Các chấn thương dương vật và tinh hoàn có thể gặp

Dương vật là một bộ phận trong cơ thể nam giới ít bị tổn thương nhất. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là các tai nạn hy hữu không xảy ra, các chấn thương ở dương vật, gãy dương vật hoặc đôi khi kèm theo vỡ tinh hoàn có thể gặp phải bất cứ lúc nào, phần lớn là do các tai nạn trong sinh hoạt hàng ngày gây ra.

Bên trong dương vật của nam giới có các ống chức năng bao gồm: ống niệu đạo (ống rỗng có nhiệm vụ dẫn nước tiểu từ bàng quang ra ngoài) và 2 thể hang hay còn gọi là vật hang (ống được cấu tạo xốp mềm, khi chứa đầy máu sẽ khiến dương vật cương cứng lên). Vật hang là cơ quan hình trụ cùng với vật xốp sẽ tạo nên hình thể của dương vật nam giới. Có 2 vật hang nằm ở hai bên và 1 vật xốp nằm ở giữa, bên trong vật xốp có ống niệu đạo.

Cả ba thành phần gồm 2 vật hang và 1 vật xốp được cấu tạo bởi mô cơ trơn xen lẫn mô liên kết xốp. Chất vỏ trắng của dương vật được cấu tạo bởi bó sợi collagen với độ chun giãn đàn hồi. Lúc dương vật ở trạng thái bình thường, lớp vỏ trắng này sẽ dày 2 – 3mm. Tuy nhiên khi cương cứng, lớp vỏ trắng chỉ dày khoảng 0,5mm. Vì vậy, khi có một khi tác động mạnh lúc dương vật đang cương cứng sẽ rất dễ bị chấn thương làm rách vỏ bao, khiến máu trong vật hang chảy ra, lan xuống lớp mạc và gây khối máu tụ...

Trong sinh hoạt tình dục, dương vật cương cứng sẽ giúp việc đưa dương vật vào âm đạo dễ dàng hơn, khi đó ống niệu đạo sẽ giữ nhiệm vụ là ống dẫn cho tinh dịch sau khi năm giới xuất tinh vào trong âm đạo, giúp thụ thai.

Nguyên nhân phổ biến nhất của tình trạng này là bị vướng dương vật trong dây kéo khóa quần. Các vết xước gây ra do nguyên nhân này thường tự khỏi nhanh chóng nếu vết thương được giữ trong điều kiện sạch sẽ. Tuy nhiên, nếu vết xước bị nhiễm trùng thì bệnh nhân phải uống thêm kháng sinh để điều trị.

Dương vật bị đứt một phần hoạt đứt rời hoàn toàn thể được thực hiện nối lại, tuy nhiên, cảm giác hay chức năng ban đầu của dương vật hiếm khi được phục hồi hoàn toàn.

Đây là tình trạng là rất nghiêm trọng vì có thể gây ra sẹo bên trong lòng ống niệu làm cản trở dòng nước tiểu. Nguyên nhân dẫn đến chấn thương dương vật này thường do bệnh nhân té dạng chân lên hàng rào hay tay cầm xe đạp.

Gãy dương vẫn là chấn thương dương vật thường xảy ra khi cương cứng. Trong khi quan hệ tình dục dương vật bị vấp vào xương chậu của đối tác, gặp trong một số tình huống như cuống quýt đưa dương vật vào nên bị lạc đường, đâm vào chỗ khác, cưỡng hiếp, giao hợp nhiều tư thế (nhất là tư thế ngồi), lăn lộn nhiều vòng khi quan hệ dẫn đến chấn thương, thay đổi tư thế đột ngột, giao hợp qua đường hậu môn ở tư thế không phù hợp, thủ dâm.

Ngoài ra, một số các nguyên nhân khác khiến dương vật bị gãy như: tự bản thân bệnh nhân bẻ đôi dương vật, do người khác bẻ, do chấn thương như bị té ở tư thế sấp đột ngột, do vật cản đập vào vùng bẹn lúc dương vật đang ở trạng thái cương cứng.Vị trí chỗ gãy dương vật thực sự là một vết rách vào một trong 2 cấu trúc dạng ống trong lòng dương vật.

