Phát hiện ung thư phổi bằng CT liều thấp

Tầm soát hay sàng lọc ung thư phổi là quá trình khám xét được thực hiện để phát hiện bệnh trước khi có các triệu chứng. Mục đích của tầm soát là phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm nhất và có thể điều trị được sớm nhất, cũng như giảm được tỷ lệ tử vong do ung thư phổi gây ra.

Nội dung video được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Thị Thanh Huyền - Trung tâm Ung bướu - Xạ trị - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City

Các khám xét sàng lọc có thể bao gồm xét nghiệm để kiểm tra máu và các chất dịch cơ thể khác, xét nghiệm di truyền để tìm các dấu hiệu di truyền liên quan đến bệnh tật và chẩn đoán hình ảnh để tạo ra những hình ảnh bên trong cơ thể. Các xét nghiệm này thường có giá trị cho dân số chung. Tuy nhiên, do từng yêu cầu của mỗi cá nhân đối với một khám xét sàng lọc cụ thể còn phải dựa vào các yếu tố như tuổi tác, giới tính và tiền sử gia đình.

Trong tầm soát ung thư phổi, những người có nguy cơ cao bị ung thư phổi nhưng chưa có dấu hiệu hoặc triệu chứng của bệnh thì sẽ được chỉ định chụp cắt lớp vi tính phổi liều thấp (LDCT).

Với sự phát triển của y học, các phương pháp tiên tiến, hiện đại hơn ra đời và kỹ thuật cao nhất hiện nay, đã chứng minh được hiệu quả của phương pháp chụp cắt lớp vi tính liều thấp (LDCT) lồng ngực.

Chụp cắt lớp vi tính liều thấp (CT liều thấp) là một sàng lọc rất hữu hiệu được dùng để phát hiện ung thư phổi hoặc các dấu hiệu bất thường ở phổi với độ phân giải cao hơn so với phương pháp chụp thông thường.

Theo khuyến cáo mới nhất của Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, sàng lọc ung thư phổi nên tiến hành hàng năm sử dụng kĩ thuật chụp cắt lớp vi tính liều thấp đối với những đối tượng có nguy cơ, bao gồm:

Người có nguy cơ trung bình: Từ 50 tuổi trở lên, không hút thuốc hoặc hút thuốc ít, từng hút thuốc nhiều nhưng đã ngừng trên 15 năm.

Người có nguy cơ cao:

• Từ 50 tuổi trở lên, hút thuốc 30 bao/năm
• Tiếp xúc khói, bụi, ô nhiễm nghề nghiệp, sống trong môi trường nhiễm xạ
• Người có tiền sử ung thư phổi. Nếu đã được điều trị ung thư phổi cách đây hơn 5 năm, nên cân nhắc việc tầm soát ung thư phổi
• Tiền sử gia đình có người bị ung thư phổi
• Người mắc một số bệnh phổi mãn tính

Vì chụp cắt lớp vi tính có thể phát hiện ngay cả những nốt rất nhỏ trong phổi do đó chụp CT phổi liều thấp đặc biệt hiệu quả để chẩn đoán ung thư phổi ở giai đoạn sớm nhất và có thể điều trị được.

• Chụp CT rất nhanh chóng, do vậy thích hợp đối với những bệnh nhân khó thở. Chụp CT không gây đau và không xâm lấn. Không cần chất cản quang.
• Không còn bức xạ nào trong cơ thể bệnh nhân sau khi chụp CT.
• Tia X được sử dụng trong chụp CT phổi liều thấp không có tác dụng phụ tức thì và không ảnh hưởng đến bất kỳ bộ phận kim loại nào trong cơ thể bạn như máy tạo nhịp tim hoặc khớp nhân tạo.
• Chụp CT ngực liều thấp tạo ra hình ảnh có chất lượng ảnh đủ để phát hiện nhiều bất thường bằng cách sử dụng bức xạ ion hóa ít hơn tới 90% so với chụp CT ngực thông thường.
• Tầm soát ung thư phổi bằng CT phổi liều thấp đã được chứng minh là làm giảm số ca tử vong do ung thư phổi ở những bệnh nhân có nguy cơ cao.

Khi phát hiện ung thư bằng phương pháp sàng lọc, nó thường ở giai đoạn đầu và bệnh nhân có thể phải trải qua phẫu thuật xâm lấn tối thiểu và cắt bỏ ít mô phổi hơn.

Kết quả dương tính giả xảy ra khi sàng lọc thấy có vẻ bất thường nhưng không tìm thấy ung thư phổi. Các phát hiện bất thường có thể yêu cầu khám xét bổ sung để xác định xem có ung thư hay không. Các xét nghiệm này, chẳng hạn như kiểm tra CT theo dõi hoặc làm các xét nghiệm xâm lấn hơn trong đó một phần mô phổi được lấy ra (gọi là sinh thiết phổi).

Kết quả chụp CT có lẽ bình thường ngay cả khi bị ung thư phổi được gọi là kết quả âm tính giả. Một người nhận được kết quả xét nghiệm âm tính giả có thể trì hoãn việc tìm kiếm sự chăm sóc y tế.

Không phải tất cả các bệnh ung thư được phát hiện bởi phổi liều thấp đều sẽ được phát hiện trong giai đoạn đầu của bệnh. Tầm soát phát hiện ung thư phổi có thể không cải thiện sức khỏe của người bệnh hoặc giúp người bệnh sống lâu hơn nếu bệnh đã lan ra ngoài phổi đến các khu vực khác của cơ thể.

Có một nguy cơ ung thư nhỏ về mặt lý thuyết do tiếp xúc với bức xạ liều thấp. Sàng lọc ung thư phổi bằng CT liều thấp là biện pháp hữu hiệu nhất để bạn phát hiện và điều trị kịp thời ung thư phổi, bảo vệ sức khỏe và tính mạng của mình.