai - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là đơn vị đầu tiên tại miền Bắc triển khai phòng khám tiền sản 1 cửa (OSCAR) cung cấp gói sàng lọc toàn diện cho thai phụ 12 tuần. Phòng khám trả kết quả nhanh ngay trong ngày khám và thực hiện sàng lọc.

Khoa Y học bào thai đã triển khai thành công các phương pháp sàng lọc trước sinh tiên tiến, giúp sàng lọc các biến chứng cho sản phụ; Phát hiện và can thiệp kịp thời một số bất thường ở thai nhi như thai ngoài tử cung từ những tuần thai rất sớm.

Bác sĩ Lê Nhất Nguyên có hơn 20 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực Sản phụ khoa. BS nguyên là bác sĩ khoa sản bệnh viện Nhân Dân Gia Định TPHCM. BS có chuyên môn cao và thế mạnh trong chẩn đoán và điều trị các bệnh lý Sản Phụ khoa. Hiện tại là Bác sĩ Khoa Sản Phụ Khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.

Xem thêm: Hướng dẫn chẩn đoán chửa ngoài tử cung