Bổ sung dinh dưỡng cho viêm khớp dạng thấp rất quan trọng, không chỉ giúp giảm đau và cứng khớp mà còn hỗ trợ hiệu quả các phương pháp điều trị truyền thống. Một chế độ ăn hợp lý có thể giúp người bệnh cải thiện sức khỏe và chất lượng cuộc sống.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc khoa Chấn thương chỉnh hình & Y học thể thao Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Giảm triệu chứng viêm khớp dạng thấp với thực phẩm bổ sung dinh dưỡng
Theo nghiên cứu, việc bổ sung dinh dưỡng phù hợp là cần thiết để hỗ trợ giảm đau, cứng khớp và các triệu chứng viêm khớp dạng thấp. Các chất dinh dưỡng như Omega-3 và Curcumin đã được chứng minh có tác dụng giảm viêm hiệu quả. Trong khi đó, Glucosamine, Chondroitin, SAM-e thường được sử dụng cho thoái hoá khớp và có hiệu quả hạn chế trong viêm khớp dạng thấp.
Khi kết hợp với các phương pháp điều trị truyền thống, việc bổ sung dinh dưỡng cho viêm khớp dạng thấp có thể giúp tăng hiệu quả điều trị và cải thiện sức khỏe tổng thể của người bệnh. Tuy nhiên, người bệnh cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng các chất bổ sung này.
2. Những loại chất bổ sung dinh dưỡng cho viêm khớp dạng thấp phổ biến
2.1. Glucosamine và Chondroitin
Glucosamine và Chondroitin là hai chất bổ sung phổ biến được sử dụng để điều trị thoái hóa khớp, đặc biệt là khớp gối, vì chúng là thành phần chính của sụn, giúp giảm đau và cứng khớp.
Theo thử nghiệm GAIT, Glucosamine và Chondroitin không hiệu quả hơn giả dược ở phần lớn bệnh nhân thoái hóa khớp nhưng lại cải thiện đáng kể triệu chứng ở những người bị đau nặng. Nghiên cứu quốc tế năm 2016 cũng cho thấy sự kết hợp giữa hai chất này có hiệu quả tương đương Celecoxib trong giảm đau và cứng khớp ở thoái hóa khớp gối.
Mặc dù Glucosamine Sulfate và Hydrochloride có hiệu quả tương tự nhau trong giảm đau, Glucosamine Sulfate được khuyến nghị hơn trong điều trị thoái hóa khớp gối, có hoặc không có Chondroitin. Tuy nhiên, với viêm khớp dạng thấp, các chất này không được chứng minh có hiệu quả.
2.2. Axit béo Omega-3
Axit béo Omega-3 không bão hòa có trong cá được đánh giá là có đặc tính chống viêm mạnh, do đó phù hợp với vai trò bổ sung dinh dưỡng cho viêm khớp dạng thấp.
Một đánh giá năm 2017 cho thấy việc bổ sung Omega-3 giúp giảm sự phụ thuộc vào thuốc giảm đau, từ đó hạn chế các tác dụng phụ tiềm ẩn của các loại thuốc này. Ngoài ra, Omega-3 cũng hỗ trợ ngăn ngừa bệnh tim và sa sút trí tuệ.
Nguồn Omega-3 tốt nhất là từ cá hồi, dầu cá, chứa các dạng EPA và DHA chuỗi dài, rất có lợi cho sức khỏe. Omega-3 cũng có trong thực vật như hạt chia và hạt lanh ở dạng ALA chuỗi ngắn nhưng khả năng chuyển đổi thành EPA và DHA thấp. Với người ăn chay, Omega-3 từ tảo biển là lựa chọn thay thế hiệu quả.
2.3. Hợp chất tự nhiên SAM-e
S-adenosyl-methionine (SAM-e) là một hợp chất tự nhiên trong cơ thể, có tác dụng chống viêm, bảo vệ sụn và giảm đau. Nghiên cứu cho thấy SAM-e hiệu quả trong việc giảm đau do thoái hoá khớp với hiệu quả tương đương thuốc kháng viêm không steroid (NSAID) nhưng ít gây tác dụng phụ.
