Chỉ định chọc dò túi cùng Douglas
Chọc dò túi cùng Douglas là thủ thuật dùng để kiểm tra có bị thai ngoài tử cung không. Thủ thuật dùng kim hút dịch từ túi cùng Dougla nhằm xác định, kiểm tra xem túi cùng Douglas có dịch, máu hay mủ không. Đây là kỹ thuật dành cho đối tượng là bệnh nhân nữ giới.
1. Túi cùng Douglas là gì?
Túi cùng Douglas là nơi thấp nhất trong cơ thể (ở ổ phúc mạc). Ở nam giới, túi cùng Douglas nằm giữa bàng quang và trực tràng. Còn ở nữ giới, túi cùng Douglas nằm giữa tử cung và trực tràng.
Theo tính chất sinh lý của phúc mạc, vùng này là tái hấp thu kém nhất trong toàn ổ bụng. Bình thường túi cùng Douglas là một khoang “ảo”, có thể có rất ít dịch (trừ những ngày rụng trứng ở nữ). Nếu cơ thể có sự thay đổi như viêm nhiễm, túi cùng Douglas sẽ có dịch, máu hay mủ đọng lại. Vì khi thực hiện chỉ định chọc dò túi cùng Douglas sẽ giúp bác sĩ chẩn đoán ra bệnh.
2. Chỉ định chọc dò túi cùng Douglas khi nào?
Chỉ định chọc dò túi cùng Douglas được đưa ra khi bác sĩ có nghi ngờ bệnh nhân bị:
- Nghi thai ngoài tử cung vỡ
- Cần lấy dịch ổ bụng để làm xét nghiệm
- Nghi có ổ áp xe phần phụ hoặc áp xe Douglas
- Bệnh nhân bị vỡ nang trứng
- Tràn dịch ổ bụng do sử dụng thuốc kích buồng trứng, hỗ trợ phòng ngừa và điều trị hội chứng quá kích buồng trứng.
- Nghi bệnh nhân bị xơ gan cổ trướng
- Viêm nhiễm phụ khoa.
3. Đối tượng nào không được chỉ định chọc dò túi cùng Douglas?
Với các trường hợp dưới đây sẽ không thể thực hiện chỉ định:
- Có khối u vùng chậu, chẳng hạn như khối u buồng trứng, áp xe buồng trứng, áp xe ruột thừa và thận lạc chỗ (nằm ở vùng chậu)
- Tử cung ngả sau
- Bệnh nhân bị rối loạn đông máu
- Trẻ em đang trong giai đoạn tiền dậy thì, vì theo mặt giải phẫu học, kỹ thuật chọc dò túi cùng sẽ khó thực hiện hơn.
4. Quy trình thực hiện chỉ định chọc dò túi cùng Douglas
4.1 Chuẩn bị
- Trước khi thực hiện chỉ định, người bệnh có thể được bác sĩ yêu cầu chụp X-quang trước. Kỹ thuật viên sẽ thực hiện kiểm tra vùng chậu hai bên, đánh giá vị trí của tử cung trước khi tiến hành thủ thuật. Người bệnh cũng sẽ được nghe tư vấn của bác sỹ về các bước tiến hành kỹ thuật cũng như hỗ trợ về mặt tinh thần.
- Người bệnh được yêu cầu nằm theo tư thế phụ khoa. Sát khuẩn rộng vùng âm hộ.
- Người sẽ thực hiện chỉ định chọc dò túi cùng Douglas bao gồm bác sĩ chuyên khoa Sản, 1 điều dưỡng viên để hỗ trợ.
4.2 Tiến hành
- Điều dưỡng viên đặt van âm đạo, tiếp tục sát khuẩn phần trong của âm đạo và chú ý túi cùng sau
- Dùng kìm Pozzi kẹp vào mép sau của cổ tử cung kéo nhẹ ra ngoài và lên trên, bộc lộ túi cùng sau của âm đạo
- Gây tê tại chỗ với lidocain tại vị trí chọc, có trường hợp phải gây mê toàn thân
- Chọc kim vào túi cùng sau phía dưới mép sau cổ tử cung, nhẹ nhàng đưa kim vào ổ mủ, vừa đưa vào sâu vừa hút. Khi hút được mủ thì giữ nguyên vị trí kim để làm mốc rạch
- Dùng kẹp Allis kẹp vào niêm mạc của âm đạo (vào vùng định rạch) để tạo một nếp gấp dọc trước – sau
- Dùng kéo hay dao phẫu thuật cắt hay rạch sát vào bờ trên của kim
- Dùng kéo đầu tù khép kín đưa vào lỗ rạch, và rút ra để ở tư thế mở. Đầu mũi kéo sẽ làm cho lỗ rạch rộng hơn, mủ chảy ra. Có thể dùng đầu ngón tay để phá vỡ những ngóc ngách của ổ áp xe, đồng thời ấn tử cung qua thành bụng để mủ chảy ra ngoài
- Đưa ống dẫn lưu qua vết rạch, cố định vào phía ngoài của thành âm đạo
- Rút ống dẫn lưu khi không còn mủ chảy ra.
4.3 Chẩn đoán bệnh thông qua dịch túi cùng
Có 3 loại kết quả khi thực hiện chỉ định chọc dò túi cùng Douglas: Bình thường, dương tính và âm tính.
- Kết quả bình thường: Là kết quả dịch túi cùng hút ra khoảng 2- 4ml và có màu từ trong suốt đến hơi ngả vàng rơm.
- Kết quả dương tính khi kết quả hút ra thấy máu ở dịch túi cùng: Nếu hút ra được máu đen loãng, không đông, kết quả có thể là chảy máu trong do thai ngoài tử cung. Nếu hút ra được máu nhưng để bên ngoài một lúc thì đông, có thể do đã chọc vào mạch máu.
- Kết quả âm tính là khi chất lỏng hút được là mủ, nang hoặc dịch màu vàng.
Chọc dò túi cùng Douglas là kỹ thuật thực hiện đem lại độ chẩn đoán chính xác cao. Tuy nhiên cần đến các trung tâm y tế, cơ sở khám chữa bệnh uy tín để thực hiện, đảm bảo an toàn sức khỏe bản thân.
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec với hệ thống y tế, trang thiết bị hiện đại, đạt tiêu chuẩn chất lượng quốc tế cùng với đội ngũ y bác sỹ chuyên môn cao. Để đăng ký khám và điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec, Quý Khách có thể liên hệ Hệ thống Y tế Vinmec trên toàn quốc, hoặc đăng ký khám trực tuyến TẠI ĐÂY.
XEM THÊM