Phẫu thuật nội soi cắt ruột thừa (1 lỗ) thực hiện thế nào?

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi ThS. BS Dương Xuân Lộc - Bác sĩ Ngoại tiêu hóa - Khoa Ngoại tổng hợp - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng

Mổ nội soi cắt ruột thừa 1 lỗ có nhiều ưu điểm so với các phương pháp mổ nội soi cắt ruột thừa truyền thống. Bệnh nhân giảm đau, hồi phục nhanh, thời gian nằm viện giảm, đặc biệt yếu tố thẩm mỹ được đảm bảo rất cao, bệnh nhân hầu như không có sẹo hoặc vết sẹo rất mờ.

Ruột thừa là một đoạn ruột nhỏ, hẹp, dài vài centimet, dạng túi cùng đính vào manh tràng (đoạn đầu của ruột già). Viêm ruột thừa là tình trạng ruột thừa bị viêm nhiễm, gây ra bởi sự tắc nghẽn trong lòng ruột thừa. Các nguyên nhân gây tắc nghẽn thường gặp là sỏi phân, sỏi mật, u ruột thừa, phì đại mô lympho do nhiễm khuẩn, ký sinh trùng,... Sự tắc nghẽn làm tăng áp lực trong lòng ruột thừa và giảm lượng máu đến các mô ruột thừa, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển gây tình trạng viêm nhiễm. Nếu không được điều trị kịp thời, viêm ruột thừa có thể vỡ ra, vi khuẩn được giải phóng vào ổ bụng, gây các biến chứng nguy hiểm tính mạng người bệnh như nhiễm trùng phúc mạc, nhiễm trùng máu, áp xe ruột thừa,...

Viêm ruột thừa là một bệnh lý ngoại khoa rất phổ biến. Một khi đã được chẩn đoán xác định, đau ruột thừa cần được phẫu thuật càng sớm càng tốt để ngăn ngừa nguy cơ xảy ra các biến chứng.

Có 2 hình thức phẫu thuật đó là mổ hở cắt ruột thừa và mổ nội soi cắt ruột thừa.

• Mổ hở cắt ruột thừa là phương pháp mổ truyền thống, bác sĩ phẫu thuật sẽ rạch một đường 9-10cm ở vùng bụng dưới bên phải, trên xương hông vài cm. Tiến hành bóc tách da, cơ để xác định ruột thừa. Sau khi ruột thừa được cắt bỏ khỏi các mô xung quanh, bác sĩ sẽ quan sát kỹ để đảm bảo nhiễm khuẩn chỉ khu trú ở các mô được cắt bỏ. Có thể dùng dung dịch vô khuẩn để rửa hoặc hút mủ vùng mô này nếu cần thiết. Nếu vùng mô bình thường, bác sĩ sẽ tiến hành đóng vết mổ.
• Mổ nội soi cắt ruột thừa gồm các hình thức là mổ nội soi cắt ruột thừa kinh điển (với 3 lỗ), mổ nội soi cắt ruột thừa 2 lỗ và mổ nội soi cắt ruột thừa 1 lỗ. So với mổ hở truyền thống, mổ nội soi có nhiều ưu điểm như bệnh nhân ít bị xâm lấn, ít tai biến, thời gian phục hồi nhanh hơn, yếu tố thẩm mỹ đảm bảo do không có vết sẹo mổ dài trên bụng. Do những ưu điểm nổi trội, mổ nội soi cắt ruột thừa hiện nay đã được thực hiện thường quy ở các cơ sở y tế, trừ một số trường hợp đặc biệt như ruột thừa bị vỡ, nhiễm trùng lan rộng hoặc có áp xe, bệnh nhân cần mổ hở để cắt bỏ ruột thừa và làm sạch khoang bụng.

2.1 So sánh mổ nội soi cắt ruột thừa kinh điển và mổ nội soi cắt ruột thừa 1 lỗ

Với mổ nội soi cắt ruột thừa kinh điển, sẽ có 3 lỗ mở vào bụng, một ở rốn, một ở hố chậu phải và một ở hố chậu trái. Một trocar sẽ cho camera, hai trocar còn lại sẽ chứa dụng cụ được đưa vào các lỗ mở trên bụng. Bác sĩ sau đó sẽ nhìn video do camera thu về, xác định ruột thừa, tách ruột thừa khỏi các mô xung quanh và tiến hành cắt bỏ. Sử dụng dịch vô khuẩn để rửa vùng nhiễm khuẩn, hút mô nhiễm khuẩn nếu cần thiết.

Với mổ nội soi cắt ruột thừa một lỗ, bác sĩ chỉ rạch một lỗ mở trên bụng ở vị trí rốn, lỗ mổ nhỏ khoảng 3cm. Ưu điểm của phương pháp này là ít xâm lấn, tính thẩm mỹ cao do chỉ rạch một lỗ trên bụng, vết mổ không để lại sẹo hoặc sẹo rất mờ. Bệnh nhân ít đau, sức khỏe phục hồi nhanh, thời gian nằm viện chỉ còn 1⁄2 so với mổ nội soi cắt ruột thừa 2 lỗ, 3 lỗ.

Tuy nhiên, phẫu thuật nội soi cắt ruột thừa 1 lỗ là một kỹ thuật khó, đòi hỏi bác sĩ phẫu thuật phải có chuyên môn, kinh nghiệm và sự chính xác tuyệt đối. Do chỉ có một lỗ nên thao tác sẽ khó khăn hơn nhiều so với mổ nội soi thông thường, các dụng cụ chụm vào một chỗ, có thể va chạm với nhau. Mổ nội soi cắt ruột thừa 1 lỗ chỉ áp dụng trong phẫu thuật viêm ruột thừa cấp, ruột thừa chưa bị vỡ ra và gây biến chứng.

2.2 Các bước tiến hành mổ nội soi cắt ruột thừa 1 lỗ

Phẫu thuật nội soi cắt ruột thừa 1 lỗ được thực hiện như sau:

• Bệnh nhân được gây mê nội khí quản, nằm trên bàn mổ, tư thế ngửa, đầu thấp, nghiêng trái.
• Bác sĩ mổ chính đặt một trocar cho cả ba gồm ống soi và hai dụng cụ. Bơm hơi vào ổ bụng tạo áp lực 10-12mmHg.
• Tiến hành kiểm tra ổ bụng, đánh giá phúc mạc, thương tổn các tạng qua hình ảnh thu về từ camera. Phẫu tích bộc lộ ruột thừa và mạc treo ruột thừa đến sát gốc.
• Cắt mạc treo ruột thừa và cầm máu, cột gốc ruột thừa bằng chỉ hoặc bằng clip, cắt ruột thừa khỏi manh tràng.
• Làm sạch hố chậu phải và Douglas bằng nước muối sinh lý.
• Đóng vị trí trocar trên thành bụng.

Sau mổ bệnh nhân được sẽ được sử dụng thuốc giảm đau, theo dõi để phát hiện và xử lý sớm tình trạng nhiễm trùng. Người bệnh có thể ăn nếu nhu động ruột về bình thường. Nếu không có biến chứng nhiễm trùng, người bệnh có thể được cho ra viện sớm.

Video đề xuất:

Khám sức khỏe định kỳ tại Vinmec: Bảo vệ bạn trước khi quá muộn!