Dị ứng do muỗi đốt là phản ứng bất thường của cơ thể khi bị muỗi cắn, gây ra các triệu chứng như sưng to, ngứa dữ dội, phát ban và thậm chí là sốt hoặc khó thở trong trường hợp nặng. Đây không chỉ là một phản ứng thông thường mà có thể gây ra nhiều khó chịu và nguy hiểm nếu không được xử lý kịp thời.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc khoa Miễn Dịch Dị Ứng - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Dấu hiệu và nguy cơ dị ứng do muỗi đốt
Mẩn đỏ, ngứa và sưng tấy là những triệu chứng phổ biến sau khi bị muỗi đốt. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, phản ứng dị ứng do muỗi đốt có thể trở nên nghiêm trọng và các bệnh do muỗi truyền cũng có thể xuất hiện với những biểu hiện khác nhau, dẫn đến các biến chứng nguy hiểm.
Muỗi hoạt động mạnh nhất vào lúc hoàng hôn hoặc bình minh và chỉ muỗi cái mới cần hút máu, còn muỗi đực lại vô hại khi chỉ ăn mật hoa và nước. Muỗi cái tìm con mồi bằng cách dựa vào mùi, khí carbon dioxide và các chất hóa học trong mồ hôi người. Khi phát hiện ra vật chủ thích hợp, chúng sẽ đậu trên vùng da hở và dùng vòi (một ống dài và linh hoạt) để hút máu.
Nốt mẩn đỏ và ngứa sau khi bị muỗi đốt không phải do vết đốt trực tiếp gây ra, mà do phản ứng của hệ miễn dịch đối với protein trong nước bọt của muỗi, được gọi là hội chứng Skeeter.
Một số nhóm người nhất định sẽ thu hút mũi hơn như:
- Nam giới.
- Phụ nữ mang thai.
- Người thừa cân hoặc béo phì.
- Người có nhóm máu O.
- Người vừa mới tập thể dục.
- Người thải ra nhiều axit uric, axit lactic và amoniac.
- Người vừa uống bia.
Ngoài ra, muỗi bị thu hút bởi nhiệt, vì vậy mặc quần áo tối màu có thể làm tăng nguy cơ bị đốt. Trẻ em nhỏ có nguy cơ bị dị ứng do muỗi đốt cao hơn. Những người bị dị ứng với một số thành phần trong nước bọt của muỗi, chẳng hạn như protein và chất kháng khuẩn, cũng có nguy cơ cao mắc hội chứng Skeeter.
2. Nhận biết vết muỗi đốt
Việc sớm nhận biết vết muỗi đốt là quan trọng để theo dõi và phát hiện các dấu hiệu dị ứng do muỗi đốt. Số lần bị muỗi đốt càng nhiều, cơ thể có thể giảm nhạy cảm với nọc muỗi theo thời gian vì vậy, người lớn thường có phản ứng nhẹ hơn so với trẻ em. Các triệu chứng phổ biến bao gồm nốt sần nhỏ, ngứa, đỏ hoặc hồng, xuất hiện vài phút sau khi bị đốt. Nốt sần có thể sẫm màu và cứng vào ngày hôm sau. Muỗi cần tiếp xúc với da ít nhất sáu giây để gây ra phản ứng. Vết muỗi đốt thường lành sau ba đến bốn ngày và sưng tấy giảm trong khoảng một tuần.
3. Phản ứng dị ứng do muỗi đốt và các triệu chứng cần cấp cứu
Vết muỗi đốt có kích thước lớn bất thường, đặc biệt là lớn hơn đồng xu, có thể là một trong những triệu chứng của phản ứng dị ứng do muỗi đốt nghiêm trọng. Các triệu chứng này bao gồm:
- Mẩn ngứa lan rộng.
- Vết loét.
- Bầm tím quanh vết cắn.
- Viêm mạch - viêm hệ thống bạch huyết.
- Mề đay tại hoặc xung quanh vết cắn.
- Sốc phản vệ - tình trạng hiếm gặp nhưng đe dọa tính mạng gây sưng họng và thở khò khè; cần được cấp cứu y tế ngay lập tức.
Hãy tìm kiếm sự chăm sóc y tế khẩn cấp nếu nhận thấy bất kỳ triệu chứng nào sau đây vì có thể là dấu hiệu của tình trạng nghiêm trọng hơn:
- Sốt cao.
- Đau đầu dữ dội.
- Buồn nôn hoặc nôn.
- Phát ban.
- Mệt mỏi.
- Nhạy cảm với ánh sáng.
- Lú lẫn.
- Thay đổi cảm giác hệ thần kinh, chẳng hạn như yếu cơ một bên cơ thể.
4. Phòng tránh muỗi đốt
Tương tự như các dị ứng khác, phòng ngừa là cách tiếp cận tốt nhất để tránh nguy cơ dị ứng do muỗi đốt. Muỗi cần nước đọng hoặc nước tĩnh lặng để sinh sản. Nếu có thể, hãy tránh xa và loại bỏ những vùng nước đọng đặc biệt vào lúc hoàng hôn và bình minh khi muỗi hoạt động mạnh nhất.
4.1 Loại bỏ nước đọng quanh nhà bằng cách:
- Thường xuyên thông máng xối.
- Đổ sạch nước trong hồ bơi trẻ em.
- Vệ sinh máng chim.
- Đổ trống các thùng chứa không sử dụng như chậu hoa.
4.2 Các cách khác để ngăn muỗi đốt bao gồm:
- Mặc quần áo bảo vệ, sáng màu như áo sơ mi dài tay, quần dài, tất và đội mũ rộng vành.
- Sửa chữa lỗ hổng trên lưới cửa sổ hoặc cửa ra vào.
- Sử dụng nến thơm hương sả ngoài trời hoặc khu cắm trại.
Ngoài ra, chúng ta cũng có thể sử dụng thuốc chống côn trùng có chứa thành phần hoạt tính DEET. Các chuyên gia khuyến nghị sử dụng các sản phẩm có DEET từ 6 đến 25% và cung cấp khả năng bảo vệ lên đến sáu giờ. Ngoài ra, người bệnh cần thực hiện theo hướng dẫn cẩn thận và thoa lại sau khi bơi hoặc đổ mồ hôi. Vì thuốc chống côn trùng cũng có thể gây ra các phản ứng bất lợi trên da, hãy thử sản phẩm trên một vùng nhỏ trên cánh tay của bạn và đợi 24 giờ để đảm bảo an toàn khi sử dụng trên toàn bộ cơ thể.
Lưu ý:
- Tránh sử dụng thuốc chống côn trùng cho trẻ em dưới 2 tháng tuổi.
- Phụ nữ mang thai và cho con bú nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng thuốc chống côn trùng.
- Luôn đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng thuốc chống côn trùng.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
