Dấu hiệu suy đa tạng và cách điều trị

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa I Nguyễn Hồng Phúc - Bác sĩ Hồi Sức cấp cứu, Khoa Hồi sức cấp cứu - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Phú Quốc. Bác sĩ đã có gần 20 năm kinh nghiệm trong Hồi Sức cấp cứu.

Suy đa tạng là một hội chứng xuất hiện ở nhiều bệnh nhân đang hồi sức cấp cứu. Bệnh do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra như: Nhiễm khuẩn, ký sinh trùng hay đa chấn thương, bỏng,...

Hội chứng suy chức năng đa tạng (tên tiếng anh: Multiorgan dysfunction syndrome - MODS) là tình trạng diễn biến cấp tính của một quá trình bệnh lý có sự suy ít nhất hai tạng trở lên và sự suy này tồn tại ít nhất trong vòng 24 giờ trong đó có thể có hay không có căn nguyên nhiễm khuẩn.

Khi cơ thể bị suy đa tạng lâu sẽ dẫn tới bị sốc nhiễm khuẩn. Sốc nhiễm khuẩn là một giai đoạn nặng của quá trình diễn biến suy đa tạng.

Nguyên nhân nhiễm khuẩn là yếu tố hàng đầu gây ra suy đa đa tạng. Khi đó vi khuẩn xâm nhập vào máu, gây ra các đáp ứng viêm hệ thống làm giải phóng các cytokine gây viêm, có sự mất cân bằng giữa yếu tố gây viêm và yếu tố kháng viêm (yếu tố kháng viêm lại yếu hơn yếu tố gây viêm) gây ra bị tổn thương cơ quan thứ phát và tạo lên vòng xoắn suy đa tạng.

• Bệnh nhân trên 55 tuổi bị chấn thương nặng
• Nhiễm khuẩn huyết
• Bị tụt huyết áp kéo dài trên 24 giờ
• Thiếu hụt cung cấp, sử dụng oxy sau hồi sức chống sốc.
• Trải qua cuộc phẫu thuật lớn, kéo dài. Kẹp động mạch chủ kéo dài trên 1,5 giờ.
• Bệnh nhân có rối loạn chức năng gan nặng.

Điều trị suy đa tạng chủ yếu là dự phòng trước để không xảy ra suy đa tạng. Bác sĩ cần nhận định và điều trị sớm các bệnh lý căn nguyên, điều trị hỗ trợ các tạng, nhằm ức chế sự tiến triển của hội chứng đáp ứng viêm toàn thân, cải thiện hội chứng rối loạn chức năng đa cơ quan, ngăn chặn tình trạng suy đa tạng.

Nhanh chóng đảm bảo các chức năng sống của bệnh nhân là hô hấp và tuần hoàn để duy trì tính mạng cho người bệnh.

• Cho bệnh nhân dùng oxy liệu pháp (thở oxy kính, mặt nạ đơn giản, mặt nạ có túi hít lại), thở hệ thống áp lực dương liên tục (CPAP) có kết nối oxy hỗ trợ.
• Thở máy.

• Bồi phụ thể tích dịch
• Dùng vận mạch.

• Tránh dùng kháng sinh độc với thận.
• Lọc máu liên tục.

Suy đa tạng là hội chứng nguy hiểm thường xảy ra ở những bệnh nhân đang có bệnh nặng trong người. Bệnh cần có bác sĩ chẩn đoán, đánh giá để chủ động phòng ngừa ngay từ ban đầu.