Có thể gặp các triệu chứng sau cắt tử cung nào?

1. Tổng quan về phẫu thuật cắt tử cung

“Cắt tử cung có sao không và phẫu thuật được thực hiện bằng những phương pháp nào?”. Theo đó, trong phẫu thuật cắt tử cung thì tử cung và một số bộ phận liên quan sẽ được cắt bỏ một phần hoặc hoàn toàn, phụ thuộc và tình trạng bệnh và chỉ định của bác sĩ điều trị. Cụ thể có 3 dạng phẫu thuật cắt tử cung chính như sau:

• Cắt tử cung toàn phần: Phẫu thuật cắt bỏ toàn bộ tử cung, bao gồm cả cổ tử cung;
• Cắt tử cung bán phần: Phẫu thuật cắt bỏ tử cung, giữ lại cổ tử cung;
• Cắt rộng tử cung: Phẫu thuật cắt bỏ tử cung, cổ tử cung cùng các mô nâng đỡ xung quanh. Dạng phẫu thuật này thường được thực hiện ở người bệnh mắc ung thư.

Ngoài ra, một hoặc cả hai buồng trứng và vòi trứng có thể bị cắt bỏ trong quá trình phẫu thuật cắt bỏ tử cung. Cùng với sự phát triển của y học, hiện nay có nhiều phương pháp phẫu thuật cắt bỏ tử cung như sau:

• Cắt tử cung qua đường âm đạo: Đối với phương pháp phẫu thuật này, bác sĩ sẽ tiến hành đưa dụng cụ cắt tử cung qua đường âm đạo. Vì giữa âm đạo và tử cung có lỗ hở thông trực tiếp nên phương pháp phẫu thuật này không để lại sẹo, tuy nhiên không phải người bệnh nào cũng thực hiện được. Ngoài ra, một nhược điểm nhỏ là phẫu thuật cắt tử cung qua đường âm đạo nhưng dùng dụng cụ nội soi cắt qua thành bụng, gây nhiều bất tiện cho y bác sĩ thực hiện và người bệnh;

• Cắt nội soi qua thành bụng: Phương pháp được áp dụng phổ biến nhất hiện nay vì có nhiều ưu điểm như thời gian phẫu thuật ngắn, ít gây đau đớn và ít xâm lấn. Trong quá trình phẫu thuật, bác sĩ sẽ dùng một camera nhỏ và dụng cụ phẫu thuật đặc biệt vào khu vực tử cung bằng đường rạch kích thước nhỏ ở bụng. Từ hình ảnh camera, bác sĩ sẽ tiến hành cắt và đưa tử cung ra ngoài;
• Cắt tử cung qua vết mổ hở: Đây là phương pháp phẫu thuật truyền thống, bác sĩ tiến hành mổ hở trực tiếp bằng đường rạch ngang ở bụng dưới. Từ đây, bác sĩ có thể can thiệp cắt bỏ và đưa tử cung ra ngoài, khâu vết mổ lại. Phẫu thuật cắt tử cung qua vết mổ yêu cầu tình trạng sức khỏe người bệnh tốt, bởi phẫu thuật gây đau đớn cho người bệnh và thời gian phục hồi lâu hơn;
• Cắt tử cung bằng robot: Đây là phương pháp phẫu thuật mới, tương tự như phương pháp mổ nội soi, robot được đưa vào khu vực tử cung, bác sĩ tiến hành điều khiển robot để thực hiện phẫu thuật cắt tử cung. Tại Việt Nam, phương pháp này tuy không phổ biến nhưng hữu dụng trong các ca bệnh khó, yêu cầu kỹ thuật mổ chính xác.

2. Chỉ định phẫu thuật cắt tử cung

Phẫu thuật cắt tử cung gây nhiều ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của người bệnh. Phụ nữ sau khi cắt tử cung không còn khả năng sinh con, ảnh hưởng đến sức khỏe và tâm lý. Vì vậy, phẫu thuật cắt tử cung cần được cân nhắc, trong đó một số bệnh lý nguy hiểm cần được xét xem thực hiện phẫu thuật cắt tử cung như sau:

• Tai biến sản khoa: Các tai biến sản khoa có thể gặp sau khi sinh như nhau cài răng lược, đờ tử cung, sa dây rau... có thể phải chỉ định cắt bỏ tử cung, vì các biến chứng gây chảy máu trong ổ bụng có thể gây đe dọa tính mạng người mẹ;
• Sa sinh dục: Tình trạng tử cung bị sa xuống gần âm đạo thay vì cố định tại vị trí bình thường, từ đó dẫn đến khó sinh sản;
• U xơ tử cung: Bệnh lý thường gặp do sự tăng sinh tế bào một cách bất thường. Trường hợp khối u kích thước quá lớn gây chèn ép các bộ phận bên trong ổ bụng, dẫn đến chảy máu, mất khả năng sinh sản và viêm nhiễm. Vì vậy, phẫu thuật cắt bỏ tử cung được thực hiện nhằm mục đích loại bỏ hoàn toàn khối u, ngăn ngừa nguy cơ chuyển biến thành ung thư;
• Lạc nội mạc cơ tử cung và các bệnh lý đau bụng vùng chậu mãn tính: Các bệnh lý liên quan đến vấn đề cổ tử cung và cơ tử cung gây ra các cơn đau nghiêm trọng, cùng các triệu chứng khó chịu khác. Việc điều trị trong trường hợp này là cần thiết, quan trọng là tìm được nguyên nhân gây bệnh. Trường hợp không cần thiết điều trị bảo toàn cơ quan sinh dục thì phẫu thuật cắt tử cung được lựa chọn nhiều;
• Ung thư nội mạc tử cung và ung thư cổ tử cung: Đến hiện nay, ung thư vẫn là bệnh lý có tỷ lệ tử vong cao, khó điều trị đặc biệt là ở giai đoạn di căn theo đường máu và hạch bạch huyết. Trường hợp phát hiện ung thư cổ tử cung, ung thư tử cung hoặc các dấu hiệu tiền ung thư cần phòng ngừa tiến triển thì phẫu thuật cắt tử cung là phương pháp cần được xem xét.

