Làm thế nào khi thai quá ngày dự sinh?

Những tuần cuối thai kỳ sản phụ luôn mong ngóng em bé trào đời từng ngày, nhưng có một số trường hợp em bé quá ngày dự sinh rồi vẫn chưa có dấu hiệu chuyển dạ. Trường hợp này có thể gây nguy hiểm đến cho thai nhi và người mẹ, vậy sản phụ cần phải làm gì khi thai quá ngày sinh?

Thông thường ngày dự sinh được tính là ngày thai nhi được 280 ngày (hay 40 tuần), nếu một thai kỳ bình thường và thai nhi khỏe mạnh sẽ kéo dài trong khoảng thời gian từ 37 đến 41 tuần, nếu trẻ được sinh ra trong thời gian này được xem là trẻ sơ sinh đủ tháng.

Thai quá ngày sinh là thai ở trong bụng mẹ quá 294 ngày (quá 42 tuần) tính từ ngày đầu của kỳ kinh cuối cùng hoặc xác định ngày sinh qua siêu âm 3 tháng đầu nếu không nhớ chu kỳ kinh cuối hoặc kinh nguyệt không đều.

Trên thực tế chỉ có số ít trong các trường hợp thai phụ được chẩn đoán thai qua ngày là quá ngày thật sự, do một số phụ nữ có thai tính vòng kinh không đúng.

Thai nhi quá ngày dự sinh nếu không được xử lý có thể gây ra:

• Nếu bánh rau vẫn hoạt động tốt, thai tiếp tục phát triển có thể gây khó sinh do thai to, sang chấn sản khoa, phải mổ lấy thai. Lượng nước ối có thể cạn dần, khi sinh em bé dễ bị suy do cơn gò tử cung làm chèn ép dây rốn.
• Nếu bánh nhau bị thoái hoá, thai nhi sẽ không được nuôi dưỡng tốt, có thể suy, ngạt và tử vong trong bụng mẹ hoặc trong khi sanh, hoặc em bé bị suy dinh dưỡng, da dẻ nhăn nheo và sức đề kháng kém.
• Thai già tháng nước ối thường có phân su: Nếu có phân su trong phổi của thai nhi, sẽ khiến cho em bé sinh ra gặp phải tình trạng khó thở nghiêm trọng.
• Sản phụ có nguy cơ xảy ra nhiễm trùng và xuất huyết sau sinh thường cao hơn khi thai quá ngày dự sinh.

Khi thai quá ngày dự sinh dưới 01 tuần cần thường xuyên khám theo dõi thai định kỳ 2 ngày/ lần bằng siêu âm và theo dõi cơn co tử cung.

Khi sản phụ nhận thấy thai nhi quá 01 tuần so với ngày dự sin(tương đương thai được 41 tuần trở đi) cần đến cơ sở y tế đủ điều kiện (từ tuyến huyện trở lên) để được theo dõi sự phát triển của thai và xử lý kịp thời các trường hợp xấu xảy ra.

Tại bệnh viện bác sỹ tiến hành theo dõi sự phát triển của thai trong buồng tử cung và theo dõi những yếu tố nguy cơ ảnh hưởng tới quá trình chuyển dạ qua các phương tiện:

• Siêu âm thai: Đo các kích thước của thai nhi và chỉ số nước ối, nếu thiểu ối là dấu hiệu của suy tuần hoàn rau thai và làm cho thai thiếu oxy.
• Soi ối: Bác sĩ chọc hút một ít dịch ối dưới sự hướng dẫn của siêu âm xem tình trạng nước ối có lẫn phân su không.
• Tạo cuộc chuyển dạ nhân tạo và theo dõi đáp ứng của thai nhi: Sản phụ được truyền tĩnh mạch dung dịch Glucose 5% có pha 5 đơn vị Oxytocin mục đích nhằm tạo ra ba cơn gò tử cung trong mỗi 10 phút giống như giai đoạn đầu của cuộc sanh. Đồng thời, sản phụ sẽ được gắn máy monitor để theo dõi đáp ứng của tim thai với các cơn gò trong vòng ba mươi phút. Nếu em bé có thể chịu được kích thích từ cuộc chuyển dạ nhân tạo này thì thường cũng sẽ chịu được cuộc sinh thật. Trường hợp có dấu hiệu suy thai khi thực hiện chuyển dạ nhân tạo cần mổ lầy thai ngay.
• Sau khi đánh giá, tiên lượng gây chuyển dạ đã có bằng chứng chắc chắn là thai nhi đủ trưởng thành và chịu đựng được cuộc chuyển dạ, tiến hành gây chuyển dạ bằng các cách ví dụ như: Truyền dung dịch Oxytocin đường tĩnh mạch, sử dụng các chất tương tự Prostaglandin...
• Trong suốt quá trình cần theo dõi cử động thai và tim thai để phát hiện kịp các trường hợp xấu.

Một số trường hợp có chỉ định mổ lấy thai khi:

• Em bé không chịu được cuộc chuyển dạ, suy thai.
• Thai quá to
• Có vết mổ lấy thai cũ.
• Ngôi thai bất thường, mẹ lớn tuổi.

Sau khi trẻ được sinh ra từ các trường hợp thai quá ngày sinh, trẻ phải được chăm sóc thận trọng bằng cách ủ ấm, làm thông đường hô hấp, cho vitamin K1 và theo dõi chặt chẽ sự phát triển của trẻ...

Khi thai quá ngày dự sinh sản phụ một hai ngày thì không nên quá lo lắng, theo dõi thai kỳ thường xuyên 2 ngày/ lần đánh giá tình trạng phát triển của thai và tình trạng nước ối. Trường hợp thai quá một tuần so với ngày dự sinh vẫn chưa thấy dấu hiệu chuyển dạ cần nhập viện theo dõi.

Tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec hiện có dịch vụ thai sản trọn gói như một giải pháp giúp mẹ bầu an tâm vì đã có sự đồng hành của đội ngũ y bác sĩ trong suốt thai kỳ. Khi lựa chọn Thai sản trọn gói, thai phụ được:

• Quá trình mang thai được theo dõi bởi đội ngũ bác sĩ giàu chuyên môn
• Thăm khám đều đặn, phát hiện sớm các vấn đề bất thường
• Thai sản trọn gói giúp thuận tiện cho quá trình sinh đẻ
• Trẻ sơ sinh được chăm sóc toàn diện