Thời gian niềng răng tối thiểu là bao lâu?

Đối với nhiều người, một hàm răng không đẹp, không đều, răng mọc thưa, mọc lệch hay răng bị hô, móm... sẽ khiến chủ nhân cảm thấy mất tự tin. Cấu trúc khớp cắn không khớp nhau còn ảnh hưởng lớn đến sức khỏe của hệ tiêu hóa. Ngoài ra, răng mọc lệch còn gây khó khăn trong việc vệ sinh răng miệng, ảnh hưởng đến chức năng nhai, khả năng phát âm... Vì vậy phương pháp niềng răng sẽ đáp ứng nhu cầu có một hàm răng chắc khỏe và đều đặn của rất nhiều người.

Niềng răng (còn gọi là chỉnh nha) là phương pháp điều trị răng mọc lệch, răng hô, răng móm, răng khểnh, răng thưa, răng sai khớp cắn... thông qua việc sử dụng các khí cụ nắn chỉnh răng (mắc cài) và xương ổ răng một cách từ từ và liên tục, đưa răng về vị trí chuẩn khớp cắn và đạt được yêu cần về thẩm mỹ.

Hiện nay, phương pháp niềng răng ngày càng trở nên phổ biến và là sự lựa chọn của rất nhiều người khi muốn sở hữu một hàm răng đều và đẹp.

Thông thường, thời gian niềng răng tối thiểu được chia làm 4 giai đoạn như sau:

• Giai đoạn I (2-6 tháng): sắp xếp vị trí các răng trên cung hàm về vị trí chuẩn;
• Giai đoạn II (3-6 tháng): điều chỉnh trục các răng;
• Giai đoạn III (6-9 tháng): điều chỉnh khớp cắn, chuyển dịch các răng về vị trí cân bằng;
• Giai đoạn IV (3-6 tháng): Duy trì răng ổn định, giữ khớp cắn ở vị trí chuẩn và cố định.

Như vậy, để có thể niềng răng trong thời gian tối thiểu là 14 tháng, người bệnh cần phải đáp ứng đồng thời những điều kiện cơ bản sau:

• Độ tuổi (khoảng 12-15 tuổi);
• Tỉ lệ sai lệch khớp cắn thấp, răng lệch lạc ít;
• Tình trạng hô, móm, răng thưa không nghiêm trọng;
• Không phải nhổ răng.

Trong đó, thời gian niềng răng tối thiểu bị ảnh hưởng rất nhiều bởi lứa tuổi tiến hành niềng răng:

• Giai đoạn từ 8-10 tuổi: Đây là thời kỳ thay răng sữa, lúc này trẻ sẽ được nha sĩ chỉnh sửa các răng sữa lệch lạc và tạo khoảng trống để răng vĩnh viễn mọc đúng vị trí. Trong giai đoạn này răng không có quá nhiều vướng bận, xương hàm đang trong quá trình hình thành, vì vậy rất thích hợp để điều chỉnh sai lệch, chuẩn bị và tạo tiền đề cho việc điều trị sau này trở nên đơn giản và nhanh hơn. Ở giai đoạn này, trẻ cần đeo hàm cố định răng chứ không cần đeo mắc cài.
• Giai đoạn dậy thì từ 10-12 tuổi: Đến giai đoạn dậy thì, xương hàm của trẻ sẽ phát triển mạnh, tuy nhiên hệ xương răng và cơ nhai vẫn còn có thể thay đổi và bù đắp một cách nhanh nhất. Sau tuổi dậy thì, việc niềng răng cũng sẽ mang lại hiệu quả nhưng cần nhiều thời gian hơn. Trong giai đoạn 10 - 12 tuổi, nha sĩ thường dựa vào sự phát triển của trẻ để điều chỉnh răng theo tỷ lệ chuẩn phù hợp với khuôn mặt.

Thông thường một ca niềng răng mức độ khó trung bình của người lớn sẽ dao động từ 1 tháng đến 1,5 năm. Đối với trường hợp niềng răng phức tạp hơn như: hô, móm, răng khấp khểnh nhiều... thì thời gian có thể kéo dài hơn từ 2–3 năm.

Mặc dù niềng răng tốt chính là ở lứa tuổi trẻ em, tuy nhiên việc niềng răng ở giai đoạn trưởng thành không khó với sự phát triển của công nghệ trang thiết bị hiện đại.

Độ tuổi “vàng” niềng răng là khoảng 15-25 tuổi. Niềng răng muộn thì việc di chuyển răng sẽ khó khăn hơn và cần nhiều thời gian niềng răng hơn. Nếu để tình trạng sai khớp cắn quá lâu sẽ gây ra các tổn thương như tiêu xương, tụt lợi, sứt mẻ răng, tiêu cổ răng...