3. Các triệu chứng sau khi cắt tử cung

Các triệu chứng sau khi cắt tử cung có thể gặp như sau:

3.1. Ra máu sau phẫu thuật cắt tử cung

Tình trạng ra máu sau khi cắt tử cung đều xảy ra ở hầu hết người bệnh thực hiện phẫu thuật, hiện tượng này có thể kéo dài đến 6 tuần. Đây cũng là khoảng thời gian cơ thể người bệnh đang bình phục và chờ vết chỉ tiêu đi.

Trong thời gian này, dịch tiết âm đạo có thể màu nâu, màu đỏ hoặc hồng do lẫn với máu. Màu máu sẽ nhạt dần theo thời gian và biến mất, phụ thuộc vào quá trình phẫu thuật của người bệnh mà mức độ ra máu sẽ khác nhau. Bên cạnh đó, hiện tượng ra máu sau phẫu thuật tử cung được coi là bất thường khi lượng máu ra nhiều như kinh nguyệt, kéo dài hơn 6 tuần... Tình trạng này có thể là dấu hiệu của các biến chứng sau phẫu thuật như rách âm đạo, xuất huyết.

3.2. Tâm lý bị thay đổi

Tâm trạng lo lắng của người bệnh trước và sau khi thực hiện phẫu thuật là không thể tránh khỏi, vì vậy người bệnh nên trao đổi thêm với bác sĩ điều trị để được giải đáp về tình trạng này.

3.3. Chấm dứt chu kỳ kinh nguyệt

Khi cắt bỏ tử cung, lớp niêm mạc tử cung không bị bong ra định kỳ nên kinh nguyệt không còn xuất hiện.

3.4. Chấm dứt triệu chứng mãn kinh

Sau phẫu thuật cắt tử cung, người bệnh sẽ chấm dứt các triệu chứng mãn kinh như mất ngủ, cơ thể mệt mỏi, suy giảm nội tiết tố một cách đột ngột...

3.5. Tăng cân đột ngột

Sự thay đổi nội tiết tố trong cơ thể sau khi cắt tử cung kết hợp với các vấn đề khác dẫn đến tình trạng tăng cân đột ngột ở phụ nữ.

4. Hồi phục sau phẫu thuật cắt tử cung

Theo Cơ quan sức khỏe phụ nữ Hoa Kỳ, người bệnh sau phẫu thuật cắt tử cung cần khoảng 3 – 4 tuần để hồi phục nếu phẫu thuật bằng phương pháp nội soi hoặc ngã âm đạo và cần khoảng 4 – 6 tuần nếu phẫu thuật bằng phương pháp mổ mở bụng. Ngoài ra, tình trạng sức khỏe và tuổi tác của người bệnh cũng ảnh hưởng lớn đến thời gian hồi phục.

Người bệnh cần lưu ý một số vấn đề sau phẫu thuật cắt tử cung như sau:

• Không mang vác, nâng vật nặng trong 6 tuần sau phẫu thuật;
• Người bệnh có thể cảm thấy mệt mỏi trong 6 tuần đầu;
• Người bệnh có thể thấy ra máu, dịch tiết âm trong trong 6 – 8 tuần đầu;
• Không đưa bất kỳ vật gì vào âm đạo trong 8 tuần đầu.

Người bệnh có thể thực hiện các việc sau để giúp cải thiện quá trình hồi phục gồm:

• Vận động nhẹ nhàng như đi bộ;
• Nghỉ ngơi nhiều;
• Vệ sinh và giữ vết mổ luôn khô sạch;
• Không mang quần áo quá chật;
• Kiểm tra vết mổ thường xuyên cũng như lưu ý các dấu hiệu của nhiễm trùng;
• Không dội nước trực tiếp vào vết mổ khi tắm rửa;
• Dùng thuốc đúng theo chỉ định của bác sĩ.

Phẫu thuật cắt tử cung là một phẫu thuật sản khoa lớn và có thể để lại nhiều biến chứng. Vì thế, khi thực hiện phẫu thuật cắt bỏ tử cung, bệnh nhân nên chọn các cơ sở y tế uy tín, có đội ngũ bác sĩ chuyên khoa sản thăm khám và thực hiện, tránh để những biến chứng nguy hiểm ảnh hưởng đến sức khỏe.