Lịch tiêm phòng vắc-xin bại liệt cho trẻ

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Đoàn Ngọc Quỳnh - Bác sĩ Nhi - Trung tâm Nhi - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City

Bại liệt là một bệnh truyền nhiễm, gây ra do nhiễm phải virus Polio qua đường tiêu hóa, có thể bùng phát thành dịch. Triệu chứng bệnh bại liệt thường gặp là hội chứng liệt mềm cấp. Bệnh bại liệt có thể dự phòng được bằng cách uống hoặc tiêm vắc-xin bại liệt. Vậy cần tiêm phòng bại liệt khi nào để trẻ được bảo vệ tốt nhất?

Bại liệt là một bệnh lý nặng gây ra do nhiễm một trong ba type Polio virus.

• Typ I : Giữ vai trò chính trong gây bệnh (90%) có tên gọi là Brunhilde
• Typ II : có tên gọi là Lansing
• Typ III: có tên gọi là Leon

Virus bại liệt xâm nhập vào cơ thể người theo đường tiêu hóa, đi vào hệ thần kinh trung ương gây nên tổn thương ở các tế bào thần kinh vận động. Virus có khả năng lây truyền cao nên có thể dẫn đến nguy cơ bùng phát thành dịch bệnh. Đối tượng có nguy cơ cao nhất bị nhiễm virus bại liệt là những người chưa được tiêm phòng vắc-xin bại liệt. Phụ nữ mang thai, người già, trẻ em, đặc biệt là trẻ nhỏ dưới 5 tuổi và những người có hệ miễn dịch yếu là những đối tượng có nguy cơ cao nhất bị nhiễm bệnh.

Bệnh bại liệt không chữa được, để lại nhiều di chứng sau bại liệt. Việc điều trị chỉ nhằm giúp bệnh nhân giảm nhẹ các tác hại của bệnh, có thể kết hợp vật lý trị liệu và các máy thở cầm tay để giúp hỗ trợ thở cho bệnh nhân.

Biện pháp duy nhất để phòng và ngăn chặn bệnh bại liệt đó chính là chủ động tạo miễn dịch bằng cách uống hoặc tiêm phòng vắc-xin bại liệt cho trẻ em dưới 1 tuổi. Đây cũng chính là một trong những vắc-xin quan trọng được đưa vào chương trình tiêm chủng mở rộng của Bộ Y Tế từ năm 2010.

Vào năm 1952, vắc-xin bại liệt được đưa vào sử dụng rộng rãi trên khắp trên thế giới. 10 năm sau đó, vắc-xin bại liệt đường uống đã được sản xuất thành công tại Việt Nam. Việc sử dụng rộng rãi loại vắc-xin này đã làm giảm tỷ lệ mắc và tử vong do bại liệt, tiêu diệt được các ổ dịch, đồng thời giúp Việt Nam được ghi nhận là quốc gia thanh toán thành công căn bệnh nguy hiểm này vào năm 2000.

Hiện nay tại Việt Nam, vắc-xin bại liệt có 2 dạng:

• Vắc-xin sống giảm độc lực dạng uống (OPV): chứa vi rút bại liệt sống đã được làm suy yếu, có tác dụng kích thích cơ thể tạo ra miễn dịch. Miễn dịch này giúp cho cơ thể phòng vệ không cho vi rút xâm nhập vào cơ thể.
• Vắc-xin bất hoạt dạng tiêm (IPV): chứa vi rút bại liệt chết (sau khi xử lý) có tác dụng kích thích cơ thể tạo miễn dịch phòng bệnh. IPV được khuyến cáo sử dụng vì có tính an toàn cao hơn so với OPV. Hiện nay, vắc-xin bại liệt dạng tiêm thường được sản xuất dưới dạng vắc-xin phối hợp với các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm khác. Việc sử dụng vắc-xin bại liệt dạng phối hợp mang lại rất nhiều lợi ích cho người bệnh như:
  • Giảm số mũi tiêm cho trẻ: Điều này giúp tiết kiệm thời gian cho phụ huynh, giảm đau đớn cho trẻ và giảm áp lực công việc cho cán bộ y tế, đồng thời hạn chế tình trạng quên lịch tiêm chủng do có quá nhiều mũi tiêm.
  • Giảm những rủi ro khi tiêm nhiều mũi tiêm.
  • Giảm chi phí về vận chuyển và bảo quản vắc-xin, giảm chi phí đi lại và tiêm chủng.