Vì vậy việc niềng răng sớm sẽ rút ngắn thời gian niềng răng và hạn chế những tổn thương do lệch khớp cắn, đồng thời niềng răng ở độ tuổi này sẽ hạn chế đau nhức.

Tình trạng răng mọc lệch phức tạp hay đơn giản cũng ảnh hưởng đến thời gian niềng răng. Thời gian niềng răng trung bình dao động từ 1.5-2 năm, nhưng nếu sai lệch răng nặng sẽ mất nhiều thời gian niềng hơn.

Ví dụ với các ca niềng răng đơn giản, răng chỉ khểnh nhẹ, không cần phải nhổ răng hoặc chỉ niêng các khe răng thưa thì thời gian niềng răng sẽ rất ngắn, chỉ tầm 1 năm. Nhưng với các ca lệch lạc nặng, răng hô hoặc móm nặng, cần phải nhổ răng thì thời gian niềng răng tối thiểu thường kéo dài hơn 2 năm.

Thời gian niềng răng tối thiểu còn phụ thuộc nhiều vào trình độ của nha sĩ, nha sĩ dày dặn kinh nghiệm sẽ giúp bệnh nhân rút ngắn thời gian niềng răng.

Nha sĩ có trình độ chuyên môn cao sẽ có những kỹ thuật đặc biệt giúp tăng tốc độ di chuyển răng, việc lên kế hoạch điều trị chuẩn xác cũng giúp bệnh nhân không phát sinh thời gian chết, từ đó rút ngắn thời gian niềng răng.

Loại mắc cài sử dụng cũng ảnh hưởng đến thời gian niềng răng. Ví dụ mắc cài tự buộc giúp răng di chuyển liên tục và trơn tru hơn, mắc cài kim loại cũng giúp di chuyển răng nhanh hơn so với mắc cài sứ...

Hiện nay, các phương pháp chỉnh nha chủ yếu là sử dụng mắc cài kim loại, mắc cài sứ, mắc cài mặt lưỡi và mắc cài trong suốt, từng loại mắc cài khác nhau sẽ có thời gian niềng răng khác nhau.

Trong thời gian niềng, đặc biệt là ở giai đoạn đầu, người niềng răng ăn các loại thức ăn cứng, thức ăn dai sẽ dễ gây tác động lên răng, khiến cho tình trạng răng sai lệch nặng hơn.

Các biện pháp giúp người bệnh rút ngắn thời gian niềng răng hiệu quả:

• Khi đeo mắc cài niềng răng, việc ăn uống và vệ sinh răng miệng nên người dùng hết sức chú ý để giữ gìn mắc cài. Vì khi mắc cài bong, răng không còn được di chuyển sẽ gây cản trở cho sự di chuyển của các răng còn lại, đặc biệt trong giai đoạn kéo răng để đóng khoảng trống thì việc mắc cài bị bong sẽ khiến quá trình này phải dừng kéo, mất thời gian chờ đợi hơn 1-2 tháng.
• Nếu viêm lợi xảy ra (thường do vệ sinh răng miệng kém), nha sĩ sẽ phải tháo hệ thống dây cung để điều trị tình trạng lợi bị viêm, sau đó mới tiếp tục niềng răng gây kéo dài thời gian điều trị đáng kể.
• Ý thức chấp hành việc sử dụng các khí cụ hỗ trợ thêm theo chỉ định (như đeo thun liên hàm, sử dụng hàm tháo lắp...) đóng một vai trò rất lớn. Nếu chăm chỉ sử dụng theo đúng chỉ định của bác sĩ sẽ giúp việc răng di chuyển thuận lợi hơn và rút ngắn thời gian niềng răng.
• Đến thăm khám và chỉnh nha định kỳ theo lịch hẹn để kiểm tra tình trạng răng, mức độ di chuyển, tăng lực siết và ngăn chặn kịp thời các bệnh lý răng miệng.
• Duy trì chế độ dinh dưỡng cung cấp đủ vitamin và khoáng chất, tránh để sụt cân trong quá trình niềng. Lựa chọn thức ăn mềm, dễ nhai, nên cắt nhỏ thức ăn để không dùng răng cắn trực tiếp thực phẩm quá dai hoặc quá cứng...
• Giữ vệ sinh răng miệng đúng cách để tránh phát sinh các bệnh về răng miệng.

Thời gian niềng răng tối thiểu là bao lâu còn phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố. Để có hàm răng chắc đẹp như ý muốn, bạn nên chọn các cơ sở y tế, phòng khám nha khoa uy tín để thực hiện.