Ngoài ra, SAM-e còn hỗ trợ điều trị trầm cảm từ nhẹ đến trung bình bằng cách tăng cường các chất dẫn truyền thần kinh như serotonin. SAM-e thường được bán dưới dạng viên uống với liều dùng phổ biến từ 400-1.200 mg/ngày, chia làm nhiều lần và cần sử dụng liên tục trong vài tuần để đạt hiệu quả. Người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
2.4. Hợp chất Curcumin có trong nghệ
Curcumin - một hợp chất có trong nghệ, có tác dụng chống viêm mạnh nhờ ức chế enzyme COX-2, tương tự cơ chế hoạt động của thuốc Celecoxib. Một nghiên cứu trên 367 người bị thoái hóa khớp gối cho thấy liều 1,5g Curcumin/ngày có hiệu quả giảm đau tương đương 1,2g Ibuprofen/ngày, mà không gây tác dụng phụ lên đường tiêu hóa.
Ngoài ra, Curcumin cũng giúp giảm sưng và đau ở người mắc viêm khớp dạng thấp. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả tối ưu, Curcumin thường cần kết hợp với piperine (từ hạt tiêu đen) để cải thiện khả năng hấp thụ. Dù ít tác dụng phụ, người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng để tránh tương tác thuốc hoặc ảnh hưởng đến sức khỏe lâu dài.
Curcumin có khả năng hấp thu kém nhưng việc dùng chung với nguồn chất béo hoặc kết hợp với piperine (một hợp chất từ hạt tiêu đen) có thể giúp tăng hấp thu đáng kể. Piperine tăng cường hấp thu Curcumin bằng cách giảm chuyển hóa trong gan nhưng cũng có thể làm tăng nồng độ của một số thuốc trong máu như Carbamazepine (Tegretol) và Phenytoin (Dilantin).
Ở liều cao, piperine có thể gây tổn thương gan, nhưng liều lượng thông thường trong các sản phẩm bổ sung thường an toàn. Người bệnh đang dùng thuốc cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng Curcumin kết hợp với piperine để tránh tương tác thuốc.
2.5. Các loại vitamin
Đã có nhiều nghiên cứu về tác dụng của các loại Vitamin khác nhau đối với bệnh viêm khớp, bao gồm nhóm Vitamin A, C và E chống Oxy hóa cùng vitamin D và K. Dù chưa có bằng chứng rõ ràng cho thấy chúng cải thiện trực tiếp các triệu chứng của viêm khớp, nhưng chúng rất cần thiết cho một chế độ ăn uống cân bằng.
Vitamin D và K đặc biệt quan trọng cho sức khỏe xương khớp. Vitamin D giúp cơ thể hấp thụ canxi, giảm nguy cơ loãng xương, trong khi vitamin K tham gia vào cấu trúc sụn và quá trình khoáng hóa xương. Do đó, việc bổ sung các loại vitamin này là hữu ích và phù hợp để hỗ trợ sức khỏe hệ xương khớp.
3. Rủi ro và lưu ý khi sử dụng thực phẩm bổ sung hỗ trợ điều trị viêm khớp dạng thấp
Việc sử dụng các chất bổ sung dinh dưỡng cho viêm khớp dạng thấp cần được thực hiện dưới sự chỉ dẫn và giám sát của bác sĩ. Một số chất bổ sung như dầu cá liều cao, có thể gây tác dụng phụ như làm loãng máu hoặc tương tác với thuốc chống đông máu.
Các loại vitamin tan trong nước như B và C thường an toàn hơn vì cơ thể có thể đào thải chúng nếu hấp thụ quá nhiều. Tuy nhiên, vitamin tan trong chất béo như A, D, E và K có nguy cơ tích tụ trong cơ thể, dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng nếu dùng quá liều.
Chất bổ sung dinh dưỡng không thể thay thế thuốc điều trị, nhưng có thể hỗ trợ làm chậm tổn thương khớp. Vì vậy, bệnh nhân nên luôn tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại thực phẩm bổ sung nào.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
