Vì sao cần lọc rửa tinh trùng trước khi bơm tinh trùng vào buồng tử cung?

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa I Nguyễn Thị Mận - Khoa Sản Phụ Khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng. Bác sĩ đã có trên 10 năm kinh nghiệm trong việc chẩn đoán, tư vấn và điều trị trong lĩnh vực Sản Phụ khoa.

Lọc rửa tinh trùng là kỹ thuật dùng để xử lý tinh dịch trước khi thực hiện bơm tinh trùng vào buồng tử cung hoặc cho vào ống nghiệm để thụ tinh nhân tạo. Mục đích của việc lọc rửa tinh trùng là loại bỏ các tinh trùng chết và tinh trùng yếu, dị dạng và tinh tường nhằm thu được mẫu nhiều tinh trùng khỏe mạnh.

Bơm tinh trùng vào buồng tử cung hay còn gọi IUI là phương pháp dùng ống thông nhỏ để đưa một số tinh trùng sau khi đã được lọc rửa qua cổ tử cung và bơm trực tiếp vào buồng tử cung theo nguyên tắc cơ bản là làm tăng số lượng tinh trùng di động đến đoạn xa vòi trứng, ở đây trứng và tinh trùng có thể gặp nhau và thụ thai.

Bơm tinh trùng vào buồng tử cung thường được áp dụng trong các trường hợp sau:

• Tinh trùng của người chồng yếu nhẹ về số lượng và chất lượng, có kháng thể kháng tinh trùng
• Cổ tử cung của người vợ bất thường
• Vùng chậu dính nhẹ
• Tình trạng vô sinh không rõ nguyên nhân

Quá trình thực hiện thủ thuật bơm tinh trùng chỉ mất khoảng từ 3-5 phút và thường không gây đau cho người bệnh với điều kiện bắt buộc là người vợ phải có một trong hai vòi trứng thông tốt và thực hiện khi chu kỳ đó có trứng rụng.

Bình thường tinh trùng có thể sống trong ống sinh dục nữ và có khả năng thụ tinh với trứng trong khoảng từ 2-4 ngày.

Việc lọc rửa tinh trùng là nhằm loại bỏ tinh dịch, bỏ phần lớn nguy cơ nhiễm trùng, loại bỏ những tinh dịch chết và lựa chọn những tinh trùng tốt nhất trong 1 thể tích nhỏ để thực hiện bơm tinh trùng vào buồng tử cung đồng thời nhằm tránh nguy cơ sốc có thể xảy ra khi thực hiện IUI. Chính vì vậy, cần phải lọc rửa tinh trùng trước khi bơm vào buồng tử cung.

Swim up và ly tâm Gradient là hai kỹ thuật lọc rửa tinh trùng thường được áp dụng nhất.

Lọc rửa tinh trùng là đưa tình trùng vào một hóa chất có sẵn ( môi trường nuôi cấy tinh trùng) rồi đưa vào máy quay ly tâm. Nhờ sự tác động của lực ly tâm, các tinh trùng khỏe sẽ đi về một phía, các tinh trùng yếu hay dị dạng cũng như các mầm bệnh trong tinh tương sẽ đi về phía bên kia. Nhờ vậy, các tinh trùng tốt sẽ được lựa chọn trong một thể tích nhỏ để bơm vào buồng tử cung của người vợ hoặc có thể thụ tinh trong ống nghiệm.

Tinh dịch có nhiệm vụ trung hòa và bảo vệ tinh trùng khỏi môi trường acid âm đạo. Tuy nhiên, sau khi phóng thích vào âm đạo phụ nữ, tinh dịch gây nên nhiều ảnh hưởng xấu với tinh trùng như ngăn chặn quá trình hoạt hóa đầu tinh trùng, tinh dịch chứa nhiều vi trùng gây bệnh ở đường sinh dục nam, prostaglandin có trong tinh dịch có thể gây co thắt tử cung khi bơm vào buồng tử cung. Thêm vào đó, tinh dịch còn có các tế bào chết và độc tố có thể ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng. Tinh dịch khi được bơm trực tiếp vào buồng tử cung có thể gây nên sốc chính vì vậy cần phải thực hiện lọc rửa tinh trùng càng sớm càng tốt.