Đặc trưng của ung thư vú ở bệnh nhân vị thành niên

Bài viết được thực hiện bởi các bác sĩ khoa Nội ung bướu, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City.

Ung thư vú là một trong 10 bệnh ung thư thường gặp nhất ở phụ nữ Việt Nam. Độ tuổi mắc bệnh ung thư vú đang có xu hướng trẻ hóa, có những bệnh nhân ung thư vú ở lứa tuổi thanh thiếu niên với độ tuổi trung bình chỉ khoảng 30 tuổi.

Ung thư vú là ung thư thường gặp nhất ở phụ nữ, dẫn đến tỷ lệ mắc bệnh và tử vong cao. Ung thư vú là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong do ung thư ở phụ nữ trên thế giới. Tỷ lệ mắc ung thư vú khác nhau giữa các quốc gia, với tỷ lệ mắc cao nhất ở Hoa Kỳ và Bắc Mỹ và thấp nhất ở Châu Phi và Châu Á. Chỉ riêng ung thư vú đã chiếm 25% tổng số ca ung thư và 15% số ca tử vong do ung thư ở phụ nữ. Tỷ lệ mắc bệnh tăng lên tới 5% mỗi năm. Các quốc gia ở châu Á, chiếm 59% dân số trên thế giới, là châu lục có tỷ lệ mắc ung thư vú cao nhất, với 44% tử vong.

Theo một nghiên cứu mới được công bố gần đây trong tạp chí phẫu thuật ung thư, những bệnh nhân dưới 40 tuổi bị ung thư vú có xu hướng mắc bệnh ở giai đoạn tiến xa hơn và nguy hiểm hơn. Tỷ lệ có HER2 dương tính hay ung thư vú bộ ba âm tính (TNBC) gặp nhiều hơn ở nhóm người bệnh này và cũng cần điều trị mạnh hơn.

Thực ra những người trẻ tuổi hiếm khi mắc phải ung thư vú, tỷ lệ này là 1,8% các bệnh nhân từ 20 đến 34 tuổi và 8,7% từ 35 đến 44 tuổi. Bệnh nhân vị thành niên và thanh niên – lứa tuổi từ 15 đến 39 tuổi, tương đối thấp. Mặc dù vậy ung thư vú vẫn là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trong các bệnh ung thư ở phụ nữ trong nhóm độ tuổi này.

Trong một nghiên cứu tại Mỹ khi dựa trên cơ sở dữ liệu Ung thư Quốc gia, các nhà nghiên cứu đã xác định được tổng cộng 46.265 bệnh nhân vị thành niên bị ung thư vú giai đoạn 0 - 3 được chẩn đoán và so sánh với 169.423 bệnh nhân từ 40 đến 49 tuổi.

Bệnh nhân ung thư vú vị thành niên thường biểu hiện giai đoạn muộn hơn. Trong số những bệnh nhân từ 15 đến 29 tuổi, 48,2% chẩn đoán ung thư vú giai đoạn 2 và 17,3% biểu hiện với bệnh ở giai đoạn 3. Đối với những người từ 30 đến 39 tuổi, những tỷ lệ đó là 43,8% cho giai đoạn 2 và 13,6% cho giai đoạn 3; đối với bệnh nhân nhóm đối chứng từ 40 đến 49 tuổi, tỷ lệ tương ứng là 29,9% và 7,7% (P <0,001 cho từng cặp so sánh).

Nhóm bệnh nhân có HER2 dương tính cũng phổ biến hơn ở những bệnh nhân trẻ tuổi. Ở những người từ 15 đến 29 tuổi, 29,9% bị ung thư vú với HER2 dương tính; ở những người từ 30 đến 39 tuổi, tỷ lệ đó là 25,5%, và 18,6% ở những người từ 40 đến 49 tuổi (P <0,001).

Trường hợp ung thư vú có bộ ba âm tính cũng phổ biến hơn. Trong ba nhóm tuổi, tỷ lệ ung thư vú có bộ ba âm tính lần lượt là 23,7%, 20,9% và 13,8% (P <0,001). Nhiều bệnh nhân trong nhóm 40 đến 49 tuổi có biểu hiện hoóc môn dương tính với thụ thể và HER-2 âm tính.

Trong số những bệnh nhân được điều trị bằng phẫu thuật, bệnh nhân vị thành niên có nhiều khả năng phải phẫu thuật cắt bỏ vú (69,2%) so với bệnh nhân ở độ tuổi bốn mươi (49,5%; P <0,001). Phẫu thuật cắt tuyến vú triệt căn được thực hiện trên 75,4% trong nhóm trẻ nhất, so với những người từ 30 đến 39 tuổi chỉ 68,5% ( P <0,001). Tương tự, bệnh nhân vị thành niên có xu hướng được hóa trị vì bệnh xâm lấn so với bệnh nhân từ 40 đến 49 tuổi (P <0,001).

Theo các tác giả, việc xem xét các quyết định điều trị ngoài việc dựa trên các hướng dẫn thực hành lâm sàng và/ hoặc nguyện vọng của bệnh nhân chứ không phải sinh học khối u, mà nguyện vọng của người bệnh lại chịu ảnh hưởng của tuổi mắc bệnh.

Các chuyên gia lưu ý rằng việc kiểm soát ung thư vú ở bệnh nhân trẻ tuổi rất phức tạp bởi phải cân nhắc khả năng sinh sản và mang thai sau này, và thực tế là bệnh nhân vị thành niên lại ít được chú ý trong các thử nghiệm lâm sàng. Trong Tạp chí phẫu thuật ung thư đầu năm nay, Pridvi Kandagatla, Đại học Michigan, đã viết rằng quản lý ung thư vú ở bệnh nhân trẻ tuổi cần một cách tiếp cận đa ngành.

Các thử nghiệm và nghiên cứu trong tương lai nên tập trung vào việc tăng các lựa chọn điều trị cho bệnh nhân ung thư trẻ.

Nguồn tham khảo: Cancer network 2019