Bệnh nhân bị gãy dương vật sẽ có cảm giác đau, sưng ngay lập tức và bị biến dạng, dương vật đang ở trạng thái cương cứng sẽ xẹp xuống rất nhanh, sau ít phút thì máu tụ xuất hiện ở vị trí thương tổn sau đó lan rộng xuống bìu, bẹn và tầng sinh môn. Trường hợp bệnh nhân đái ra máu, đái khó hoặc bí tiểu cấp, có máu ở miệng sáo cần nghĩ đến các tổn thương niệu đạo đi kèm.

Gãy dương vật sẽ dẫn đến sự hủy hoại cấu trúc kiểm soát cương dương. Sau khi lành, bệnh nhân có thể gặp khó khăn trong việc chăn gối, đi tiểu tiện hoặc cả hai. Phẫu thuật cấp cứu thường được tiến hành để điều chỉnh lại chỗ gãy, ngăn chặn sự cong bất thường của dương vật hoặc giảm thiểu sự rối loạn chức năng cương dương vĩnh viễn.

Vị trí đặc thù của bìu khiến tinh hoàn rất dễ bị chấn thương do một cú đá vào hạ bộ, do súng đạn, do vật nào đó đâm xuyên qua bìu hoặc tinh hoàn... Các chấn thương tinh hoàn thường xảy ra đột ngột và gây ra cảm giác đau dữ dội, có thể kèm buồn nôn, ói mửa và đòi hỏi phải phẫu thuật nếu có vỡ tinh hoàn.

Chườm đá, đeo khố, các loại thuốc giảm đau và thuốc chống buồn nôn thường có hiệu quả giúp điều trị chảy máu trong hoặc chảy máu quanh tinh hoàn. Khi bìu bị rách ra, tinh hoàn có thể “chết” hoặc mất chức năng sản sinh ra hormone sinh dục nam hoặc tinh trùng.

Trước khi điều trị các chấn thương ở dương vật, bác sĩ sẽ chẩn đoán nguyên nhân dựa trên các triệu chứng mà bệnh nhân gặp phải. Tùy theo từng trường hợp sẽ có phương pháp điều trị khác nhau, điều trị nội khoa bằng thuốc hoặc phẫu thuật.

Điều trị phẫu thuật dương vật thường được chỉ định cho các trường hợp dương vật bị tai nạn, gãy dương vật, vỡ tinh hoàn... bác sĩ sẽ tiến hành lấy hết khối máu tụ, thực hiện cầm máu và khâu kín lại bao trắng, phục hồi vật hang. Sau khi mổ, bệnh nhân cần sử dụng thuốc kháng viêm, thuốc giảm đau và kháng sinh để chống nhiễm trùng.

Cần cố định dương vật trên thành bụng để giảm phù nề sau mổ. Hạn chế sự cương cứng bằng thuốc antiandrogen và diazepam để giảm đau và giảm nguy cơ rách bao trắng tái phát. Đặt sonde tiểu cố định khi có nghi ngờ bệnh nhân có kèm tổn thương niệu đạo. Bệnh nhân được chẩn đoán và điều trị chấn thương ở dương vật không được quan hệ tình dục từ 6 – 8 tuần sau phẫu thuật.

Trong một số trường hợp hy hữu dương vật bị cắt đứt hoàn toàn, khi đó bệnh nhân cần gói phần dương vật bị cắt rời vào túi hoặc hộp nhựa sạch, đảm bảo vô trùng càng tốt. Phần dương vật này nên được ngâm trong nước muối sinh lí 0.9% và ướp trong đá lạnh rồi nhanh chóng đến gặp các bác sĩ chuyên khoa nam khoa tiết niệu để tiến hành phẫu thuật nối dương vật.

Lưu ý, bệnh nhân không được ngâm trực tiếp phần dương vật vào đá lạnh vì điều này có thể gây tổn thương mô, chỉ ngâm phần túi hoặc hộp chứa dương vật (dương vật được ngâm trong nước muối sinh lí) vào đá lạnh để bảo toàn chức năng cho phần dương vật bị đứt lìa.

Khi gặp phải các chấn thương ở dương vật, bệnh nhân cần nhanh chóng đến các trung tâm y tế để thăm khám và điều trị, hạn chế những biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.