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec luôn là một trong những đơn vị đi đầu trong việc sử dụng các vắc-xin có hiệu quả điều trị và đảm bảo chất lượng cao tại Việt Nam. Hiện nay, tại Vinmec có các loại vắc-xin dạng phối hợp có chứa thành phần bại liệt sau:

• Vắc-xin phối hợp phòng 4 bệnh bao gồm: bạch hầu, ho gà, uốn ván và bại liệt.
• Vắc-xin 5 trong 1 phòng 5 bệnh bao gồm: bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt và viêm phổi/viêm màng não do vi khuẩn Haemophilus influenzae týp b (Hib) gây ra.
• Vắc-xin phối hợp phòng 6 bệnh bao gồm: bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt, viêm gan B và viêm phổi/viêm màng não do vi khuẩn Haemophilus influenzae týp b (Hib).

Tiêm phòng bại liệt khi nào là câu hỏi chung của tất cả những bậc phụ huynh khi có con nhỏ.

Theo khuyến cáo của Bộ Y Tế, lịch uống và tiêm vắc-xin bại liệt của chương trình Tiêm chủng mở rộng (miễn phí) là uống 3 liều vắc-xin bại liệt (OPV) vào thời điểm trẻ 2, 3 và 4 tháng tuổi, khi trẻ 5 tháng tuổi sẽ tiêm 1 mũi vắc-xin bại liệt (IPV).

Lựa chọn tiêm vắc-xin cho trẻ tại Vinmec, các bậc phụ huynh sẽ hoàn toàn yên tâm về chất lượng vắc-xin cũng như quy trình thực hiện, bởi:

• Vinmec luôn sử dụng các vắc-xin có chất lượng cao từ những nhà sản xuất hàng đầu trên thế giới, đảm bảo an toàn từ khâu sản xuất, kiểm nhập, bảo quản đến khi sử dụng.
• Vắc-xin được nhập khẩu và bảo quản tại hệ thống kho lạnh hiện đại, với dây chuyền bảo quản lạnh (Cold chain) đạt tiêu chuẩn GSP, giữ vắc-xin trong điều kiện tốt nhất để đảm bảo chất lượng.
• Trẻ sẽ được các bác sĩ chuyên khoa nhi - vắc-xin thăm khám, sàng lọc đầy đủ các vấn đề về thể trạng và sức khỏe, tư vấn chăm sóc sức khỏe cho trẻ trước và sau tiêm, tư vấn về vắc-xin phòng bệnh và phác đồ tiêm
• Đội ngũ bác sĩ và điều dưỡng nhi giàu kinh nghiệm, chuyên nghiệp, hiểu tâm lý trẻ và áp dụng cách giảm đau hiệu quả cho trẻ trong quá trình tiêm chủng.
• 100% trẻ tiêm chủng được theo dõi 30 phút sau tiêm và đánh giá lại sức khỏe trước khi ra về.
• Trẻ được theo dõi đa khoa trước, trong và sau tiêm chủng tại Hệ thống y tế Vinmec và luôn có ekip cấp cứu sẵn sàng phối hợp với phòng tiêm chủng xử trí các trường hợp sốc phản vệ, suy hô hấp - ngừng tuần hoàn, đảm bảo xử lý kịp thời, đúng phác đồ khi có sự cố xảy ra.
• Bố mẹ sẽ nhận tin nhắn nhắc lịch trước ngày tiêm và thông tin tiêm chủng của bé sẽ được đồng bộ với hệ thống thông tin tiêm chủng quốc gia.